ROZMOWA
MAŁGORZATA KWIATKOWSKA:
Agencje ratingowe to pierwszy segment rynku kapitałowego, który nadzorem obejmie europejska agencja ds. rynku kapitałowego (ESMA). Przygotuje ją do tego Komisja Nadzoru Finansowego. Kiedy zobaczymy pierwsze efekty prac grupy kierowanej przez polski nadzór?
ADAM PŁOCIŃSKI*:
Reklama
Im szybciej, tym lepiej. Ratingi mają kluczowe znaczenie z punktu widzenia nadzoru nad bankami. Wynika to z dyrektywy CRD. Dyrektywa określa sposób ustalania wysokości kapitału, jaki bank lub firma inwestycyjna powinny posiadać, aby się bezpiecznie rozwijać. Dokonując oceny ryzyka poszczególnych składników majątku banku, dopuszczono możliwość stosowania ratingów. Rzecz w tym, że choć można stosować ratingi do określania wymogów kapitałowych banku, to nie poddano żadnym regulacjom ani podmiotów wydających ratingi, ani procedur sporządzania oceny ryzyka związanego z inwestycją w oceniane papiery dłużne. To niedopatrzenie spowodowało, że agencje ratingowe za pieniądze dłużników sporządzały ratingi, które wierzycieli na całym świecie wprowadziły w błąd! Teraz ma się to zmienić.
Kiedy dokładnie?
Na początku grudnia ubiegłego roku weszło w życie rozporządzenie unijne, zgodnie z którym do 7 czerwca wszystkie unijne nadzory mają wprowadzić u siebie przepisy określające m.in., jaka instytucja jest odpowiedzialna za nadzór nad agencjami ratingowymi, a do 7 grudnia ustanowić katalog sankcji nadzorczych. 7 czerwca powinien ruszyć proces rejestracji agencji ratingowych. Wnioski o rejestrację, składane przez agencje do 7 września, będą rozpatrywane przez nadzorców w krajach, w których agencje mają lub będą miały główną siedzibę. Proces rejestracji będzie trwał maksymalnie 3 miesiące, a wszystkie rejestracje muszą się zakończyć w grudniu. Zgodnie z wytycznymi Ecofin po okresie przejściowym, od 1 stycznia 2011 r., proces rejestracji i nadzór przejmie od nadzorów lokalnych ESMA – europejska agencja ds. rynku kapitałowego. Do tego momentu grupa, którą kieruje polski nadzór finansowy, musi zdążyć z wypracowaniem rozwiązań nadzorczych.
Jakie sankcje wobec agencji ratingowych zaproponował KNF?
Ministerstwo nie przekazało jeszcze projektów do uzgodnień publicznych, dlatego nie ujawniamy na razie naszych propozycji. Unijne rozporządzenie o agencjach ratingowych przewiduje m.in. wycofanie decyzji o rejestracji. Nadzór będzie mógł m.in. zakazać agencji wydawania ratingów na określony czas lub zawiesić dany rating. Należy jednak pamiętać, że ESMA, a wcześniej nadzory krajowe, nie będą sprawdzać, czy rating odzwierciedla wiarygodność kredytową dłużnika, oraz ryzyka związanego z inwestycją w określone papiery dłużne. Przedmiotem dociekań nadzorcy będzie, czy rating został sporządzony zgodnie z metodologią wskazaną we wniosku licencyjnym i czy nie doszło do konfliktu interesów.
Jakie są najpilniejsze zadania?
Pierwszym zadaniem kierowanej przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego grupy będzie przygotowanie struktury administracyjnej, podziału kompetencji i procedur wewnętrznych ESMA. Drugie zadanie to rozstrzygnięcie kwestii prawnych dotyczących nakładania przez ESMA sankcji i podejmowania działań nadzorczych we współpracy z krajowymi organami nadzorczymi. Część kompetencji pozostanie w krajowych nadzorach.
Agencje bez licencji nadzoru będą mogły jednak na terenie Unii nadal działać?
Agencje bez licencji będą mogły wydawać ratingi, ale nie będą mogły być wykorzystywane na potrzeby stosowania dyrektywy w sprawie wymogów kapitałowych firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych przyjętych przez Parlament Europejski. Czyli żadna firma inwestycyjna ani instytucja kredytowa nie będą mogły skorzystać z ratingów takiej agencji dla celów regulacyjnych, tj. dla wyliczenia poziomu kapitału.
Jak będą przebiegały prace grupy kierowanej przez KNF?
Będą w nich uczestniczyli przedstawiciele tych nadzorów, które zgłoszą taką chęć. Prace będą się odbywały w trybie spotkań, telekonferencji oraz wymiany dokumentów. Ostateczne ustalenia zostaną przekazane Komisji Europejskiej.
Kierownicza rola KNF w tworzeniu ESMA może sugerować, że przedstawiciele polskiego nadzoru będą pełnić ważną rolę w kierownictwie agencji.
Czas pokaże.
*Adam Płociński
dyrektor zarządzający Pionem Polityki Rozwoju Rynku Finansowego i Polityki Międzysektorowej Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego
ikona lupy />
Adam Płociński, dyrektor zarządzający Pionem Polityki Rozwoju Rynku Finansowego i Polityki Międzysektorowej Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego Fot. Wojciech Górski / DGP