Emerytura od państwa za wychowanie minimum czwórki dzieci także dla ojców

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że przeprowadza analizy prawne, ekonomiczne i społeczne dotyczące oceny zmiany przepisów w kierunku rozszerzenia świadczenia MAMA 4+ także na ojców. Póki co matczyna emerytura przysługuje przede wszystkim kobietom. Mężczyźni mogą z niej skorzystać tylko w przypadku, gdy wychowali co najmniej czwórkę dzieci, a matka dzieci zmarła, porzuciła je lub przez długi czas ich nie wychowywała.

Emerytura od państwa za wychowanie minimum czwórki dzieci – jakie warunki trzeba spełnić, żeby ją otrzymać?

Podstawą wypłaty świadczenia MAMA 4+ jest ustawa z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Na jej mocy matki przynajmniej czwórki dzieci, które zrezygnowały z zatrudnienia, aby wychowywać dzieci lub z tego powodu w ogóle go nie podjęły, a co za tym idzie – nie pobierają emerytury lub renty bądź pobierają je w kwocie niższej niż minimalna emerytura, mogą ubiegać się o specjalne świadczenie, którego celem jest zapewnienie niezbędnych środków do życia. Z jego otrzymywania wykluczone są jednak osoby, które:

  • mają emeryturę lub rentę w wysokości równej lub wyższej niż najniższa emerytura,
  • nie sprawowały rzeczywistej opieki nad dziećmi,
  • zostały pozbawione władzy rodzicielskiej lub mają jej ograniczenie,
  • były skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko rodzinie lub opiece,
  • nie mieszkają na stałe w Polsce i nie spełniają wymogów dotyczących obywatelstwa lub legalnego pobytu.

Świadczenie to nie przysługuje także ojcom, o ile matka dzieci nie zmarła, nie porzuciła ich lub przez długi czas ich nie wychowywała. Jeśli więc w rodzinie to matka pracowała, a ojciec przebywał w domu z dziećmi, rodzicielskie świadczenie uzupełniające mu nie przysługuje.

Emerytura od państwa za wychowanie minimum czwórki dzieci także dla ojców – MRPiPS planuje zmiany

W praktyce ojcowie stanowią marginalną część pobierających świadczenie MAMA 4+. Jak wynika z danych ZUS, na które powołuje się Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, według stanu na 31 lipca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło w sumie 106 tys. 668 wniosków o rodzicielskie świadczenie uzupełniające, z czego tylko 676 z nich złożyli mężczyźni. Czy zatem jest realna szansa na świadczenie RODZIC 4+, które miałoby zastąpić MAMA 4+? Resort poinformował, że trwają prace nad oceną możliwości rozszerzenia świadczenia na ojców, jednak każda zmiana w systemie emerytalnym wiąże się z istotnymi skutkami finansowymi i obejmuje szerokie grono obywateli, dlatego wszelkie nowe regulacje w tym zakresie powinny być starannie rozważone i przeanalizowane przed ich wdrożeniem. – „Dotyczy to także ewentualnego rozszerzenia kręgu osób uprawnionych do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego” – podkreśliło ministerstwo.

Ile jest w Polsce rodzin z czwórką dzieci, czyli - ile potencjalnie osób mogłoby skorzystać ze świadczenia RODZIC 4+?

Według demograficznych analiz użytkownika @BirthGauge w serwisie X w Polsce na 1000 rodzin w 2021 roku przypadało 27,2 rodzin z przynajmniej czwórką dzieci. W czołówce regionów z największą liczbą rodzin wielodzietnych plasuje się Podhale. Na terenie regionu nowosądeckiego na każde 1000 rodzin wychowujących dzieci aż 75 ma co najmniej czworo potomków. W pobliskim regionie nowotarskim liczba ta wynosi 63, a na trzeciej pozycji znalazł się region chojnicki z wynikiem 49 na 1000 par. Najwięcej takich rodzin można obecnie zaobserwować we wschodniej części Polski. Należy jednak zaznaczyć, że nawet po rozszerzeniu uprawnień do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nie w każdej rodzinie z minimum czwórką dzieci matka lub ojciec byliby do niego uprawnieni. Kluczowym warunkiem jest bowiem nie pobieranie emerytury bądź renty lub pobieranie jej w kwocie mniejszej niż najniższa emerytura, która w 2025 roku wynosi 1878,91 zł brutto.

Na jakim etapie są prace w sprawie rozszerzenia programu MAMA 4+ na ojców

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało, że w resorcie trwają „kompleksowe analizy prawne, ekonomiczne i społeczne, dotyczące oceny zmiany przepisów w kierunku rozszerzenia świadczenia na ojców”. Oznacza to, że prace są na wczesnym etapie i na ewentualne wcielenie w życie pomysłu, by rozszerzać grono uprawnionych do świadczenia MAMA 4+ o ojców przyjdzie nam jeszcze poczekać.