Czternasta emerytura 2025 – harmonogram wypłat ZUS i KRUS, pełne kwoty i zasady

Czternasta emerytura stała się stałym elementem systemu świadczeń socjalnych w Polsce. Została wprowadzona jako dodatkowe wsparcie dla osób starszych i pobierających renty, a obecnie – podobnie jak trzynastka – jest corocznie wypłacana w drugiej połowie roku. We wrześniu 2025 roku ZUS i KRUS realizują kolejną edycję wypłat, które obejmą miliony świadczeniobiorców.

Według oficjalnych danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, tylko do 6 września na konta i przekazy pocztowe trafi ponad 1 miliard 654 miliony złotych. To transza dla 1,136 mln emerytów i rencistów, którym termin wypłaty emerytury przypada 6. dnia miesiąca. W kolejnych tygodniach czternastka będzie przekazywana w standardowych terminach.

Tegoroczna czternasta emerytura wynosi 1878,91 zł brutto – to o prawie 100 zł więcej niż rok wcześniej. Pełną kwotę otrzymają osoby, których emerytura lub renta nie przekracza 2900 zł brutto. Dla osób powyżej tego progu zastosowany zostanie mechanizm „złotówka za złotówkę”, a powyżej 4728,91 zł czternastka nie będzie już przysługiwać.

Czym jest czternasta emerytura? Definicja i podstawa prawna

Czternasta emerytura to coroczne dodatkowe świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów. Czternastka została po raz pierwszy wprowadzona w 2021 r., a od 2022 r. jest świadczeniem stałym.

• Różnica względem trzynastki – ta pierwsza jest wypłacana w kwietniu, druga we wrześniu.
• Kto wypłaca? Czternastą emeryturę wypłacają: ZUS orazKRUS.
• Podstawa prawna: ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów (ISAP, Dz.U. 2022 poz. 1358).
• Automatyzm: świadczenie wypłacane jest z urzędu, bez konieczności składania wniosków.

Czternasta emerytura 2025 – harmonogram wypłat

ZUS wypłaca świadczenia w standardowych terminach emerytalnych: 1., 5., 6., 10., 15., 20. i 25. dnia miesiąca. Ponieważ 6 września 2025 r. wypada w sobotę, ZUS zrealizuje przelewy i przekazy pocztowe już w piątek 5 września. Do tego dnia pieniądze trafiły do 1,136 mln osób. Łączna wartość transzy wyniosła 1,654 mld zł.

Tabela – harmonogram wypłat czternastej emerytury we wrześniu 2025 r.:

• KRUS wypłaca czternastki razem z rentami i emeryturami rolniczymi – najczęściej 10. i 20. dnia miesiąca.
• Łącznie świadczenie obejmie kilka milionów emerytów i rencistów w Polsce.

FAQ:

• Czy można przyspieszyć wypłatę czternastki? – Nie, wypłaty realizowane są wyłącznie w terminach przypisanych do świadczeń głównych.

Ile wynosi czternasta emerytura? Kwoty w 2025 roku [TABELA]

• Podstawowa kwota czternastej emerytury to 1878,91 zł brutto (czyli minimalna emerytura w 2025 r.).
• Na rękę (netto) po odliczeniu podatku i składki zdrowotnej to ok. 1620–1630 zł.
• W przyznawaniu czternastej emerytury obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę” → świadczenia powyżej 2900 zł brutto są pomniejszane proporcjonalnie.
• Świadczenie nie jest wypłacane, jeśli po potrąceniu przysługuje mniej niż 50 zł brutto (czyli przy emeryturach >4728,91 zł).

Tabela – wysokość czternastej emerytury netto przy różnych dochodach:

FAQ:

• Czy wszyscy dostają pełną czternastkę? – Nie, pełna kwota przysługuje tylko osobom z emeryturą/rentą do 2900 zł brutto.

Kto dostanie czternastą emeryturę, a kto nie? Zasady przyznawania

Czternasta emerytura to świadczenie skierowane do szerokiego grona uprawnionych. Obejmuje ono nie tylko klasycznych emerytów i rencistów, ale także inne grupy, które pobierają świadczenia długoterminowe z ZUS lub KRUS. Kluczowym elementem przyznawania czternastki w 2025 roku są kryteria dochodowe.

ZUS przyznaje czternastą emeryturę wszystkim, którzy mają prawo do jednego ze świadczeń:

• emerytury powszechnej,
• renty z tytułu niezdolności do pracy,
• renty rodzinnej,
• emerytury pomostowej,
• nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• świadczenia przedemerytalnego,
• renty socjalnej,
• rodzinnego świadczenia uzupełniającego (tzw. Mama 4+).

Z kolei KRUS wypłaca czternastą emeryturę rolnikom pobierającym emeryturę lub rentę rolniczą.

Czternasta emerytura 2025: Kryterium dochodowe

• Pełną kwotę 1878,91 zł brutto dostają osoby, których emerytura/renta nie przekracza 2900 zł brutto miesięcznie.
• Przy świadczeniach wyższych stosuje się zasadę „złotówka za złotówkę”.
• Górna granica, powyżej której czternastka już nie przysługuje, to 4728,91 zł brutto.

Schemat: kto dostanie pełną czternastkę, a kto obniżoną?

Wyjątki i szczegóły

• Świadczenie przysługuje tylko osobom, które mają prawo do emerytury/renty na dzień wypłaty.
• Osoby pracujące i dorabiające do emerytury również mogą otrzymać czternastkę – ważna jest tylko wysokość świadczenia podstawowego, nie całkowity dochód.
• Świadczenie nie jest dzielone – jeśli ktoś ma kilka emerytur (np. z ZUS i KRUS), czternastka wypłacana jest tylko raz.

FAQ:

• Czy czternastka przysługuje osobom, które niedawno przeszły na emeryturę? – Tak, jeśli nabyły prawo do świadczenia do dnia wypłaty.
• Czy dostaną ją osoby pobierające świadczenia rodzinne lub socjalne? – Nie, tylko świadczenia emerytalno-rentowe.

Jak ZUS i KRUS rozliczają czternastkę?

Wypłata czternastej emerytury jest w pełni automatyczna. Oznacza to, że ani emeryci, ani renciści nie muszą składać dodatkowych wniosków.

Mechanizm:

1. ZUS ustala prawo do świadczenia na podstawie danych w systemie.
2. Oblicza wysokość czternastki, biorąc pod uwagę próg 2900 zł i mechanizm „złotówka za złotówkę”.
3. Wysyła pieniądze razem z główną emeryturą/rentą w zwyczajnym terminie płatności.

KRUS rozlicza czternastą emeryturę w ten sam sposób. Rolnicy również otrzymują pieniądze automatycznie, bez konieczności wizyty w urzędzie.

Sposób wypłaty

• Przelew na konto bankowe.
• Przekaz pocztowy (dla osób, które nie korzystają z konta).
• Warto podkreślić, że seniorzy otrzymują dwa przelewy jednocześnie – podstawową emeryturę/rentę oraz dodatkową czternastkę.

Co jeśli czternasta emerytura nie wpłynęła na konto?

W takim przypadku należy:

• poczekać do końca dnia wypłaty,
• skontaktować się z ZUS/KRUS (telefonicznie lub w placówce),
• w razie błędu – złożyć reklamację.

FAQ:

• Czy można złożyć wniosek o wcześniejszą wypłatę czternastki? – Nie, terminy są sztywno ustalone.
• Czy KRUS wypłaca czternastkę w innych terminach niż ZUS? – Częściowo tak, ponieważ rolnicze świadczenia mają inne dni płatności (np. 10. i 20.).

Czternasta emerytura a podatki i składki

Czternasta emerytura, podobnie jak wszystkie świadczenia emerytalno-rentowe, podlega opodatkowaniu i oskładkowaniu.

Podatki

• Od czternastki pobierany jest podatek dochodowy PIT.
• W większości przypadków stosowana jest stawka 12% (pierwszy próg).
• Osoby, które mieszczą się w kwocie wolnej od podatku (30 tys. zł rocznie), mogą dostać czternastkę w całości bez potrącenia podatku.

Składki

• Od świadczenia potrącana jest składka zdrowotna w wysokości 9%.
• Nie odprowadza się składek emerytalnych i rentowych (bo to świadczenie socjalne, a nie wynagrodzenie).

Czternasta emerytura 2025. Ile zostaje „na rękę”?

ZUS szacuje, że pełna czternastka (1878,91 zł brutto) daje seniorowi średnio ok. 1620–1630 zł netto. Przy mniejszych kwotach czternastki (np. po zastosowaniu zasady złotówka za złotówkę) odliczenia są proporcjonalnie mniejsze.

Tabela – potrącenia z czternastki:

FAQ:

• Czy czternastka podlega egzekucji komorniczej? – Tak, podobnie jak emerytura, może być zajęta w przypadku długów.
• Czy czternastka wlicza się do dochodu przy ustalaniu prawa do zasiłków socjalnych? – Tak, jest uwzględniana jako dochód.

Ilu emerytów dostaje czternastą emeryturę?

Czternasta emerytura stała się jednym z największych programów transferów społecznych w Polsce. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w 2025 roku dodatkowe świadczenie obejmie ponad 8 milionów osób. To zarówno emeryci, jak i renciści – w tym osoby pobierające renty rodzinne czy emerytury rolnicze z KRUS.

• ZUS wypłaca czternastą emeryturę dla około 7,3 mln osób.
• KRUS wypłaca czternastą emeryturę dla blisko 1 mln rolników.

Łączny koszt wypłat czternastej emerytury w 2025 roku szacowany jest na ponad 13 miliardów złotych. Jest to jedna z największych pozycji w budżecie państwa przeznaczonych na świadczenia społeczne poza regularnymi emeryturami.

Struktura świadczeniobiorców czternastej emerytury 2025

Dane pokazują, że:

• ok. 70% beneficjentów otrzymuje pełną kwotę 1878,91 zł brutto,
• ok. 25% dostaje kwotę pomniejszoną (złotówka za złotówkę),
• ok. 5% nie otrzymuje czternastki, bo ich świadczenie przekracza 4728,91 zł brutto.

Tabela – rozkład świadczeń w 2025 roku (szacunki ZUS):