Blockchain to technologia, która pozwala na zapisywanie informacji w blokach danych w taki sposób, że każdy kolejny blok zawiera nawiązanie do poprzedniego, przez co tworzą one nierozerwalny łańcuch danych. Blockchain działa jak stale aktualizująca się, rozproszona baza danych, która może mieć zarówno charakter publiczny i otwarty, jak i prywatny i zamknięty. Korzyści z zastosowania technologii blockchain dostrzeżono już w świecie finansów, ale nie tylko.
Łańcuch bloków w łańcuchu dostaw
„Łańcuch bloków” znajduje już swoje zastosowanie w łańcuchu dostaw. W maju 2020 roku eksperci McKinsey opublikowali raport, który wykazał, że amerykańska sieć supermarketów Walmart uruchomiła opartą o blockchain pilotażową aplikację do śledzenia wieprzowiny w Chinach, żeby uwierzytelnić transakcje i zwiększyć dokładność dokumentacji.
Inny przykład to brytyjski start-up Provenance, który zebrał 800 mln dolarów finansowania na dostosowanie technologii blockchain do śledzenia żywności. W przeszłości firma pilotowała śledzenie tuńczyka w łańcuchu dostaw w Azji Południowo-Wschodniej. Blockchain znalazł swoje zastosowanie również na rynku dóbr luksusowych, gdzie pozwala na śledzenie i identyfikację precjozów.
Transport
Pisząc o blockchainie, nie można zapomnieć o transporcie. W końcu nie bez powodu eksperci zaczęli rozmawiać o tym: „Dlaczego blockchain mógłby zabić Ubera?”. Jak wyjaśniał w swoim artykule o takim tytule dla magazynu „Forbes” Bernard Marr, platforma do zamawiania przejazdów typu Uber działa w modelu rozproszonym, ale tylko z punktu widzenia klienta. Tak naprawdę wszystkie zgłoszenia, przejazdy i płatności przepływają bowiem przez centralę Ubera, która pobiera opłatę za pośrednictwo. A co gdyby, wykluczyć z przejazdów pośrednika?
Wykorzystanie technologii blockchain pozwala wszak na inicjowanie prywatnych przewozów czy współdzielenie przejazdów. Na taki pomysł wpadli twórcy aplikacji Arcade City, która pozwala na łączenie pasażerów i prywatnych kierowców, nie narzucając przy tym żadnych zasad – ani tych dotyczących cen czy formy płatności, ani warunków przewozu. Zdecydować mają pasażer i kierowca.
Rozproszony jak OZE
Inny obszar, który może „opleść” technologia, to energetyka. Pierwsza transakcja z wykorzystaniem blockchainu na rynku energetycznym dokonała się październiku 2017 roku przy udziale niemieckiego operatora sieci energetycznej E.ON oraz włoskiego Enel. Całość odbyła się w kilka sekund i bez udziału pośredników, co przekłada się na redukcję kosztów dystrybucyjnych dla użytkowników końcowych.
Na technologii wiele może zyskać także energetyka odnawialna, oparta na małych źródłach energii, które są rozproszone, podobnie jak sam blockachain. „Łańcuch bloków” może być bowiem wykorzystywany przez prosumentów do zarządzania domowymi „elektrowniami” i dokumentowania ilości produkowanej, zużywanej i sprzedawanej energii.
Blockchain w e-państwie
Okazuje się, że „łańcuch bloków” nie jest na tyle rozproszony wizerunkowo, żeby nie zaczął wkraczać na publiczne salony. Blockchain ma tę wielką zaletę z punktu widzenia administracji rządowej, że każda próba zmiany jednego bloku, niesie za sobą zmianę całego następującego po nim łańcucha, więc nieautoryzowane lub omyłkowe modyfikacje np. rejestrów publicznych, można wykryć w ciągu kilku sekund. Z analizy Światowego Forum Ekonomicznego wynika z kolei, że blockchain może pomóc administracji rządowej w walce z korupcją.
Pionierem w wykorzystaniu technologii blockchain w sferze publicznej jest Estonia. – Obecnie blockchain stanowi podstawę wszystkich estońskich usług cyfrowej tożsamości. Tamtejsze dowody osobiste, wyposażone w chipy, dają nie tylko możliwość głosowania online, ale także realizowania recept, płacenia podatków, czy rejestrowania samochodów. Szacuje się, że dzięki temu Estonia oszczędza nawet 2 proc. swojego PKB – mówi Maciej Trybuchowski, prezes Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Estończycy utworzyli nawet platformę E-stonia, która ma ułatwić obywatelom interakcje z organami publicznymi. Wszystkie e-czynności są przy tym bezpieczne, bo większość rejestrów publicznych zabezpieczona jest właśnie za pomocyą technologii blockchain.
Szerokie spectrum
Blockchain może znaleźć różne zastosowanie, począwszy od innowacyjnych aplikacji dla rynku kapitałowego, poprzez śledzenie żywności, współdzielenie podróży na wspólnie ustalonych warunkach, aż po przeprowadzenie e-wyborów powszechnych. Technologia ta nadal się rozwija, a biznes inwestuje w coraz to szersze jej wykorzystanie.
W raporcie Światowego Forum Ekonomicznego z lipca 2019 roku [Building Value with Blockchain Technology: How to Evaluate Blockchain’s Benefits] wskazano, że w 2022 roku wydatki na technologię blockchain na całym świecie mogą wynieść nawet 12,4 mld dolarów. I choć nie należy jej traktować jako leku na całe zło, to warto przemyśleć, jaki może mieć wpływ na daną branżę.
/>