Bezpieczeństwo lekowe w erze globalnych wyzwań Pandemia COVID-19 uwidoczniła kruchość globalnych łańcuchów dostaw, co wywołało potrzebę refleksji nad samowystarczalnością Europy w zakresie produkcji leków. Wojna za wschodnią granicą Polski tylko pogłębiła te obawy. W obliczu tych wyzwań Unia Europejska dąży do zwiększenia bezpieczeństwa lekowego, co wiąże się z koniecznością produkcji leków na terenie Europy.

Innowacje i produkcja leków

Bezpieczeństwo lekowe można rozpatrywać dwutorowo: jako dostępność innowacyjnych terapii oraz jako produkcję leków. Europa musi nie tylko tworzyć innowacyjne terapie, ale także zapewnić ich dostępność dla pacjentów. Kluczowym elementem jest tutaj stabilność prawa, ochrona patentowa i wyłączność danych. Te aspekty mają bezpośredni wpływ na rozwój innowacyjnych terapii.

Polska jako ośrodek badawczo-rozwojowy

Polska staje się coraz ważniejszym graczem na europejskiej mapie badań klinicznych. W 2023 roku zarejestrowano w Polsce aż 782 badania kliniczne, co jest rekordowym wynikiem. Polska wyróżnia się jako ośrodek innowacji, choć nadal ustępuje takim krajom jak Niemcy, Holandia czy Belgia. Mimo to, potencjał do dalszego wzrostu jest znaczący, co jest ważne zarówno dla systemu opieki zdrowotnej, jak i rynku pracy.

Atuty Polski

Główne atuty Polski jako miejsca do prowadzenia badań klinicznych to wysoka jakość kadry naukowej oraz potencjał ludzki. Polska dysponuje naukowcami, którzy potrafią myśleć innowacyjnie i są gotowi na wprowadzanie zmian. Chociaż koszty nie są już tak niskie, jak kilka lat temu, to dojrzałość organizacji inwestujących w innowacje w Polsce jest coraz większa.

Wyzwania i szanse

Przed Polską stoją wyzwania zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Harmonizacja prawa europejskiego, która miała przyspieszyć procesy rejestracyjne, nadal boryka się z problemami. Ważnym aspektem jest skrócenie czasu rekrutacji pacjentów i standaryzacja działań związanych z przygotowaniem badań.

Jednym z największych wyzwań i jednocześnie szans jest dostęp do danych.

Dane odgrywają kluczową rolę w procesie rozwoju innowacyjnych terapii, diagnostyce oraz doborze pacjentów do badań. Polska, inwestując w ułatwienie dostępu do danych, może zyskać przewagę konkurencyjną i stać się liderem w tej dziedzinie.

Rola sztucznej inteligencji

Sztuczna inteligencja (AI) już teraz wspiera procesy diagnostyczne i tworzenie dokumentacji badań. Pomaga również w modelowaniu działania leków, co kiedyś trwało latami, a teraz dzięki AI może być znacznie przyspieszone. Wykorzystanie AI w badaniach klinicznych może znacząco zwiększyć efektywność i skrócić czas potrzebny na wprowadzenie nowych terapii na rynek.

Bezpieczeństwo lekowe i innowacyjność w sektorze farmaceutycznym to kluczowe wyzwania, z którymi musi zmierzyć się zarówno Polska, jak i cała Europa. Dzięki wysokiej jakości kadry naukowej oraz strategicznym inwestycjom Polska ma potencjał, aby stać się ważnym ośrodkiem badawczo-rozwojowym. Kluczowe będzie również wykorzystanie danych oraz sztucznej inteligencji, które mogą przyspieszyć rozwój innowacyjnych terapii i zwiększyć konkurencyjność na globalnym rynku.