Te firmy szukają pracowników. Możesz zarobić nawet 37 tys. zł

To wnioski z raportu „Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce 2023”, przygotowanego przez Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL) we współpracy z Colliers, Mercer, Randstad oraz Randstad Sourceright.

Trzy czwarte centrów planuje zwiększać zatrudnienie

W centrach usług biznesowych opartych na wiedzy pracuje już ponad 435 tys. osób, czyli o ponad połowę (56 proc.) więcej niż 5 lat temu. Niemal trzy czwarte ankietowanych przedstawicieli branży przewiduje dalszy wzrost zatrudnienia (ma wynieść w tym roku 6,9 proc.), dzięki czemu w scenariuszu bazowym opracowanym przez ABSL udział sektora w PKB Polski osiągnie 4,5 proc.

Zatrudnieni w centrach w Polsce wykonują coraz bardziej skomplikowane czynności, co widać po rosnącym udziale zadań wiedzochłonnych, czyli wymagających przynajmniej półrocznego szkolenia, w całości wykonywanych zadań. W 2022 roku po raz pierwszy zadania wiedzochłonne były bardziej popularne niż transakcyjne, a na koniec pierwszego kwartału ich udział w pracy wyniósł 57 proc., czyli o 13 pkt proc. więcej niż w 2019.

Więcej mid-office, liderów i specjalistów

W Polsce zatrudnianych jest coraz więcej specjalistów, liderów i menedżerów oraz kierownictwa – wynika z raportu. Spada za to udział pracowników zajmujących stanowiska szeregowe i młodsze – podczas gdy w 2020 stanowili oni 31 proc. zatrudnionych, na koniec pierwszego kwartału 2023 było to już tylko 28,1 proc. Ponad połowa zatrudnionych (53,4 proc.) pracuje na stanowiskach specjalistów.

Powiązanym z tym zjawiskiem jest spadek udziału back-office, zapewniającego wsparcie administracyjne i ogólne oraz wzrost znaczenia stanowisk mid-office, które są odpowiedzialne za bardziej złożone zadania. Najmniej popularny jest front-office, odpowiedzialny za bezpośrednią współpracę z klientami – jego udział to zaledwie 1 proc. w strukturze zatrudnienia.

8 tysięcy dla specjalisty, 20 tysięcy dla managera

Średnie zarobki w KIBS (sektorze nowoczesnych usług opartych na wiedzy) wahają się od 6,3 tys. zł brutto dla Junior Specialist do 37,7 tys. zł dla Head of Center. Osoby na stanowisku Specialist zarabiają średnio 8,4 tys. zł, Senior Specialist – 11,3 tys. zł, Team Leaderzy mogą liczyć na 13,8 tys. zł, a Managerowie – na 19,6 tys. zł.

Zarobki wahają się w zależności od miejsca i branży – najwięcej zarabia się w Warszawie, gdzie płace są o prawie 9 proc. wyższe niż średnia krajowa, a Head of Center zarabia średnio 40,9 tys. zł miesięcznie, a najmniej w Lublinie, gdzie wynagrodzenia są o prawie 20 proc. niższe niż branżowa średnia krajowa.

Jeszcze większe zróżnicowanie wynika z branży – najwyższe płace oferuje IT (15 proc. wyższe od średniej), a najniższe – Logistyka (17 proc. poniżej średniej). Wchodząc jeszcze głębiej widać, że najwyższe zarobki powyżej średniej krajowej można otrzymać, pracując na stanowisku Specjalisty lub Team Leadera w IT – otrzymuje się wtedy średnio o 25 proc. więcej niż osoby pracujące na analogicznym stanowisku w innych branżach.

Dodatkowe 2 tys. zł za znajomość języka

Centra usług biznesowych są branżą silnie umiędzynarodowioną – korzysta się w nich średnio z 7 języków, w niemal 94 proc. z nich używa się angielskiego, a w 42 proc. centrów procesy są przeprowadzane tylko w tym języku. W 3,5 proc. centrów używa się ponad 20 języków. Najpopularniejszymi, oprócz angielskiego, są niemiecki, polski, francuski, hiszpański i włoski.

Znajomość języków obcych często przekłada się także na wyższe zarobki – 61 proc. organizacji oferuje za nie dodatkowe bonusy. Najwięcej daje znajomość fińskiego, duńskiego lub norweskiego, dla których dodatki wynoszą 2 tys. zł. Nieco mniej dochodową jest znajomość szwedzkiego (1,8 tys. zł) oraz holenderskiego i arabskiego (dodatkowe 1,5 tys. zł). Najmniejsze dodatki są oferowane za znajomość ukraińskiego (550 zł) – nieco mniej niż za umiejętność porozumiewania się po rosyjsku (600 zł).

Pożądane umiejętności w centrach usług biznesowych

Ponad połowa pracodawców (56,1 proc.) stwierdziła, że najbardziej poszukiwanymi umiejętnościami w trakcie najbliższych pięciu lat będzie analityka predykcyjna i zaawansowana. Wynika to z tego, że sektor staje się coraz bardziej oparty na danych różnych typów i z różnych źródeł, które wymagają umiejętności analizy oraz wyciągnięcia wniosków. Na popularności zyskują takie elementy analityki predykcyjnej, jak prognozowanie, nowcasting i nearcasting.

Wysokie jest także zapotrzebowanie na pracowników w obszarach data privacy, obsługi klienta oraz digital & IT. Jest to trend obserwowany w Europie i na całym świecie.

Najważniejsze języki programowania i technologie

Na popularności zyskuje znajomość języków programowania i nowoczesnych technologii. Nie dość, że są one często już wykorzystywane, to w praktycznie każdym obszarze kompetencji planowane jest też dodatkowe zatrudnienie. Ponad połowa centrów wykorzystuje takie języki, jak o SQL, Python, VBA, Java. W centrach IT/ITO są jeszcze bardziej popularne – przykładowo, niemal 80 proc. z nich korzysta z Java.

Spośród technologii chmurowych, najbardziej popularny jest Microsoft Azure (wykorzystywany w 70 proc. centrów). W centrach IT/ITO popularne są także AWS i Google Cloud, używane w ponad połowie centrów.

Ważny jest też obszar zarządzania danymi – w tym zakresie najważniejszymi technologiami wykorzystywanymi przez centra są Microsoft SQL Server (ponad 50 proc. centrów), a następnie SAP/Hana i MySQL. CentraIT/ITO najczęściej korzystają z MySQL, a rzadziej z Microsoft SQL Server i Oracle DB.

Inteligentna automatyzacja procesów

W zakresie inteligentnej automatyzacji procesów najczęściej wykorzystywanymi rozwiązaniami są Service Now, SAP i Microsoft Power Platform, a w mniejszym stopniu UI Path i Chatboty. W zakresie analitycznych i wizualizacyjnych technologii prym wiedzie Power BI, wykorzystywany w ponad 80 proc. centrów. Znajdujące się na drugim miejscu Tableau jest używane w niecałych 40 proc. organizacji.

Centra chętnie korzystają także ze specjalistycznych modeli, metod i technik – najważniejszą z nich jest Agile (używane przez prawie 80 proc. centrów i ponad 90 proc. w przypadku IT/ITO), dużą popularnością cieszy się też DevOps (wykorzystywane przez ponad 50 proc. centrów i ponad 80 proc. IT/ITO).

Sztuczna inteligencja, uczenie maszynowe i uczenie głębokie są wykorzystywane przez 32,8 proc. firm oraz aż połowę z branży IT/ITO.

W Polsce brakuje talentów

Polska plasuje się coraz niżej w Światowym Rankingu Talentów - według IMD World Competitiveness Center, Polska była na 50. miejscu na 63 oceniane kraje. W 2021 roku Polska była na 45. pozycji, a w 2020 – na 35. Na wynik wpływa to, jak rynek się rozwija, przyciąga i zatrzymuje talenty. Oznacza to, że coraz mniej talentów jest też dostępnych do pracy w centrach usług biznesowych, a wiele z nich zmienia pracę – według raportu ABSL wskaźnik dobrowolnej rotacji w sektorze wyniósł 18,3 proc. w 2022 w porównaniu do 13 proc. w roku 2020.

Mimo to udział respondentów wskazujących ograniczoną pulę talentów jako znaczącą barierę zmniejszył się – podczas gdy w zeszłorocznym badaniu ABSL było to ponad 53 proc., w obecnej edycji było ich o 13 pkt proc. mniej, czyli 40 proc. Jak wskazują autorzy raportu, wynika to w dużej mierze z większego zatrudnienia obcokrajowców (obecnie ich udział w zatrudnionych to 17,6 proc., rok temu było to 13,8 proc.) oraz częstsze zatrudnienie pracowników w wieku 35+ (obecnie ich udział to 38,3 proc., w 2019 było to 29 proc.).

Centra usług biznesowych próbują przekonać do siebie pracowników, oferując dodatkowe benefity – niemal wszystkie oferują prywatną opiekę zdrowotną (98 proc.), grupowe ubezpieczenie na życie (89 proc.) czy elastyczne godziny pracy (87 proc.). Popularne są także kursy językowe, pakiety sportowe czy inicjatywy na rzecz zdrowia. Ponad połowa centrów oferuje programy wyżywienia oraz zdrowia psychicznego, a także dopłaty do dodatkowego kształcenia. Najmniej popularne są przedszkola zakładowe (3,7 proc.) oraz dzień wolny w dniu urodzin (7,5 proc.).