"To historyczny moment" – przekazano w komunikacie TVO i podkreślono, że ostatnio blok reaktora w Finlandii uruchomiono 40 lat temu (w Europie nastąpiło to 15 lat temu).
Dostawcą reaktora, którego budowę rozpoczęto w 2005 roku, jest francusko-niemieckie konsorcjum Areva-Siemens. Jest to reaktor wodno-ciśnieniowy nowej generacji. Jedynie w Chinach został już uruchomiony tego typu blok. We Francji podobny jest w fazie budowy.
Nowy reaktor Olkiluoto (OL3) ma zacząć generować energię elektryczną w styczniu, po podłączeniu do sieci krajowej. Uzyskanie pełnej mocy zaplanowane jest na połowę 2022 roku. Po podłączeniu nowego bloku, elektrownia Olkiluoto ma dostarczać około 30 proc. energii dla kraju (z czego około 14 proc. generowane przez trzeci reaktor).
Na liczne opóźnienie i przesunięcia etapów budowy reaktora złożyło się wiele czynników: zbyt optymistyczny plan związany z nową technologią, regulacje administracyjne, kwestie bezpieczeństwa oraz rosnące koszty. Fińska Agencja ds. Bezpieczeństwa Radiacyjnego i Jądrowego (STUK), w różnych fazach prac, wielokrotnie zgłasza uwagi do projektu.
W komentarzach podkreśla się, że w trakcie prac ujawnione zostały problemy z jakością materiałów. Przeszkodą były też niewystarczające zasoby fachowej siły roboczej, w związku z przejściem na emeryturę doświadczonych specjalistów budujących elektrownie w latach 70. i 80. Wskazywano także na problemy związane z zarządzaniem projektem oraz bieżącą współpracę z dostawcami.
Jak podkreślają lokalne media, w związku z nadmiernym opóźnieniem w pracach, fiński operator ponosi połowę kosztów budowy, a drugą część opłacają dostawcy reaktora, co stanowi ich stratę.
Elektrownia Olkiluoto znajduje się w Eurajoki, około 100 km na północ od Turku i jest jedną z dwóch siłowni jądrowych w Finlandii. Dwa dotychczasowe reaktory uruchomione zostały na przełomie lat 70. i 80. W budowę trzeciego reaktora zaangażowano także podwykonawców z innych krajów, m.in. z Polski.
Oprócz Olkiluoto dwa reaktory, powstałe około 40 lat temu, działają w elektrowni w Loviisa na południu kraju (około 100 km na wschód od Helsinek).
Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)
