Według danych Eurostatu od końca 2021 r. do stycznia 2022 r. import ropy z Rosji wahał się od 39 657 tys. baryłek do 49 698 tys. baryłek, co stanowiło od 24 proc. do 31 proc. całkowitego importu. W tym samym czasie drugim co do wielkości dostawcą ropy naftowej do UE były Stany Zjednoczone. Z USA do UE płynęło od 19 115 tys. do 20 751 tys. baryłek, co stanowi od 10 proc. do 13 proc. całkowitego importu ropy naftowej. Norwegia i Kazachstan dostarczały od 8 proc. do 14 proc. całości importu ropy. Import z Iraku był na nieco niższym poziomie i wynosił od 7 proc. do 12 proc. Libia i Wielka Brytania miały po około 5 proc. europejskiego rynku.

Inwazja Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku diametralnie zmieniła obraz rynku ropy naftowej w UE. Od lutego do kwietnia sytuacja była bardzo niestabilna, z dużym importem z Rosji w lutym i kwietniu (odpowiednio 63 859 tys. baryłek i 58 976 tys. baryłek, co stanowiło 18 proc. całkowitego importu).

Od maja 2022 roku import ropy z Rosji zaczął spadać. W maju obniżył się do 24 162 tys. baryłek (12 proc. importu ogółem) i utrzymywał się na względnie stabilnym poziomie do września 2022 roku. Od września import znów notował stopniowe spadki, osiągając na koniec roku 2022 7 645 tys. baryłek, czyli tylko 4 proc. importu ogółem.

Spadek importu z Rosji został zrekompensowany wzrostem importu z innych źródeł. W grudniu 2022 r. największymi dostawcami ropy naftowej były Stany Zjednoczone z 344 483 tys. baryłek (18 proc. importu ogółem), +6 punktów procentowych (pp) w porównaniu z ostatnim kwartałem 2021 r., oraz Norwegia z 344 483 tys. baryłek (17 proc. importu ogółem), wzrost o 7 pp.

Reklama

Import z Libii i Wielkiej Brytanii wzrósł o kilka punktów procentowych (odpowiednio +2 pp i +4 pp). Import z Kazachstanu i Iraku utrzymywał się na podobnym poziomie lub nieznacznie wzrósł w porównaniu z ostatnim kwartałem przed wojną.

ikona lupy />
Import ropy naftowej według kraju pochodzenia / eurostat

Duża zmienność cen ropy

Istnieją dwa elementy, które określają ceny ropy naftowej. To rynek spot i rodzaj ropy naftowej. Przed rosyjską agresją na Ukrainę cena była stabilna i wynosiła około 80 USD za baryłkę, przy niewielkich wahaniach między rodzajami ropy. Różnice w cenie różnych rodzajów ropy wynosiły mniej niż 4 USD za baryłkę. Jednak niestabilna sytuacja geopolityczna spowodowała dużą zmienność na rynku. A po rosyjskiej inwazji, od lutego 2022 roku ceny ropy naftowej zaczęły wyraźnie rosnąć.

W marcu 2022 r. ropa naftowa z Rosji (Ural) była wyceniana taniej niż inne gatunki, z dyskontem około 16 USD za baryłkę w stosunku do średniej ceny pozostałych czterech najpopularniejszych gatunków ropy. W kolejnych miesiącach rosyjska ropa Urals sprzedawana była po mocno obniżonej cenie (ok. 30 USD za baryłkę).

Jednocześnie ceny innych gatunków ropy notowały gwałtowne wahania. Rynek był najmniej stabilny w czerwcu i lipcu 2022 r., a różnice cen między pozostałymi czterema najpopularniejszymi rodzajami ropy wahały się od 9 do 12 USD za baryłkę, czyli trzy do czterech razy większe niż przed wybuchem wojny.

ikona lupy />
Ceny 5 najważniejszych typów ropy naftowej w okresie od października 2021 r. do grudnia 2022 r. / eurostat