"Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców zwrócił się do Minister Rodziny i Polityki Społecznej z wnioskiem o wydanie objaśnienia przepisów regulujących umarzanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w całości lub części składek na ubezpieczenia społeczne w uzasadnionych przypadkach pomimo braku ich całkowitej nieściągalności (...)" - poinformowało biuro Rzecznika MŚP w środę w komunikacie.
Zauważono, że na skutek trwającego od marca 2020 r. stanu epidemii koronawirusa sytuacja finansowa przedsiębiorców w wielu branżach się pogorszyła, wielu spośród nich zostało zmuszonych do zawieszenia działalności gospodarczej lub jej istotnego ograniczenia – nakazami administracyjnymi. W konsekwencji przedsiębiorcy zwracają się do ZUS z wnioskami o umorzenie należności z tytułu składek.
Liczba wniosków wzrasta, liczba pozytywnych decyzji maleje
"Do Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców docierają informacje, że chociaż wzrosła w stosunku do 2019 roku liczba wniosków do ZUS o umorzenie, zmalała liczba pozytywnych decyzji wydanych w tym zakresie. Dzieje się to w momencie, kiedy przedsiębiorcy są w tragicznej sytuacji i każda pomoc jest dla nich niezwykle istotna, a może nawet decydować o ich dalszym losie" – komentuje, cytowany w komunikacie, dyrektor generalny w Biurze Rzecznika MŚP Marek Woch.
Jak poinformowano, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyjaśnia, że w przypadku zaistnienia przesłanki ważnego interesu osoby zobowiązanej może umarzać należności na ubezpieczenia społeczne ubezpieczonym (płatnikom tych składek), o ile zobowiązany spełni warunki umorzenia określone w par. 3 ust. 1 pkt 1-3 rozporządzenia Ministra Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.
Zdaniem rzecznika MŚP Adama Abramowicza w sytuacji, gdy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania umorzenia należności "w uzasadnionych przypadkach", to za taki przypadek szczególny należy uznać trwający stan klęski epidemii.
"Zatem każdy przedsiębiorca, który złoży wniosek o umorzenie należności z tytułu składek i wykaże dostępnymi mu środkami, że sporne należności powstały na skutek trwającej od marca 2020 r. klęski pandemii, oraz że to nadzwyczajne zdarzenie ma wpływ na możliwość płacenia należności z tytułu składek, powinien zostać rozpatrzony pozytywnie" – uważa Abramowicz.
"Uzasadnione przypadki"
Rzecznik MŚP pyta więc, czy określone w § 3 ust. 1 pkt 1-3 rozporządzenia szczegółowe zasady umarzania należności, które musi spełnić zobowiązany, żeby skorzystać z przysługującego mu uprawnienia, stanowią rozszerzenie aktem niższego rzędu zakresu wymogów uregulowanych w art. 28 ust. 3a i ust. 3b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Ponadto wystąpienie dotyczy interpretacji określonych przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w tym użytego pojęcia „w uzasadnionych przypadkach”.
"W jaki sposób należy rozumieć określone w art. 28 ust. 3b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zwroty: +ważny interes osoby zobowiązanej+ oraz +stan finansów ubezpieczeń społecznych+ jako przesłanki uzasadniające umorzenie, mając także na uwadze uregulowaną tym przepisem delegację ustawową do wydania rozporządzenia o szczegółowych zasadach umarzania" - pyta Rzecznik MŚP.
Poza tym chce wiedzieć, przy pomocy jakich środków i narzędzi zobowiązany może wykazać stan majątkowy i sytuację rodzinną, oraz że ze względu na ww. okoliczności nie jest w stanie opłacić należnych składek, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego i jego rodziny. Pytanie dotyczy także użytego w rozporządzeniu zwrotu „zbyt ciężkie skutki”.
