„Tylko 16 proc. ma odłożone więcej niż dochód półroczny"
„Jeśli chodzi o ocenę obecnej sytuacji finansowej gospodarstwa domowego, pozytywnie i stabilnie postrzega ją co trzeci Polak, a tylko co piąty badany zauważa jej poprawę w ciągu roku i czuje się pod tym względem bezpiecznie. Na poprawę w ciągu najbliższych 12 miesięcy liczy niespełna 20 proc., natomiast więcej respondentów oczekuje zmiany własnej sytuacji na lepsze w perspektywie 5 lat” – wynika z raportu "Postawy Polaków wobec finansów", który został opublikowany w czwartek.
Raport powstał na podstawie badania Fundacji Think! oraz Fundacji Citi Handlowy im. L. Kronenberga. Instytucje te badają od lat i analizują nastawienie Polaków do ich obecnej i przyszłej sytuacji materialnej. W raporcie podano, że prawie 70 proc. respondentów uważa, że warto oszczędzać, jednak tylko 46 proc. faktycznie to robi. W ciągu dwóch lat dwukrotnie – do 65 proc. – wzrosła liczba oszczędzających na "czarną godzinę" oraz na dodatkową emeryturę, jednak w większości przypadków odkładana kwota jest niższa niż 25 proc. dochodów.
„Tylko 16 proc. ma odłożone więcej niż dochód półroczny, a 14 proc. w ogóle nie posiada żadnych oszczędności. W porównaniu do 2022 r. spadł odsetek osób oszczędzających resztowo, czyli tylko dlatego, że w danym miesiącu nie wydają wszystkich posiadanych pieniędzy. Nie zmieniła się natomiast liczba osób odkładających środki intencjonalnie, dla których jest to już nawykiem. Można zatem wnioskować, że ciągłość i pozytywna postawa dotycząca oszczędzania są zachowane nawet w trudniejszym czasie” – stwierdzono w raporcie.
Nieruchomości, waluty… W co inwestują Polacy?
Wskazano, że w ciągu kilku ostatnich lat znacznie wzrosła liczba Polaków deklarujących posiadanie inwestycji, co może wynikać z potrzeby minimalizowania negatywnego wpływu inflacji na wartość oszczędności. Wśród wybieranych rozwiązań mających przynieść zysk dominują te ze stosunkowo niskim ryzykiem straty kapitału.
„Spadły inwestycje w nieruchomości (z 11 proc. w 2022 r. do 6 proc. w 2023 i aż o 11 proc. w stosunku do roku 2016), 7 proc. Polaków inwestuje w waluty (głównie euro i dolara) i podobny odsetek w instrumenty rynku finansowego. Jeśli chodzi o zaufanie w kwestiach związanych z inwestowaniem, jak również oszczędzaniem, Polacy od 14 lat najbardziej ufają sobie samym (30 proc. wzrost w ciągu 4 ostatnich lat), a znacznie mniej niż kiedyś rodzinie i znajomym. Poziom zaufania do pracowników instytucji finansowych w 2022 r. wrócił natomiast do 15 proc., czyli poziomu w 2019 r.” – poinformowano w raporcie.
„Polacy zdecydowanie dążą do szybkiego pozbycia się kredytu"
Badanie pokazało, że kredyt spłaca obecnie 36 proc. Polaków, a w przypadku 68 proc. spłacana kwota stanowi nie więcej niż 30 proc. ich zarobków, co klasyfikuje ją jako bezpieczną. Jednak 32 proc. badanych ma raty wykraczające poza ten próg, a 11 proc. kredytobiorców ma zobowiązania wyższe niż połowa ich dochodu.
„Co piąty Polak w ciągu ostatnich 12 miesięcy zmniejszył zadłużenie, bo spłacił kredyt lub nadpłacił raty. Niestety jest też grupa (36 proc. ), którzy znaleźli się w odwrotnej sytuacji, co wynika głównie ze wzrostu stóp procentowych, a tylko w 9 proc. przypadków z zaciągnięcia dodatkowych zobowiązań. Polacy zdecydowanie dążą do szybkiego pozbycia się kredytu i nie chcą zaciągać nowego, co w sytuacji, gdy 28 proc. deklaruje problemy ze spłatą, wydaje się uzasadnione” – dodano w raporcie.