Podwyżka zasiłku pogrzebowego już niedługo

Doniesienia dotyczące wzrostu wysokości zasiłku pogrzebowego pojawiają się już od wielu miesięcy. Początkowo zapowiadano, że zostanie od podwyższony do 7000 złotych już 2024 roku. Kolejną wskazywaną datą był 2025 rok. I choć jesteśmy dopiero na początku tego roku, to już wiadomo, że ten termin jest nierealny. Czy to znaczy, że zasiłek pogrzebowy nie zostanie podwyższony? Na szczęście nie. Choć wolno, to nadal trwają prace nad projektem, w którym wprowadzano już wielokrotnie zmiany. Jedna z nich dotyczy właśnie terminu wejścia w życie planowanych zmian.

Rola zasiłku pogrzebowego jest oczywista – ma on pomóc w pokryciu kosztów pogrzebu osoby zmarłej. Choć w większości przypadku pieniądze te trafiają do rodziny zmarłego, to nie jest to zasadą. Świadczenie przysługuje bowiem temu, kto pokrył koszty pogrzebu. Obok rodziny może to więc być również pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego, a także osoba obca.

Przed nami nie tylko podwyżka, ale i waloryzacja świadczenia

Na początku 2025 roku, niezmiennie od 13 lat, wysokość zasiłku przysługującego członkowi rodziny to 4000 zł, niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu, a w pozostałych przypadkach jest to do wysokości poniesionych kosztów, ale nie więcej niż 4000 zł. W praktyce, biorąc pod uwagę wysokość kosztów pochówku, można śmiało powiedzieć, że zasiłek ten w każdym przypadku wynosi 4000 złotych. Nie ma wątpliwości co do tego, że kwota ta jest niewystarczająca i w praktyce, aby zorganizować pogrzeb, trzeba sporo do niej dołożyć. W kontekście inflacji i dynamicznej zmiany cen elementem zapowiadanych zmian, który cieszył był też plan wprowadzenia waloryzacji zasiłku. Jak pierwotnie zakładano, miałby on być podwyższany co rok w marcu o wskaźnik inflacji ogółem publikowany za rok poprzedni przez GUS. Niestety, dziś już wiemy, że ta zmiana nie zostanie wprowadzona. Owszem, wskaźnik ma być waloryzowany, ale tylko wtedy, gdy średnioroczna inflacja przekroczy 5 proc. Jest to więc rozwiązanie znacznie mniej korzystne z punktu widzenia osób uprawnionych.

Od kiedy wzrost kwoty zasiłku pogrzebowego?

Od kiedy zmiany zostaną wprowadzone? Z najnowszej wersji projektu wynika, że miałyby one wejść w życie dopiero od 1 stycznia 2026 roku. Dlaczego tak późno? Bo konieczne jest przygotowanie na to budżetu państwa. Szacuje się bowiem, że podwyżka zasiłku pogrzebowego w ciągu pierwszych 10 lat obciąży go około 16 miliardami złotych.

Przypomnijmy, że aby otrzymać zasiłek pogrzebowy, należy złożyć wniosek o jego wypłatę na formularzu Z-12. Należy dołączyć do niego szereg dokumentów. Najczęściej należą do nich: odpis skrócony aktu zgonu (choć na wniosek uprawnionego oddział ZUS może uzyskać go we własnym zakresie z USC), oryginały rachunków, które dotyczą poniesionych kosztów pogrzebu, zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, dokumenty potwierdzające powiązania rodzinne. Niezbędne dokumenty należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której przysługuje zasiłek. Po tym terminie co do zasady następuje przedawnienie roszczeń.

Podstawa prawna

ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1251)