Renta wdowia przysługuje nie tylko wdowom. Te osoby też mogą ubiegać się o to świadczenie, a tego nie robią. Jeśli się pospieszą, jeszcze zdążą z wnioskiem

Renta wdowia od 1 lipca 2025 roku

Od 2025 roku osoby uprawnione do co najmniej dwóch różnych świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym małżonku, nie muszą już wybierać jednego z nich. Od 1 lipca 2025 roku możliwe jest pobieranie obu świadczeń jednocześnie – choć w określonych proporcjach. Rozwiązanie to funkcjonuje pod nazwą „renta wdowia” i choć sugeruje wsparcie głównie dla wdów, mogą z niej skorzystać również inne osoby spełniające wymagane kryteria.

Wdowia renta przysługuje nie tylko wdowom

Prawo do renty wdowiej przysługuje nie tylko kobietom, ale również mężczyznom, którzy spełnią określone warunki formalne. Wdowy i wdowcy mogą ubiegać się o to świadczenie, pod warunkiem że śmierć współmałżonka nastąpiła nie wcześniej niż pięć lat przed osiągnięciem przez nich ustawowego wieku emerytalnego. W praktyce oznacza to, że kobieta musi owdowieć w wieku co najmniej 55 lat, natomiast mężczyzna – nie wcześniej niż po ukończeniu 60. roku życia. Ponadto, muszą pozostawać we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka oraz po śmierci współmałżonka nie wstąpić w nowy związek małżeński.

Tylko 10 proc. wniosków o rentę wdowią zostało złożonych przez mężczyzn

Z najnowszych danych przekazanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, że zainteresowanie nowym świadczeniem – rentą wdowią – jest bardzo duże. Z najnowszych danych przekazanych przez resort wynika, że do ZUS wpłynęło ponad 773 tys. wniosków o rentę wdowią. Jak wskazuje serwis wprost.pl, decydowana większość dokumentów pochodzi od kobiet. - Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazanych 18 kwietnia br. 90 proc. wszystkich wniosków stanowiły złożone przez kobiety, zaś 10 proc. przez mężczyzn - czytamy na stronie. Dysproporcję zauważa też Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Mam ważny apel. Szanowni panowie, wdowcy, także wam przysługuje to świadczenie. Spróbujcie się zainteresować, udać się do ZUS - mówiła w RMF FM szefowa resortu Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Mężczyźni jeszcze zdążą złożyć wniosek o rentę wdowią

Aby otrzymywać rentę wdowią, należy złożyć wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną (ERWD). Można to zrobić w placówce ZUS lub za pośrednictwem platformy PUE ZUS.

Mężczyźni, którzy do tej pory być może byli nieświadomi przysługującego im prawa, zdążą jeszcze złożyć wniosek, aby otrzymać kwotę z wyrównaniem od dnia wejścia w życie ustawy, czyli od 1 lipca 2025 roku. Kluczowy jest tu termin 31 lipca 2025 roku. Osoby, które złożą dokumenty po tym terminie, również będą mogły otrzymać rentę wdowią, jednak świadczenie zostanie naliczone dopiero od miesiąca, w którym nastąpiło złożenie wniosku – bez wyrównania za wcześniejsze miesiące.

Renta wdowia - można wybrać jeden z dwóch wariantów

Osoby uprawnione mogą skorzystać z nowego świadczenia, wybierając jeden z dwóch dostępnych wariantów:

• 100% przysługującej im emerytury oraz 15% emerytury zmarłego małżonka,
• 100% świadczenia zmarłego małżonka i 15% własnego świadczenia.

Każdy uprawniony może samodzielnie wskazać preferowany wariant lub pozostawić decyzję Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, który wskaże bardziej korzystne rozwiązanie.

Dysproporcja nie tylko w liczbie złożonych wniosków

Dysproporcja w liczbie złożonych wniosków o rentę wdowią nie jest przypadkowa i nie wynika tylko z niewiedzy czy niechęci mężczyzn - odzwierciedla szerszy obraz sytuacji społecznej. Aż 85% osób uprawnionych do tego świadczenia stanowią kobiety. Wynika to m.in. z faktu, że kobiety żyją statystycznie dłużej niż mężczyźni, one też, aby móc ubiegać się o świadczenie, mogą owdowieć wcześniej, już w wieku 55 lat, podczas gdy mężczyźni dopiero w wieku 60 lat. Z tego powodu to głównie kobiety stają się beneficjentkami renty wdowiej, co znajduje odzwierciedlenie w danych ZUS.

Problem ten zauważył Mateusz Michnik z Forum Obywatelskiego Rozwoju, który już w ubiegłym roku, krótko po podpisaniu przez Andrzeja Dudę ustawy wprowadzającej rentę wdowią, pisał:

Program ten dyskryminuje mężczyzn – statystycznie żyją oni krócej od kobiet. Jednak renta wdowia w nierówny sposób uprawniałaby ich do pobierania świadczenia: kobiety mogą uzyskać je w przypadku owdowienia w wieku 55 lat, a mężczyźni – 60 lat. To oczywiście kolejny efekt nierównego wieku emerytalnego, który doprowadzi do pogłębienia skali nierówności – mężczyźni będą w jeszcze większym stopniu dokładać się do systemu emerytalnego.

Mimo że aż 85 proc. osób uprawnionych do renty wdowiej to kobiety, nie oznacza to, że wdowcy powinni rezygnować z przysługujących im praw. Mężczyźni, którzy spełniają warunki do otrzymania renty wdowiej, wciąż mają czas, by złożyć wniosek i skorzystać ze świadczenia. Warto o tym przypominać, bo w wielu przypadkach decydują nie tylko przepisy, ale także brak informacji i świadomości swoich uprawnień.