"Zgodnie z danymi z bazy PONT Info (opartymi na pełnych, oficjalnych informacjach GUS zawartych w sprawozdaniach F-01 wypełnianych przez przedsiębiorstwa) inwestycje firm zagranicznych rosły w szybkim tempie w ostatnich kilku kwartałach. Od połowy 2021 r. tempo wzrostu nakładów brutto przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 50 pracowników utrzymywało się przeciętnie blisko poziomu 20 proc. r/r i odpowiadało ono za około połowę zrealizowanego w tym czasie wzrostu inwestycji firm 50+ ogółem" - czytamy w "Makromapie" pt. "W 2023 r. eksport wzrośnie dzięki zagranicznym inwestycjom bezpośrednim".
Przetwórstwo przemysłowe odpowiada za około 3/4 całego eksportu
Eksport firm zagranicznych stanowi ponad 60 proc. sprzedaży skierowanej na eksport wszystkich średnich i dużych firm. Przetwórstwo przemysłowe odpowiada za około 3/4 całego eksportu przedsiębiorstw w ramach segmentu firm zatrudniających co najmniej 50 pracowników.
Ekonomiści podali, że w celu objaśnienia zmian eksportu firm przetwórczych w ostatnich latach skorzystali z modelowania ekonometrycznego. Oprócz inwestycji firm zagranicznych pozostałymi zmiennymi objaśniającymi w ich modelu są PKB w strefie euro (odzwierciedlający popyt na polski eksport) oraz realny efektywny kurs złotego (reprezentujący wpływ wahań kursów walutowych na konkurencyjność cenową polskich eksporterów).
"Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że inwestycje firm zagranicznych są uwzględnione w naszym modelu z opóźnieniem wynoszącym 6 kwartałów. Ten zabieg ma na celu odzwierciedlenie opóźnień czasowych dotyczących materializacji efektów podażowych w następstwie zrealizowanych nakładów brutto na środki trwałe. Przykładowo, rozpoczęcie budowy fabryki nie przełoży się natychmiastowo na zwiększenie możliwości produkcyjnych i eksportowych - konieczny jest najpierw czas (w naszym modelu wynosi on przeciętnie półtora roku) na zakończenie danego projektu inwestycyjnego" - czytamy dalej.
Popyt ze strony strefy euro
Według banku kluczowymi czynnikami tłumaczącymi zmienność eksportu polskich średnich i dużych firm przetwórczych w ostatnich latach były popyt ze strony strefy euro oraz zmiany kursu walutowego.
"Te dwie zmienne tłumaczą łącznie ok. 85 proc. zmienności przychodów ze sprzedaży eksportowej. Niemniej jednak wspomniane wyżej efekty podażowe mają również statystycznie istotny wpływ na kształtowanie się eksportu. Na podstawie naszego modelu szacujemy, że wzrost inwestycji firm zagranicznych o 10 proc. powoduje po 6 kwartałach - przy innych warunkach niezmienionych - wzrost eksportu o ok. 1 proc." - napisano w raporcie.
"Dynamiczny wzrost inwestycji przedsiębiorstw zagranicznych, który realizował się od połowy 2021 r., z uwagi na wspomniane wyżej opóźnienia czasowe będzie czynnikiem pobudzającym eksport polskich firm w 2023 r. W celu oszacowania wpływu efektów podażowych na eksport posłużyliśmy się scenariuszem kontrfaktycznym obejmującym okres do III kw. 2022 r., co jest podyktowane dostępnością danych o inwestycjach i eksporcie. W tym scenariuszu odsezonowany poziom inwestycji firm zagranicznych 50+ nie zmieniałby się w okresie III kw. 2021 r. - III kw. 2022 r., pozostając na poziomie zaobserwowanym w II kw. 2021 r. W takim przypadku szacowany przez nas eksport polskich firm przetwórczych 50+ ukształtowałby się w okresie I kw. 2023 r. - I kw. 2024 r. przeciętnie niżej o 1,9 proc. w porównaniu do scenariusza, w którym inwestycje te zostały zrealizowane (tj. stan faktyczny)" - czytamy dalej.
W warunkach osłabienia popytu krajowego oddziałującego w kierunku spowolnienia importu Credit Agricole prognozuje, że zwiększenie wkładu eksportu netto będzie ważnym czynnikiem stabilizującym wzrost gospodarczy w Polsce w 2023 r. Tym samym podtrzymuje prognozę, zgodnie z którą tempo wzrostu PKB wyniesie 1,2 proc. r/r w br.