Od maja 2025 NFZ refunduje nowe protezy zębowe o charakterze overdenture. Zwrot sięga od 3 tys. zł do ponad 4 tys. zł. Kto może z tego skorzystać i na jakich warunkach? Tłumaczymy też, czym jest proteza overdenture.

Co się zmieniło w maju 2025? NFZ zwiększa refundację na protezy

Z początkiem maja 2025 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia stomatologicznego. Najważniejszą zmianą jest przyznanie punktacji dla dwóch nowych procedur związanych z protezami całkowitymi o charakterze overdenture — górnej i dolnej. To świadczenia długo wyczekiwane, zwłaszcza przez seniorów i osoby z częściową bezzębem. Dotychczas brak wyceny punktowej uniemożliwiał ich realne rozliczenie z NFZ.

Zgodnie z rozporządzeniem, każda z protez (górna i dolna) otrzymała po 1036 punktów, czyli łącznie 2072 punkty. W przeliczeniu na stawki punktowe (od 1,49 zł do 1,99 zł) oznacza to refundację rzędu 3 088–4 121 zł. To znaczna ulga finansowa, szczególnie że koszty protez prywatnych sięgają nawet 6–8 tys. zł.

Podstawa prawna

Projekt zarządzenia Prezesa NFZ zmieniającego zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju leczenie stomatologiczne (opublikowany 10 kwietnia 2025 r.)

Komu przysługuje refundowana proteza? Grupy uprawnione

Refundacja protez o charakterze overdenture przysługuje pacjentom posiadającym prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych przez NFZ, w szczególności:

  • osobom z ważnym ubezpieczeniem zdrowotnym (ZUS, KRUS, dobrowolne),
  • dzieciom i młodzieży do 18. roku życia,
  • kobietom w ciąży i w okresie połogu,
  • osobom z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
  • osobom po 75. roku życia.

Warto pamiętać, że uzyskanie refundacji nie oznacza automatycznego terminu realizacji — dostępność zależy od liczby zakontraktowanych świadczeń w danym województwie i wolnych terminów w gabinetach współpracujących z NFZ.

Co to „proteza o charakterze overdenture”? Uwaga na pułapki

Choć w dokumentach NFZ pojawia się określenie „proteza o charakterze overdenture”, nie jest to równoznaczne z klasyczną protezą overdenture. Tę różnicę podkreślają także eksperci techniki dentystycznej.

W ramach świadczenia refundowanego przez NFZ lekarz stomatolog może usunąć część koronową zęba i pozostawić korzeń, jednak bez zastosowania specjalistycznych zatrzasków i zaczepów, które są charakterystyczne dla pełnoprawnej protezy typu overdenture. W efekcie powstaje jedynie proteza „o charakterze overdenture”, bez systemu mocującego. Dla wielu pacjentów może to być rozczarowujące, ponieważ oczekują trwałego i komfortowego rozwiązania, jakie oferują protezy wykonywane w gabinetach prywatnych. Dlatego przed przystąpieniem do zabiegu warto dokładnie zapytać o zakres procedury i ewentualne ograniczenia wynikające z finansowania przez NFZ.

Refundacja protez od maja 2025. Ile można faktycznie zaoszczędzić?

Wyliczenia są zależne od kontraktu placówki z NFZ. Średnie stawki punktowe w Polsce to:

  • 1,49 zł – najniższa stawka (np. niektóre województwa wschodnie),
  • 1,99 zł – najwyższa stawka (duże aglomeracje, np. Warszawa, Poznań, Gdańsk).

Zatem:

  • 2072 pkt × 1,49 zł = 3 088 zł
  • 2072 pkt × 1,99 zł = 4 121 zł

To oznacza, że pacjent może otrzymać nawet ponad 4 tys. zł refundacji, jeśli wykona oba zabiegi (górną i dolną protezę) w placówce z maksymalną stawką.

Refundacja NFZ u dentysty - co jeszcze zmieniło się w 2025 r.?

Od maja 2025 r. zmieniono także wycenę wielu innych procedur dentystycznych. Przykładowo:

  • Zdjęcie pantomograficzne z opisem – wzrost z 65 do 74 punktów.
  • Ekstrakcje zębów u dzieci – wyższa wycena dla trudnych przypadków.
  • Leczenie endodontyczne – planowana nowelizacja punktowa jeszcze w II połowie roku.

To część większej reformy usług stomatologicznych, zapowiedzianej przez Ministerstwo Zdrowia w 2024 r. Zmiany mają zwiększyć dostępność do świadczeń refundowanych, szczególnie w mniejszych miejscowościach.

Deficyt dentystów i nierówności regionalne

Choć nowe przepisy są korzystne, realna dostępność do refundowanych usług pozostaje problematyczna. Dane GUS z 2023 roku pokazują, że w Polsce przypada średnio 5,2 dentysty na 10 tys. mieszkańców, ale w dużych miastach liczba ta sięga 11, a w niektórych powiatach — spada poniżej 2.

To oznacza, że nawet jeśli świadczenie jest gwarantowane przez NFZ, pacjent może czekać miesiącami na realizację. Brakuje równomiernego rozmieszczenia poradni stomatologicznych, co pogłębia tzw. „wykluczenie zdrowotne” w Polsce powiatowej.

Refundacja protez przez NFZ - jak zmieniała się przez lata?

Do niedawna NFZ refundował głównie klasyczne protezy akrylowe, których funkcjonalność bywała ograniczona. Wprowadzenie protez „o charakterze overdenture” to pierwszy krok do bardziej nowoczesnych rozwiązań w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia.

W 2017 r. na refundację protez przeznaczano ok. 84 mln zł. Według danych z projektu ustawy budżetowej na 2025 r. ta kwota wzrosła już do 160 mln zł — co pokazuje rosnące potrzeby i presję demograficzną. Starzejące się społeczeństwo generuje coraz większy popyt na protezowanie zębów.