Jaki skarb kryje Azja Środkowa? O co chodzi w rywalizacji?
Macron uda się w tym tygodniu (1–2 listopada) do„bogatej w energię Azji Środkowej”. Cel? Prezydent Francji chce odwiedzić Kazachstan i Uzbekistan (czyli dwóch dostawców uranu).
Jak podaje agencja, według francuskich źródeł Macron chce w ten sposób zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne Francji. To kolejna część działań, które mają pomóc Paryżowi w odejściu od rosyjskich paliw kopalnych.
Bloomberg zwraca uwagę na to, jak działania m.in. Francji mogą wpłynąć na relacje byłych republik radzieckich i Rosji. Czy odważą się wyjść z zależności od Moskwy? Stawka w rywalizacji jest wysoka. Chodzi o ogromne rezerwy ropy, gazu i minerałów w Azji Środkowej, co „stanowiło ostoję Rosji” – zaznacza agencja.
To, co pomaga Francji w dążeniu do celu, to postawa państw Azji Centralnej wobec wojny na Ukrainie i przestrzeganie zachodnich sankcji,nałożonych na Rosję.
„Kazachstan jest kluczem do bezpieczeństwa energetycznego Francji"
W tym regionie funkcjonują już„duże inwestycje” Francji. Dla przykładu: przedsiębiorstwo nuklearne Orano SA (wcześniej Areva) eksploatuje złoża uranu w Kazachstanie za pośrednictwem spółki joint venture z państwowym Kazatompromem. Według źródeł agencji podczas wizyty Macrona ma również dojść do dyskusji ws. „pogłębienia obecności" Orano.
Starania Francji ws. uranu przyspieszyły po lipcowym zamachu stanu w Nigrze (czyli kraju, który należy do grona największych producentów wspomnianego surowca).
„Kazachstan jest kluczem do bezpieczeństwa energetycznego Francji” – ocenia Michael Levystone, badacz pracujący w Paryżu we Francuskim Instytucie Stosunków Międzynarodowych. „Wizyta Macrona będzie przypomnieniem, że Paryż jest gotowy zacieśnić współpracę” – dodaje Levystone. Kazachstan to nie tylko największy dostawca uranu dla Francji. W 2022 r. ten kraj był też dla Paryża drugim co do wielkości źródłem ropy naftowej – wynika z danych francuskiego ministerstwa gospodarki.
Emmanuel Macron będzie podróżować z delegacją złożoną z 15 liderów biznesu z sektora energetycznego, rolno–spożywczego i wydobywczego, w tym z przedsiębiorstwem energetycznym Electricite de France SA i firmą inżynieryjną Assystem SA (która świadczy usługi w przemyśle jądrowym) – podaje agencja, powołując się na własne źródła.
Francja obserwuje plany Kazachstanu
Co zrobi Kazachstan? Prezydent tego kraju Kasym-Żomart Tokajew planuje przeprowadzić referendum ws. elektrowni jądrowej, która „zmniejszyłaby zależność kraju od paliw kopalnych" – zaznacza Bloomberg. W 2024 r. Kazachstan chciałby też rozpocząć wydobycie metali ziem rzadkich.
Agencja przypomina, że Emmanuel Macron wzywał Francję do zmniejszenia zależności od chińskich surowców (kluczowych dla europejskiego przemysłu). Później polityk złagodził ton ws. „strategii dystansowania się od Pekinu" (składając wizytę państwową w Chinach, która miała na celu odejście od „jastrzębiego stanowiska USA").
Poza tym (jako pierwszy francuski prezydent) odwiedził Mongolię, gdzie podpisał umowę ws. pozyskania większej ilości uranu. Z kolei w ubiegłym roku (jako pierwszy francuski przywódca) wziął udział w szczycie Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku.