1 stycznia rozpoczęła się prezydencja Polski w OBWE; potrwa do końca 2022 roku.
Rau podczas czwartkowej konferencji prasowej w Wiedniu, gdzie odbyło się posiedzenie Stałej Rady OBWE, zwracał uwagę, że przeciągający się konflikt na Ukrainie jest jednym z najbardziej niebezpiecznych.
"Mam zamiar swoją pierwszą wizytę, jako przewodniczący OBWE, złożyć na Ukrainie. I z całą pewnością planuję odwiedzić też wschodnią część tego kraju, aby na miejscu zobaczyć, jaka jest sytuacja" - oświadczył szef polskiego MSZ.
Rau zaznaczył, że bardzo ważnym elementem priorytetów przewodniczącego jest sytuacja cywilów, którzy są dotknięci przez ten konflikt zbrojny. "Jest to też jedna z bardzo ważnych części tego, na czym będę się koncentrować podczas mojej wizyty na Ukrainie" - zapewnił.
Konflikt zbrojny w Donbasie wybuchł po zwycięstwie prozachodniej rewolucji w Kijowie, która doprowadziła do obalenia na początku 2014 r. ówczesnego prorosyjskiego prezydenta Ukrainy Wiktora Janukowycza. Wiosną tamtego roku wspierani przez Rosję rebelianci proklamowali w Donbasie dwie samozwańcze republiki ludowe.
Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka szacuje, że w związku z konfliktem w Donbasie zginęło dotąd 13,2-13,4 tys. osób. Według władz w Kijowie w wyniku konfliktu zginęło ok. 14 tys. ludzi.
Rau: Konflikt wokół Ukrainy zdaje się rosnąć, to niepokojące
Konflikt wokół Ukrainy zdaje się rosnąć, to bardzo niepokojące dla społeczności międzynarodowej - powiedział szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau. Według sekretarz generalnej OBWE Helgi Schmid "to, z czym mamy do czynienia, dziś jest absolutnie nieprzewidywalne".
W Wiedniu odbyło się w czwartek posiedzenie Stałej Rady OBWE, na którym szef MSZ - pełniący obecnie funkcję przewodniczącego organizacji - Zbigniew Rau przedstawiał priorytety polskiego przewodnictwa w Organizacji. Wśród nich jest aktywne zapobieganie konfliktom, przede wszystkim w Europie.
Rau oraz sekretarz generalna OBWE wzięli również udział we wspólnej konferencji prasowej podczas której pytani byli m.in. o obecność tysięcy rosyjskich żołnierzy przy granicach Ukrainy oraz o to, jak niebezpieczna jest potencjalnie ta sytuacja.
Rau odpowiedział, że "jakiekolwiek zagrożenie stawiane krajom sąsiadującym w OBWE i jego przestrzeni jest niezmiernie niepokojące". "Jest to zagrożenie dla 57 krajów, które są powiązane tymi samymi zasadami opartymi o równość, suwerenność, integralność terytorialną w ramach międzynarodowo uznanych granic" - zaznaczył szef polskiej dyplomacji.
Podkreślił, że OBWE jest "najlepiej dopasowaną do tego międzynarodową organizacją, która jest w stanie zapobiegać takiego rodzaju konfliktom". "Jak bardzo słusznie państwo zauważyliście, konflikt ten zdaje się rosnąć, natomiast to jest rzeczywiście kwestia bardzo niepokojąca dla wielu z najważniejszych krajów, społeczności międzynarodowych" - kontynuował minister.
Podkreślił, że prowadzone są dyskusje dwustronne między Stanami Zjednoczonymi a Federacją Rosyjską, również z NATO oraz OBWE. "Głęboko wierzę, że mało która organizacja jest w stanie zastąpić OBWE w tym zakresie. Jakkolwiek (...) szukamy szans, by ponownie uruchomić dialog między tymi dwoma stronami, natomiast dialog ten powinien doprowadzić do konsensusu, który z kolei może być osiągnięty wyłącznie w ramach postanowień prawa międzynarodowego oraz zobowiązań OBWE" - zaznaczył.
Schmid podkreśliła z kolei, że "to, z czym mamy do czynienia dziś jest absolutnie nieprzewidywalnie". "Mamy też nowe linie podziału w Europie, a zatem eskalacja jest bardzo poważną rzeczą, ale właśnie dlatego OBWE jest rzeczą tak istotną i tak unikatową" - podkreśliła.
Szef ukraińskiego MSZ: Jesteśmy gotowi do ścisłej współpracy z polskim przewodnictwem w OBWE
Ukraina jest gotowa do dalszej ścisłej współpracy z polskim przewodnictwem w OBWE - oświadczył w czwartek szef ukraińskiego MSZ Dmytro Kułeba. Jak dodał, jego kraj wraz z partnerami pracuje nad pakietem rozwiązań, mających powstrzymać Rosję przed nową falą wojny w Europie.
Według Kułeby na czwartkowym posiedzeniu Stałej Rady OBWE "wybrzmiało skonsolidowane międzynarodowe wsparcie dla Ukrainy w warunkach militarnego nacisku i nielegalnych ultimatów ze strony Rosji".
Jak dodał, partnerzy Ukrainy "w pełni podzielają stanowisko (Kijowa)" dotyczące tego, że zasady OBWE, w tym dotyczące wolnego wyboru organizacji i sojuszy, są nienaruszalne.
Kułeba, cytowany przez swój resort, zaznaczył, że Kijów pracuje nad tym, by Moskwa "zamiast (wysuwać) ultimatum na temat europejskiego bezpieczeństwa zaczęła sumiennie realizować tzw. dekalog helsiński: by zakończyła agresję w Donbasie, deokupowała Krym, podjęła prawdziwe kroki na rzecz uregulowania reszty stworzonych przez nią długotrwałych konfliktów na terytorium OBWE, czyli w Gruzji i Mołdawii".
Zaznaczył, że Rosja zobowiązała się w ramach dokumentów założycielskich OBWE do tego, że nie będzie rozpatrywać jakiegokolwiek regionu OBWE jako strefy swoich wpływów.
"Bez względu na niezadowalający dla Rosji tydzień wielkiej dyplomacji uważam, że dla Rosjan jedynym sposobem potwierdzenia braku zamiarów rozwiązywania problemów sposobem siłowym jest kontynuowanie dyskusji w ustalonych formatach, w tym w OBWE" - podkreślił Kułeba.
Zapewnił, że Ukraina "jest gotowa do dalszej ścisłej współpracy z polskim przewodnictwem (w OBWE) na rzecz efektywnego wdrożenia porządku dziennego OBWE".
Kijów wraz z partnerami będzie kontynuować działania mające na celu wdrożenie pakietu powstrzymywania Rosji przed nową falą wojny w Europie - zapowiedział. Według ministra taki pakiet "już zaczął działać".