Upadek SVB jest zarazem ostrzeżeniem dla instytucji finansowych działających w branży startupów i fintech, że polityka finansowa korzystania z taniego pieniądza już się skończyła. Z aktywami o wartości około 209 mld USD, SVB stał się drugim co do wielkości bankrutem w historii Stanów Zjednoczonych po upadku Washington Mutual w 2008 r. Upadek SVB był błyskawiczny - 10 marca 2023 r. o 8 rano czasu waszyngtońskiego bank uznawany był jeszcze za stabilny i pewny inwestycyjnie, o godz. 14.00 The Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC), amerykański regulator zawiadujący depozytami w porozumieniu ze Stock Exchange Comission (SEC), oficjalnie poinformował, że działalność bankowa SVB zostaje bezterminowo wstrzymana, co oznaczało jego zamknięcie. W przypadku gwarantowanych depozytów do 250 tys. USD, ubezpieczeni deponenci będą mieli dostęp do swoich funduszy w poniedziałek, 13 marca. Notowania na NASDAQ zawieszono, przypomniano w artykule.
"Wyceniony 18 miesięcy temu na 44 mld USD bank jest pierwszą tego typu instytucją pożyczkową skoncentrowaną na technologii, która znika z rynku. Przyczyny jego upadku były przy tym dość proste. W czasie pandemii Rezerwa Federalna (FED), aby ratować amerykańską gospodarkę wykreowała spory strumień pieniądza, który znalazł się bankach. Wiele zarządów, w tym zarząd Silicon Bank Valley, pojęło decyzję, by zainwestować te fundusze w obligacje" - napisał ISBiznes.pl.
Ryzykowne zabezpieczenie
"W przypadku SVB, u szczytu boomu technologicznego zarząd zdecydował, by ulokować 91 mld USD ze swoich depozytów w długoterminowych papierach wartościowych takich, jak listy zastawne i amerykańskie obligacje skarbowe, które uznano za bezpieczne. Ale wraz z rosnącą inflacją w USA nastąpiły podwyżki stóp procentowych. Wycena obligacji i listów zastawnych zmieniała się, a ponieważ ich przecena oznaczał spadek aktywów banku, zarząd zdecydował, by trzymać je do końca okresu zapadalności, licząc na spłaty, co oznaczało długi horyzont inwestycyjny, ale i brak konieczności przeliczania aktywów i ich przeceny" - czytamy dalej.
Jednak na rynku coraz bardziej zaczęło brakować płynności, a posiadacze depozytów zaczęli zgłaszać się po swoje środki. Okazało się wtedy, że Silicon Valley Bank musi sprzedać część płynnych aktywów, bo najzwyczajniej w świecie nie dysponuje tak dużą gotówką. Na pokrycie strat klientów sprzedano więc papiery wartościowe wartości 21 mld USD, ponosząc przy tym stratę w wysokości 1,8 mld USD. Spadek ich wyceny najpierw oznaczał straty niezrealizowane, bowiem papiery te nadal były wykazywane w bilansie SVB, ale kiedy nastąpiła sprzedaż, straty okazały się tak duże, że na ich pokrycie nie wystarczyły kapitały własne banku. SVB do ostatniej chwili usiłował się jednak ratować.
Inwestorzy w odwrocie
"Zarząd banku planował sprzedać inwestorom akcje zwykłe wartości 1,25 mld USD oraz akcje uprzywilejowane wartości 500 mln USD, co mniej rozwodniłoby akcjonariat. Zniwelowałoby to stratę 1,8 mld USD i prawdopodobnie ocaliłoby bank. Jeszcze 9 marca SVB i subemitent, jakim był Goldman Sachs (prawdopodobnie znający sytuację banku), chcieli koniecznie zamknąć ofertę. Ale sprzedaż akcji zwykłych szła powoli, ponieważ na rynku pojawiły się plotki o tym, że bank 'musi je sprzedać', co dla inwestorów oznaczało kłopoty. Goldman Sachs uporał się za to ze sprzedażą obligacji zamiennych na akcje, a fundusz private equity General Atlantic zobowiązał się do zapewnienia 500 mln USD kapitału własnego, gdyby oferta została zakończona. Skłoniło to analityków do twierdzenia jeszcze w piątek, 10 marca rano, że inwestycja w papiery banku jest 'bezpieczna i stabilna', podczas gdy już 9 marca akcje banku odnotowały ogromny spadek. W efekcie którego 'wyparowało' 9,6 mld USD z kapitalizacji rynkowej. W piątek 10 marca, po nieoficjalnych informacjach o tym, że członkowie zarządu SVB sprzedawali swoje akcje, notowania w obrocie przedsesyjnym spadły o 60%" - czytamy dalej.
Upadek kontrolowany
Ponieważ Silicon Valley Bank był 16. co do wielkości bankiem USA, jeszcze 10 marca Janet Yellen, sekretarz skarbu USAspotkała się w sprawie jego upadłości z kierownictwem Rezerwy Federalnej, FDIC i Office of the Controller of the Currency (OCC), instytucji także nadzorującej banki. Jak stwierdzono w oświadczeniu Departamentu Skarbu, "sekretarz Yellen wyraziła pełne zaufanie do organów nadzoru bankowego, które podejmą odpowiednie działania i zauważyła, że system bankowy pozostaje odporny, a organy regulacyjne dysponują skutecznymi narzędziami do radzenia sobie z tego typu zdarzeniami". Z kolei Cecilia Rouse, ustępująca przewodnicząca Rady Doradców Ekonomicznych Białego Domu, również tonowała nastroje, mówiąc: "Nasz system bankowy jest w zasadniczo innym miejscu niż był […] dekadę temu".
Nie tylko SVB
"Sytuacja wcale jednak nie jest tak dobra. 8 marca br. Silvergate, bank z siedzibą w San Diego, obsługujący branżę kryptograficzną, powiedział, że dobrowolnie zakończy działalność po tym, jak klienci zdecydowali się wycofać miliardowe depozyty, co znaczy, że prawdopodobnie znalazł się w takiej samej sytuacji jak Silicon Valley Bank, ale nie miał szans na ratunek. Wskutek panicznych nastrojów na rynku po nagłym spadku notowań SVB, zawieszono notowania PacWest, Western Alliance i First Republic, po tym, jak akcje tych instytucji finansowych spadły o 40-50%. Po 30% spadku notowań zawieszono także na krótko obrót akcjami Signature Bank. Co prawda, zarządy tych banków wydawały uspokajające oświadczenia podkreślające różnice pomiędzy nimi a Silicon Valley Bank, ale nastroju inwestorów bynajmniej nie poprawiają zakulisowe informacje, że First Republic i Western Alliance Bank znajdują się na celowniku regulatorów rynku ponieważ są dokładnie w takiej samej sytuacji jak SVB – tyle że udział obligacji i listów zastawnych w ich płynnych aktywach jest nieco mniejszy" - przypomniano także.
Kto przejmie SVB?
Co się dalej stanie z Silicon Valley Bank? W przeszłości organ regulacyjny dążył do połączenia upadłych banków z większą i bardziej stabilną instytucją. Na przykład Washington Mutual został sprzedany JPMorgan Chase. FDIC już poinformował, że wykorzysta wpływy ze sprzedaży SVB na sfinansowanie wypłat dla większych deponentów, wskazał ISBiznes.pl.
"Bankructwa banków w USA zdarzają się bardzo rzadko mimo niesłychanie rozwiniętego systemu bankowo-finansowego. Ostatni bank ubezpieczony przez FDIC został zamknięty w październiku 2020 r. zaś w 2014 r. zamknięto ostatnio 10 instytucji bankowych i finansowych w jednym roku. Jednak akurat upadłość Silicon Valley Bank może mieć wielkie znaczenie dla całego sektora hi-tech i startupów i to nie tylko w USA. Ten pożyczkodawca był bowiem partnerem bankowym dla połowy amerykańskich firm z branży wysokich technologii, medtechów i biotechów wspieranych przez venture capital i oferował wiele linii kredytowych dla sektora kapitału prywatnego nowoczesnych technologii ocenianego na 10 mld dolarów rocznie. Fundusze VC zauważyły problemy banku już 7 marca i jak niektóre przyznały Financial Times zaczęły doradzać niektórym spółkom z ich portfela, aby rozważyły wycofanie części swoich depozytów z SVB. '40 lat relacji biznesowych SVB wspierających Dolinę Krzemową wyparowało w ciągu 14 godzin, powiedział 'Financial Times' dyrektor jednego z największych funduszy venture capital w USA" - czytamy w artykule.
Efekt domina
Jak stwierdzili analitycy bankowi zapytywani przez agencję AP, Silicon Valley Bank był głównym kanałem finansowym między sektorem technologicznym, założycielami firm, funduszami i start-upami, a także pracownikami. Setki firm utrzymywały swój kapitał operacyjny w banku, a rozwijanie relacji z Silicon Valley Bank było postrzegane jako dobra decyzja biznesowa jeśli założyciel startupu chciał znaleźć nowych inwestorów lub wejść na giełdę.
Tymczasem branża IT przeżywa zły okres. Po gwałtownym boomie okresu pandemii przyszła konieczność urealniania budżetów oraz zatrudnienia, a akcje spółek technologicznych mocno ucierpiały w ciągu ostatnich 18 miesięcy. Zwolnienia są masowe i upadek takiego banku jak SVB może spowodować potężny kryzys w całej branży oraz praktycznie zastopować na pewien czas rozwój start-upów fintech i biotech. Odbije się to echem w branży nie tylko w USA, wskazano w materiale.
Pieniądze zza oceanu
Brytyjski portal technologiczny Sifted poinformował, że już od 9 marca firmy i fundusze próbowały wypłacić pieniądze z brytyjskiego oddziału Silicon Valley Bank. SVB w Wielkiej Brytanii jest od zeszłego roku spółką zależną w całości należącą do banku amerykańskiego. Bilans jest wyodrębniony, a centrala w Stanach Zjednoczonych nie ma możliwości ściągania aktywów z Wielkiej Brytanii. Inwestorzy twierdzą, że start-upy, które są klientami SVB i prowadzą działalność w USA, prawdopodobnie mają osobne konto po drugiej stronie Atlantyku.
"Jedna czwarta naszych firm portfelowych z SVB była zdecydowana, a powiedziałbym, że 70-80% się zastanawia. Wszystkie te firmy planują przenieść pieniądze do Wise, Brex, itp." - poinformował 10 marca berliński inwestor zajmujący się finansowaniem typu seed na wczesnym etapie, cytowany przez ISBiznes.pl.
Silicon Valley Bank działa w Wlk. Brytanii od 2004 r. i jest na tym rynku najlepiej osadzony w Europie. Otworzył też swoje oddziały w Irlandii, Niemczech, Danii i Szwecji. Planował ekspansję w Europie Środkowej, m.in. w Polsce. Do klientów banku w Wielkiej Brytanii należą firmy takie jak Snyk, Graphcore i Wise, a także niektóre z największych funduszy VC na kontynencie, takie jak Atomico, Index i Accel. Międzynarodowa część banku to jednak ułamek jego całej działalności. W 2022 r. tylko 18% depozytów pochodziło od klientów poza USA, a globalna działalność bankowa na rzecz funduszy stanowiła jedynie o 3% całkowitych depozytów klientów.
(ISBnews/ ISBiznes.pl)
