Jeśli otwarte fundusze emerytalne nie będą mogły kupować obligacji skarbowych i nie otrzymają nowych możliwości inwestycyjnych, w ich portfelach zaczną dominować akcje polskich spółek. – O ile do tej pory OFE przypominały fundusze stabilnego wzrostu z dominacją części obligacyjnej, to po zmianach staną się funduszami akcyjnymi, co oznacza znacznie większą zmienność wyników – potwierdza Ryszard Rusak, dyrektor w Union Investment TFI.

Tymczasem długoterminowe wyniki inwestycyjne tego typu funduszy są gorsze niż osiągane przez OFE. Wskazuje na to porównanie rezultatów, jakie w okresie od początku 2000 r. do teraz osiągnęło dziewięć najdłużej działających funduszy akcyjnych, specjalizujących się w inwestycjach na GPW, i rezultatów wypracowanych w tym samym czasie przez 13 funkcjonujących nadal funduszy emerytalnych. Średnia stopa zwrotu w przypadku tych pierwszych wyniosła 158 proc., w przypadku drugich przekroczyła 209 proc.

Rozbieżności wyników zarządzanych przez TFI funduszy, w których portfelu większość stanowią instrumenty udziałowe, są wielkie: od nieco ponad 10 proc. w przypadku Pionner Akcji Polskich do blisko 300 proc. w przypadku UniKorona Akcje. Ryszard Rusak, który zarządza tym funduszem, przekonuje, że w inne niż akcyjne instrumenty (np. lokaty, depozyty czy bony skarbowe) inwestuje bardzo rzadko i na krótki okres. Ponadprzeciętne rezultaty, przekraczające 200 proc. stopy zwrotu osiągnęły w tym okresie również Skarbiec Akcja i Legg Mason Akcji. W portfelu pierwszego z nich – zgodnie z deklarowaną polityką – minimum połowa aktywów jest inwestowana w akcje, ale resztę środków można ulokować w instrumentach dłużnych. Drugi w instrumenty udziałowe może inwestować co najmniej 60 proc. aktywów, a w dłużne – najwyżej kilkanaście procent.

Różnice wyników poszczególnych OFE, w których portfelach dominują wciąż obligacje, są znacznie mniejsze. Od 2000 r. zarobiły one od 190 proc. (Aegon) do 238 proc. (ING OFE).

Reklama

Planowane przez resort finansów i pracy zmiany w OFE uderzą w ich klientów. Co ciekawe, także zarządzający długiem Skarbu Państwa będą mieli kłopoty. Wprawdzie po umorzeniu obligacji należących obecnie do funduszy emerytalnych zadłużenie państwa spadnie, ale jednocześnie skokowo wzrośnie udział inwestorów zagranicznych w długu Skarbu Państwa. Według wyliczeń Ministerstwa Finansów wzrośnie on z 34 proc. do 42–44 proc.

Resort finansów podaje w najnowszej strategii zarządzania długiem, że kolejnym ubocznym skutkiem umorzenia będzie większa waga zadłużenia w walutach obcych w strukturze długu. Obecnie stanowi ono niespełna 31 proc., a w wyniku zmian w OFE zwiększy się do 35–37 proc. Dodatkowo średnia zapadalność krajowego długu skróci się do 4,2 roku z 4,4 roku. To dlatego, że OFE preferowały obligacje średnio- i długoterminowe. Według danych z końca sierpnia obligacje, dla których termin wykupu przypada za 5 lat i później, stanowiły około dwóch trzecich obligacyjnego portfela OFE.

>>> Czytaj też: Dobrowolność w OFE – plusy dodatnie i ujemne

Stopa zwrotu OFE i funduszy akcji polskich TFI
12-1999 26-09-2013 stopa zwrotu %
AEGON OFE 11,97 34,53 188,5
OFE Pocztylion 11,24 32,86 192,3
PKO BP Bankowy OFE 11,89 34,90 193,5
Pekao OFE 11,26 33,98 201,8
OFE WARTA 11,99 36,52 204,6
Amplico OFE 11,41 34,99 206,7
Aviva OFE 11,54 35,41 206,8
AXA OFE 11,32 35,41 212,8
Allianz Polska OFE 10,84 34,18 215,3
OFE PZU "Złota Jesień" 11,38 35,91 215,6
Nordea OFE 11,85 37,51 216,5
Generali OFE 11,33 37,02 226,7
ING OFE 11,50 38,88 238,1
średnia dla OFE 209,2
Pionner Akcji Polskich 21,97 24,21 10,2
PKO Akcji FIO 180,59 320,68 77,6
PZU Akcji Krakowiak 56,32 114,13 102,6
ING Akcji 110,27 278,22 152,3
BPH Akcji 116,31 297,00 180,7
Arka BZ WBK Akcji 11,27 33,38 196,2
Legg Mason Akcji 128,03 388,10 203,1
Skarbiec Akcja 96,40 301,13 204,7
UniKorona Akcje 50,15 199,29 297,4
średnia dla funduszy akcji 158,3
źródło: Analizy on-line
ikona lupy />
Struktura portfela inwestycyjnego OFE / DGP