Praca i dom, czyli dylematy polskich przedsiębiorczyń

Ustawowy czas pracy w Polsce, wynoszący 8 godzin, dla większości przedsiębiorców i przedsiębiorczyń to tylko teoria. W takim wymiarze czasu pracuje odpowiednio 24 proc. i 17 proc. z nich. Przedsiębiorczynie ogółem poświęcają na zarządzanie swoim biznesem 9 godzin i 1 minutę, mężczyźni – 9 godzin i 22 minuty. Ewidentnie widać, że to mężczyźni zarządzający mikro, małymi i średnimi firmami są większymi pracoholikami. 10 i 11 godzin pracuje co drugi szef (50 proc.) i co trzecia szefowa (34 proc.) – wskazują autorzy najnowszego raportu EFL „Jak odpoczywają polskie przedsiębiorczynie. Pod lupą”.

To jednak tylko część obrazu.

Życie rodzinne i zawodowe

Cytowana w raporcie Agata Zdybicka, współwłaścicielka i prezeska Grupy MOJO, wskazuje na ważny niuans.

– Z moich obserwacji wynika, że choć kobiety formalnie mogą pracować mniej godzin dziennie, to nasza aktywność nie kończy się po wyłączeniu komputera. Prowadząc własną firmę, trudno bowiem mówić o sztywnych ramach czasowych. Często musimy godzić obowiązki zawodowe z życiem prywatnym, co sprawia, że obciążenie – choć inaczej rozłożone – jest równie duże. Na przestrzeni lat zauważam jednak, że coraz więcej kobiet świadomie podchodzi do kwestii work-life balance i szuka sposobów na to, by praca nie pochłaniała ich bez reszty. Myślę, że to dobry kierunek, bo długoterminowo tylko zdrowa równowaga pozwala na sukces – zarówno zawodowy, jak i osobisty – mówi Agata Zdybicka.

Jak wynika z raportu EFL, w opinii 8 na 10 respondentów kobietom trudniej jest prowadzić własny biznes niż mężczyznom. Zdecydowanie bardziej zgadzają się z tą tezą kobiety (87 proc.) niż mężczyźni (77 proc). Może to wynikać z faktu, że połączenie ról właścicielki firmy i rodzica jest trudniejszym zadaniem dla kobiet niż mężczyzn. Uważa tak aż 91 proc. zapytanych przedsiębiorczyń i 77 proc. przedsiębiorców – stwierdzają autorzy raportu.

Większość liderek (62 proc.) narzeka na brak wolnego czasu. To aż o 9 pkt proc. więcej niż w przypadku mężczyzn. 40 proc. przedsiębiorczyń ma trudności w planowaniu wolnych chwil z uwagi na nadmiar codziennych obowiązków zawodowych (odpowiednio 35 proc. wskazań wśród mężczyzn). Ponadto zdecydowanie więcej liderek niż liderów wskazało na obowiązki rodzinne jako największe wyzwanie w planowaniu wolnego czasu (31 proc. vs. 21 proc.). Jak czytamy w raporcie, liczna grupa kobiet wskazała na brak motywacji i energii na aktywność w czasie wolnym. 18 proc. pań mówi wprost, że nie potrafi zachować równowagi między życiem zawodowym a prywatnym.

Stawiać na efektywność zamiast perfekcji

Cytowana w raporcie psycholożka Enel-Med Sylwia Bartczak zwraca uwagę, że większe trudności, jakich doświadczają kobiety, związane z brakiem czasu wolnego oraz koniecznością łączenia obowiązków zawodowych i rodzinnych, mogą wynikać z wciąż utrzymujących się różnic w podziale ról społecznych.

– Kobiety, mimo aktywności zawodowej, nadal częściej odpowiadają za obowiązki domowe i opiekę nad dziećmi. Łączenie tych ról wymaga doskonałej organizacji, ale także świadomości, że nie da się wszystkiego zrobić samodzielnie. Kluczowe jest planowanie, ustalanie priorytetów i delegowanie obowiązków – zarówno w firmie, jak i w domu. Przedsiębiorczynie powinny korzystać z dostępnych narzędzi, takich jak: elastyczny czas pracy, automatyzacja procesów czy pomoc zewnętrzna, np. w prowadzeniu firmy czy opiece nad dziećmi. Równie istotne jest stawianie granic i dbanie o czas wolny, ponieważ jego brak może prowadzić do wypalenia zawodowego i frustracji – mówi Sylwia Bartczak.

Radzi również, aby zachować równowagę między życiem zawodowym a prywatnym.

– Warto się skupić na efektywności zamiast na perfekcji. Podział obowiązków w rodzinie powinien być partnerski – kobiety nie powinny się czuć jedynymi odpowiedzialnymi za dom i dzieci, zwłaszcza gdy prowadzą własne biznesy. Dobrą praktyką jest także tworzenie jasnych reguł, np. określanie czasu przeznaczonego wyłącznie na rodzinę czy odpoczynek. Warto również szukać wsparcia wśród innych kobiet przedsiębiorczyń, które mierzą się z podobnymi wyzwaniami – mówi Sylwia Bartczak.

W gąszczu obowiązków zawodowych i rodzinnych kobiety mają kilka ulubionych metod resetowania ciała i głowy, stwierdzają autorzy raportu. TOP 5 sposobów dbania o dobrostan przedsiębiorczyń stanowią okresowe zwalnianie tempa pracy (35 proc.), urlopy i podróże (30 proc.), aktywność fizyczna (30 proc.), rozwijanie pasji (23 proc.) i dbanie o dietę (22 proc.). Tylko pojedyncze osoby (2 proc.) wskazały na to, że nie podejmują się żadnych działań mającym na celu dbanie o swój dobrostan. To pokazuje, że myślenie o sobie, swoim zdrowiu i dobrostanie jest ważne dla zarządzających polskimi MŚP – konkludują autorzy raportu. ©℗

Czytaj więcej w dodatku DGP | Kobiety w biznesie