Trwa budowa systemu przesyłowego przyszłości

Polskie Sieci Elektroenergetyczne są operatorem systemu przesyłowego energii elektrycznej, który odpowiada między innymi za eksploatację i rozwój infrastruktury najwyższych napięć. By przygotować system na duży wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną oraz umożliwić przyłączenie nowych źródeł wytwórczych i wyprowadzenie z nich mocy, niezbędna jest nie tylko modernizacja istniejącej infrastruktury, lecz także budowa nowych stacji elektroenergetycznych i linii przesyłowych.

Ponad 70 GW OZE

Jednym z kluczowych projektów prowadzonych przez PSE jest budowa sieci potrzebnej do wyprowadzenia mocy z morskich farm wiatrowych, których moc w 2040 r. może osiągnąć nawet 18 GW. Niezbędne do tego są nowe linie i stacje zlokalizowane na Wybrzeżu, jak i infrastruktura sieciowa umożliwiająca przesył energii na południe. Powstaje już stacja Choczewo, do której mają być przyłączone cztery linie 400 kV, w założeniu służące do przesłania mocy do innych części kraju.

W północnej części Polski powstanie również infrastruktura, która wyprowadzi moc z pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. Będzie to wymagało budowy m.in. dwóch nowych stacji (pierwsza stacja w okolicach elektrowni jądrowej, druga w okolicy Trójmiasta) oraz linii przesyłowych, dzięki którym energia wyprodukowana w nowej elektrowni popłynie do wszystkich części kraju.

Największym planowanym projektem inwestycyjnym PSE jest most stałoprądowy (HVDC), który posłuży do przesłania mocy na południe kraju, gdzie zlokalizowana jest duża część odbiorców energochłonnych. Linia będzie przebiegać z okolic Słupska aż na Górny Śląsk. Łączna długość korytarza liniowego wyniesie ok. 650 km, a realizacja według obecnych planów ma się zakończyć w połowie lat 30.

Do 2030 r. planowane jest również uruchomienie nowego połączenia między Polską a Litwą – Harmony Link. Będzie ono przebiegać od Ostrołęki i Ełku, przez okolice Suwałk, aż do stacji Giżai w pobliżu Mariampola na Litwie. To jeden z kluczowych projektów połączeń międzynarodowych w Europie, który otrzymał wsparcie ze środków UE i związany jest z synchronizacją krajów bałtyckich z systemem Europy kontynentalnej.

Projekty PSE umożliwią także przyłączenie nowych jednostek konwencjonalnych oraz przyspieszą rozwój OZE i magazynów energii – według planów inwestorów do końca tej dekady moc lądowych farm wiatrowych wzrośnie do blisko 19 GW, fotowoltaiki do 52 GW, a magazynów do ponad 31 GW.

Więcej o inwestycjach PSE można przeczytać na stronie: https://inwestycje.pse.pl/.

Szansa dla wykonawców

By umożliwić realizację tego planu, PSE od lat doskonalą sposób prowadzenia inwestycji. Obecnie, przede wszystkim w przypadku budowy nowych linii, to spółka odpowiada za cały proces ich przygotowania: od wytyczenia trasy poprzez dialog ze społecznościami lokalnymi i uzyskanie decyzji administracyjnych. Wszystko po to, by wykonawca mógł się skupić tylko na samej budowie. Ułatwia to także rozwijany przez spółkę program dostaw inwestorskich, w ramach którego to PSE jako inwestor kupują różne kategorie urządzeń, w tym takie, których dostępność jest utrudniona, m.in. przewody, autotransformatory czy różnego rodzaju sprzęt i aparatura wykorzystywana na stacjach elektroenergetycznych.

"Zależy nam na dobrej współpracy z wykonawcami i cały czas wprowadzamy rozwiązania, dzięki którym nasze inwestycje przyciągają nowych wykonawców" - mówi Włodzimierz Mucha, wiceprezes PSE odpowiedzialny za obszar inwestycji. Spółka od dawna stosuje rozwiązania takie jak zaliczki czy skrócony okres płatności wynagrodzenia, a zakres zamówień jest dzielony na mniejsze części. Dzięki temu po rozliczeniu każdego etapu wykonawca może szybciej otrzymać wynagrodzenie za wykonaną część prac. Wprowadzono także korzystne rozwiązania waloryzacyjne, które ograniczają ryzyka po stronie wykonawców.

Od 2024 r. PSE zaczęły publikować plan postępowań, dzięki czemu potencjalni wykonawcy mogą z wyprzedzeniem przygotować się do udziału w przetargu. "Cyklicznie organizujemy także spotkania dialogowe z wykonawcami, na których omawiamy m.in. nasze plany inwestycyjne" - mówi Włodzimierz Mucha. Kolejne takie spotkanie jest planowane na pierwszy kwartał 2025 r.

partner

Czytaj więcej w dodatku DGP | Inwestycje infrastrukturalne