Jednocześnie ustawodawca zastrzegł, że zwolnienie z naliczania odsetek nie będzie miało zastosowania, gdy do opóźnienia przyczyni się sam podatnik, jego pełnomocnik lub gdy kontrola przedłuży się z przyczyn niezależnych od organu.

Zmiany w naliczaniu odsetek za zwłokę

Do tej pory podatnicy byli obciążani odsetkami za cały okres trwania kontroli – nawet wtedy, gdy trwała ona wiele miesięcy. Dotychczas ochronę przed naliczaniem odsetek przewidziano wyłącznie w przypadku przedłużających się postępowań podatkowych, jeśli decyzja nie została doręczona w ciągu trzech miesięcy od wszczęcia postępowania.

Nowelizacja wprowadza nową zasadę – odsetki nie będą naliczane za okres przekraczający sześć miesięcy od wszczęcia kontroli (art. 54 § 1 pkt 7c Ordynacji podatkowej). Jak podkreśla Ministerstwo Finansów, ma to służyć „zmniejszeniu obciążeń podatników oraz zwiększeniu efektywności i sprawności działania organów podatkowych”.

Sześć miesięcy na zakończenie kontroli

Zgodnie z nowymi przepisami, jeśli kontrola podatkowa lub celno-skarbowa nie zostanie zakończona w ciągu sześciu miesięcy, podatnik nie zapłaci odsetek za zwłokę za okres jej trwania.

Do czasu kontroli nie będzie jednak wliczany okres jej zawieszenia. Co istotne, zwolnienie z odsetek nie będzie stosowane, jeśli:

  • do opóźnienia przyczynił się kontrolowany lub jego przedstawiciel,
  • przyczyny przedłużenia były niezależne od organu prowadzącego kontrolę.

Takie rozwiązanie ma zapobiec nadużyciom, w tym celowemu przedłużaniu kontroli w celu uniknięcia naliczania odsetek.

Regulacje przejściowe i wejście w życie ustawy

Nowe zasady będą miały zastosowanie także do kontroli wszczętych na sześć miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy, jeśli nie zakończono ich przed tym dniem.

Przepisy wejdą w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, co oznacza, że zaczną obowiązywać na początku listopada 2025 r.

Podsumowanie

Nowelizacja Ordynacji podatkowej to krok w kierunku większej przejrzystości i równowagi między prawami podatników a obowiązkami organów kontroli. Ustalony sześciomiesięczny termin ma motywować urzędników do sprawniejszego prowadzenia postępowań, a jednocześnie chronić przedsiębiorców przed nieuzasadnionym naliczaniem odsetek w przypadku przedłużających się kontroli.