Darowizna może być sposobem na obniżenie podatku

Rozpoczyna się okres składania rocznych rozliczeń PIT, a wielu podatników zastanawia się, czy istnieje sposób na obniżenie podatku, z którego mogliby skorzystać. Obok szeregu ulg i zwolnień, z których mogą korzystać tylko ściśle określone grupy podatników, np. ulgi rehabilitacyjnej, dla młodych, dla seniora, czy dla powracających, istnieją też mniej popularne, z których może korzystać szersze grono podatników. Jednym ze sposobów na obniżenie dochodu jest odliczenie od niego darowizny. Jak bowiem wynika z art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu kwot darowizn przekazanych na cele:

  • działalności pożytku publicznego, organizacjom wskazanym przez ustawodawcę, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzącym działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, realizującym te cele,
  • kultu religijnego,
  • krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi, w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty i litrów oddanej krwi lub jej składników,
  • kształcenia zawodowego publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe oraz publicznym placówkom i centrom kształcenia ustawicznego oraz branżowym centrom umiejętności, umożliwiającym uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych lub zmianę kwalifikacji zawodowych;,
  • określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej w Warszawie.

Jakie darowizny można uwzględnić w zeznaniu podatkowym?

Jak wynika z tej regulacji, odliczeniu mogą podlegać tylko wyszczególnione przez ustawodawcę darowizny, jednak wbrew pozorom ich zakres nie jest wcale wąski. Należy zwrócić uwagę na to, że działalność pożytku publicznego, o której mowa to działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Działalność społecznie użyteczna obejmuje zadania w zakresie:

działalności na rzecz podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych.

Jak odliczyć w zeznaniu rocznym darowiznę?

Wskazany katalog jest na tyle szeroki, że niezależnie od indywidualnych zainteresowań, niemal każdy może znaleźć bliską mu przestrzeń. Jak odliczyć darowiznę? Podatnik może skorzystać z tej możliwości, jeżeli uzyskuje dochody opodatkowane według skali podatkowej (czyli wg stawki 12% lub 32%) lub zryczałtowanym podatkiem dochodowym od przychodów ewidencjonowanych (ryczałt ewidencjonowany). Podatnicy uzyskujący dochody (przychody) z pozarolniczej działalności gospodarczej, najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze, przekazaną darowiznę mogą odliczyć już w trakcie roku podatkowego, tj. przy obliczaniu zaliczki lub ryczałtu. Odliczyć można kwotę faktycznie przekazanej darowizny, nie więcej jednak niż 6% dochodu/przychodu. Trzeba pamiętać że limit jest wspólny dla wszystkich wskazanych rodzajów darowizn.

Ważne

Kwoty, która nie zostanie odliczona z uwagi na niewystarczający dochód (przychód), nie można odliczyć w kolejnych latach.

Wysokość darowizny należy udokumentować:
- dowodem wpłaty na rachunek płatniczy obdarowanego lub jego rachunek w banku inny niż rachunek płatniczy – w przypadku darowizny pieniężnej,
- dowodem, z którego wynikają dane identyfikujące darczyńcy oraz wartość przekazanej darowizny wraz z oświadczeniem obdarowanego o jej przyjęciu – w przypadku darowizny niepieniężnej.

Nie ma możliwości odliczenia darowizn:

  • na rzecz osób fizycznych,
  • na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą, która polega na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami,
  • zwróconych ci w jakiejkolwiek formie,
  • które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
  • które odliczono od przychodu na podstawie ustawy o ryczałcie lub odliczono od dochodu na podstawie ustawy PIT.
Podstawa prawna

art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 163)