Powszechny wiek emerytalny nie dla wszystkich
Dyskusja na temat powszechnego wieku emerytalnego trwa, a liczba argumentów przemawiających za i przeciw zrównaniu go dla kobiet i mężczyzn jest dość wyrównana. Równolegle w praktyce cały czas funkcjonują grupy zawodowe, w przypadku których pracownicy mogą wcześniej skorzystać z uprawnień emerytalnych. Do tych najpowszechniej znanych należą w tym zakresie oczywiście emerytury mundurowe.
Jak się okazuje, senatorowie chcieliby jednak szczególnie zadbać o pewną grupę zawodową. Do Sejmu wpłynął właśnie senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych (druk senacki nr 237) przewidującej, że pracownikowi będącemu tancerzem baletowym, będzie przysługiwała emerytura w wieku 40 lat w przypadku kobiet i 45 w przypadku mężczyzn. Jednak aby ją uzyskać osoby te musiałyby spełnić dodatkowe warunki:
- posiadać tytuł zawodowy tancerza baletowego,
- osiągnąć wiek emerytalny w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia,
- posiadać wymagany okres zatrudnienia, co najmniej 20 lat,
- nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, do dochodów budżetu państwa.
Niższy wiek emerytalny dla tancerzy baletowych
Co istotne, zgodnie z założeniami tancerze baletowi mieliby zasilić grupę wcześniejszych emerytów, w przypadku których emerytura powszechna zostanie pomniejszona o kwoty wypłaconych emerytur wcześniejszych.
Projekt przewiduje, że za okresy zatrudnienia tancerza baletowego uważa się okresy pozostawania w stosunku pracy na podstawie umowy o pracę na stanowisku tancerza baletowego w zespołach baletowych lub zespołach tanecznych w instytucjach artystycznych prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, będące okresami składkowymi lub nieskładkowymi w rozumieniu ustawy, z tym, że okresy te uwzględnia się, jeżeli praca ta wykonywana była co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy. Zalicza się do nich również okresy pozostawania w stosunku pracy, w czasie których pracownik pobierał zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy.
Projekt przewiduje również zmianę w ustawie o emeryturach pomostowych. Miałaby ona polegać na wyłączeniu tancerzy baletowych z grupy zawodów, w których praca jest pracą w szczególnych warunkach. Znowelizowane przepisy miałyby wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Postępowania w sprawie emerytury pomostowej wszczęte i niezakończone przed tym dniem miałyby zostać umorzone.
Emerytura pomostowa to za mało
Przypomnijmy, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów tancerzy baletowych zatrudnionych w instytucjach artystycznych dotycząc ogólne zasady nabywania uprawnień emerytalnych, czyli wiek 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Są oni jednak zaliczani przez przepisy ustawy o emeryturach pomostowych do pracowników wykonujących zawód, w którym praca jest pracą w szczególnych warunkach (związaną z bardzo ciężkim wysiłkiem fizycznym).
Warto zauważyć, że wniesiony przez senatorów projekt jeszcze na etapie prac nad nim został negatywnie oceniony przez resort pracy, który uznał, że prawo do emerytury pomostowej jest w tym wypadku wystarczającym uprawnieniem. Jako dodatek do takiego rozwiązania zaproponowano wprowadzenie prawa do przekwalifikowania zawodowego.