Obowiązki związane ze świadectwem energetycznym i kontrole ogrzewania

Świadectwo energetyczne jest prawnie wymaganym dokumentem dla właścicieli nieruchomości mieszkalnych przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem. Ten obowiązek dotyczy wszystkich budynków wybudowanych po roku 2009. Dodatkowo, w kwietniu 2023 roku weszły w życie regulacje nakładające wymóg cyklicznych kontroli systemów ogrzewania w nieruchomościach.

Kto jest zobowiązany do posiadania świadectwa energetycznego i dlaczego?

Świadectwo energetyczne pełni funkcję informacyjną, wskazując roczne zapotrzebowanie danej nieruchomości na energię. Zawarte w nim dane pozwalają na oszacowanie przyszłych kosztów energii niezbędnej do zasilenia wszystkich urządzeń w domu. Należy pamiętać, że jeśli w wyniku przeprowadzonego remontu zmieni się profil energetyczny budynku, właściciel jest zobowiązany do wyrobienia nowego świadectwa energetycznego. Obowiązek ten dotyczy: właścicieli nieruchomości wzniesionych po roku 2009 oraz właścicieli budynków starszych (powstałych przed 2009 rokiem), jeśli planują oni ich sprzedaż lub najem. Wynika z tego, że świadectwa energetycznego nie muszą mieć właściciele budynków postawionych przed 2009 rokiem, pod warunkiem, że wykorzystują je wyłącznie na własny użytek prywatny. Wszelka decyzja o wprowadzeniu budynku na rynek (sprzedaż lub najem) wiąże się jednak z koniecznością wyrobienia tego dokumentu. Brak ważnego świadectwa energetycznego może skutkować nałożeniem na właściciela kary finansowej grzywny w wysokości do 5000 złotych.

Świadectwo energetyczne - koszty i wymagane kwalifikacje

Koszt wyrobienia świadectwa energetycznego to wydatek rzędu kilkuset złotych, a jego ostateczna cena jest zależna od wielkości i lokalizacji nieruchomości. Chociaż stawki nieco spadły w porównaniu do okresu tuż przed i po wprowadzeniu przepisów, koszt audytu energetycznego domu wynosi obecnie około 349 złotych. W przypadku lokali usługowych cena ta może być wyższa, sięgając nawet 499 złotych. Usługę sporządzenia dokumentu należy zamawiać u firm lub osób posiadających odpowiednie kwalifikacje budowlane, zgodnie z zapisami art. 14 ust. 1 Prawa budowlanego, lub u podmiotów wyspecjalizowanych w przeprowadzaniu audytów energetycznych.

Okresowe kontrole systemów ogrzewania

Wraz z wprowadzeniem obowiązku posiadania świadectwa energetycznego, ustawa nałożyła również wymóg okresowych kontroli systemów ogrzewania. Częstotliwość tych inspekcji jest zróżnicowana i zależy bezpośrednio od źródła ciepła, a dokładniej od jego mocy nominalnej cieplnej oraz rodzaju zasilającego je paliwa. Wizyty kontrolne realizowane są w następujących cyklach:

  • Co 2 lata: Dotyczy to kotłów opalanych paliwem stałym lub ciekłym, których nominalna moc cieplna jest większa niż 100 kW.
  • Co 3 lata: Obowiązuje dla źródeł ciepła nieuwzględnionych w innych kategoriach, a także dla dostępnych części systemu ogrzewania lub połączonego systemu ogrzewania i wentylacji, których łączna nominalna moc cieplna przekracza 70 kW.
  • Co 4 lata: Wymagane dla kotłów zasilanych gazem o nominalnej mocy cieplnej większej niż 100 kW.
  • Co 5 lat: Odnosi się do kotłów o nominalnej mocy cieplnej z zakresu od 20 kW do 100 kW.

Świadectwo Charakterystyki Energetycznej w 2025 roku - kluczowe informacje

Świadectwo charakterystyki energetycznej, potocznie nazywane świadectwem energetycznym, to dokument informujący o jakości energetycznej budynku i jego realnym zapotrzebowaniu na energię. W 2025 roku w Polsce następuje zaostrzenie i uporządkowanie przepisów, głównie w celu implementacji nowych dyrektyw Unii Europejskiej, mających na celu promowanie efektywności energetycznej.

Najważniejszą zmianą jest wprowadzenie klas energetycznych na wzór urządzeń AGD. Budynki będą klasyfikowane w skali od A+ (najbardziej efektywne) do G (najmniej efektywne). Klasyfikacja ta będzie oparta przede wszystkim na wskaźniku EP (zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną), co ma zwiększyć przejrzystość i umożliwić łatwe porównanie obiektów. Celem tych zmian jest przede wszystkim walka z "automatycznymi" i nierzetelnymi świadectwami, dlatego kładzie się większy nacisk na wiarygodność danych oraz weryfikację stanu faktycznego budynku przez audytora.

Obowiązek posiadania aktualnego świadectwa pozostaje kluczowy. Jest ono bezwzględnie wymagane w przypadku sprzedaży lub wynajmu budynku, lub jego części (lokalu). Brak tego dokumentu przy transakcji notarialnej może skutkować karą finansową do 5000 zł. Ponadto, kluczowe wskaźniki energetyczne muszą być obowiązkowo umieszczane w ogłoszeniach o sprzedaży lub najmie. Świadectwo jest także niezbędne dla nowo powstających budynków przy zawiadomieniu o zakończeniu budowy.

Aktualnie sporządzone świadectwo ma ważność przez 10 lat. Należy jednak pamiętać, że traci ono swoją ważność natychmiast, jeśli w obiekcie zostaną przeprowadzone istotne prace termomodernizacyjne (np. docieplenie, wymiana okien, zmiana źródła ciepła), które mają wpływ na jego charakterystykę energetyczną. Dodatkowo, w związku z planowanymi zmianami w systemach dofinansowania, takich jak "Czyste Powietrze", posiadanie rzetelnego świadectwa może stać się formalnym wymogiem do uzyskania dotacji na termomodernizację, co ma motywować właścicieli do osiągania konkretnych standardów efektywności energetycznej.