Czy kurs dolara i euro ma wpływ na nasze codzienne życie? Część osób sądzi, że pojawia się on dopiero, gdy wymieniamy walutę, wyjeżdżając na wakacje.
Kursy kluczowych walut na świecie, takich jak euro czy dolar, mają wpływ na kształtowanie się rynków finansowych, decyzje inwestorów, wzrosty i spadki na giełdach papierów wartościowych, zdolność kredytową państwa, koszt obsługi i wartość krajowego zadłużenia (co przekłada się na wydatki budżetowe), opłacalność handlu zagranicznego, decyzje odnośnie zmian stóp procentowych i wiele innych obszarów gospodarczych, które w ostateczności pośrednio lub bezpośrednio dotykają istotnych aspektów codziennego życia każdego z nas. Cena wakacji, biletów lotniczych czy wydatków osób wyjeżdżających za granicę to konsekwencje bezpośrednie, najbardziej rozpoznawalne i odczuwalne w krótkiej perspektywie zmiany kursu.
Przy słabej walucie krajowej spadają ratingi ekonomiczne i w związku z tym maleje zainteresowanie inwestorów lokowaniem kapitału w kraju obciążonym niestabilnym i słabym kursem waluty własnej. Maleje dynamika inwestycji zagranicznych oraz ogólna atrakcyjność inwestycyjna kraju. Mniej inwestycji i kapitału zewnętrznego spowalnia ogólny rozwój gospodarczy.
Umocnienie się walut obcych sprawia, że import staje się mniej opłacalny, bo wszystko, co przywozimy z zagranicy jest automatycznie droższe po przeliczeniu na walutę krajową. A to - w przypadku, gdy importerzy nie mają już możliwości zmniejszenia marż - potęguje dynamikę inflacji, czyli wzrostu cen na rynku krajowym. Gwałtowne umacnianie się kursów dolara i euro uwarunkowane czynnikami zewnętrznymi jest niemożliwe do zatrzymania przy wykorzystaniu narzędzi krajowej polityki monetarnej.
Czy produktów, których cena w naszym otoczeniu jest uzależniona od dolara, jest wiele? Czy to produkty, które są nam bliskie?
Cena dolara wpływa przede wszystkim na ceny surowców, w tym energetycznych. Przykładem jest cena ropy naftowej, która jest przeliczana z dolara i rośnie wraz z osłabieniem się kursu złotego, co przyczyni się do wzrostu ceny transportu i każdego innego produktu w kraju. Inny przykład to nowe i zaawansowane technologie.
Wejście do strefy euro byłoby krokiem, który ustabilizowałby tą sytuację w Polsce?
Aktualnie zarówno globalna, jak i krajowa sytuacja geopolityczna i ekonomiczna oraz zawirowania na rynkach walutowych nie sprzyjają kolejnym, nieplanowanym i kluczowym dla gospodarki zmianom, a taką jest na pewno wejście do strefy euro. Polska nie spełnia warunków makroekonomicznych do przyjęcia wspólnej waluty. Impulsem do zmiany może być czas po załagodzeniu kryzysu energetycznego, ustaniu konfliktu w Ukrainie i pojawieniu się perspektyw inwestycyjnych związanych z odbudową gospodarek europejskich w ramach Europejskiego Funduszu Odbudowy po COVID-19. Wejście państw europejskich na ścieżkę stabilnego rozwoju jest kluczem do poszerzenia strefy euro o nowe kraje. Ponadto przyjęcie przez Polskę wspólnej waluty powinno wynikać z długofalowej strategii budowania odporności i konkurencyjności krajowej gospodarki.
Jakie znaczenie ma kurs dolara i euro dla biznesu w Polsce?
Kursy walut bardzo mocno wpływają na strukturę i dynamikę handlu zagranicznego. Przy słabej walucie krajowej maleje opłacalność importu, a rośnie wartość eksportu. Eksporterzy to nieliczni beneficjenci umacniania się walut rozliczeniowych, takich jak euro czy dolar. Inna konsekwencja to zmiany stóp procentowych i wartości zaciągniętych w walutach obcych kredytów, co przekłada się na wzrost zobowiązań i zagrożenie dla płynności finansowej przedsiębiorstw.
Każde nieprognozowane i gwałtowne wahanie kursu walut jest niekorzystne z punktu widzenia biznesu, który lubi przewidywalność i stabilność otoczenia w procesie podejmowania decyzji. Brak stabilności na rynku walutowym może oznaczać wstrzymanie inwestycji, mniejszą chęć do zadłużania się i wstrzemięźliwość w zwiększaniu zasobów kapitału ludzkiego.
Czego wynikiem jest tak słabnący złoty względem euro i dolara?
Złoty nie jest walutą znaczącą i rozliczeniową w transakcjach międzynarodowych. Zapotrzebowanie na zakup naszej waluty słabnie wraz ze słabnącą prognozą ekonomiczną kraju i innych państw UE powiązanych ekonomicznie z polską gospodarką. Niższy popyt wpływa na obniżenie się wartości waluty. Aktualna prognoza jest niekorzystaną z uwagi na wysoką inflację, spowolnienie aktywności ekonomicznej przedsiębiorstw, obawę inwestorów o stabilność rynku z uwagi na kryzys energetyczny i wojnę w Ukrainie. Istotne są także liczne zapowiedzi zmian w systemie podatkowym czy rosnące zadłużenie i deficyt krajowego budżetu. Z drugiej strony, z uwagi na problemy gospodarcze i kryzys energetyczny w Europie ma miejsce umacnianie się waluty amerykańskiej w stosunku do euro, co bezpośrednio przekłada się na słabnącą wartość złotego. Podsumowując, słaba waluta krajowa jest konsekwencją oddziaływania licznych czynników wewnętrznych, takich jak aktualnie prognozowane osłabienie koniunktury w kraju i w strefie euro oraz zewnętrznych, takich jak np. dobre dane z amerykańskiej gospodarki i restrykcyjna polityka monetarna FED (banku centralnego Stanów Zjednoczonych).
