- Kto może otrzymać odszkodowanie z ZUS?
- Nowe stawki odszkodowań z ZUS - od 1 kwietnia 2025
- Jak uzyskać odszkodowanie z ZUS? Procedura krok po kroku
- Kiedy ZUS odmówi odszkodowania?
- Przykłady odszkodowań przed i po 1 kwietnia 2025
Od 1 kwietnia 2025 roku nastąpiła coroczna waloryzacja kwot odszkodowań wypłacanych przez ZUS w przypadku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Wzrost stawek to dobra wiadomość dla osób ubezpieczonych oraz ich rodzin, ponieważ oznacza wyższe świadczenia w sytuacji uszczerbku na zdrowiu. Jednorazowe odszkodowanie z ZUS przysługuje osobom, które spełniają określone warunki. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje dotyczące nowych stawek i zasad przyznawania odszkodowań.
Kto może otrzymać odszkodowanie z ZUS?
Odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy lub chorób zawodowych przysługują dwóm głównym grupom osób. Pierwszą z nich są osoby, które doznały stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Druga grupa to uprawnieni członkowie rodziny osoby zmarłej, którzy spełniają określone warunki.
Do uprawnionych członków rodziny zaliczają się:
- małżonek zmarłego,
- dzieci: własne, drugiego małżonka, przysposobione, a także przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci wychowywane w ramach rodziny zastępczej,
- rodzice osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Warunkiem otrzymania odszkodowania jest udowodnienie związku między śmiercią lub uszczerbkiem na zdrowiu a wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. W przypadku członków rodziny konieczne jest również spełnienie dodatkowych kryteriów, takich jak prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego lub uzależnienie finansowe od zmarłego.
Nowe stawki odszkodowań z ZUS - od 1 kwietnia 2025
Odszkodowania za wypadek przy pracy reguluje ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprowadził podwyżki stawek odszkodowań za wypadki przy pracy i choroby zawodowe, które zaczną obowiązywać od 1 kwietnia 2025 r. Nowe kwoty są wyższe o 205 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu, co stanowi znaczącą zmianę w porównaniu do poprzednich stawek. Oczywiście, zmiany te dotyczą nie tylko poszkodowanych pracowników, ale także ich rodzin, które w przypadku śmierci ubezpieczonego mogą liczyć na wyższe jednorazowe odszkodowania.
Od 1 kwietnia 2025 roku obowiązują następujące kwoty odszkodowań:
- 1636 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu (wcześniej 1431 zł),
- 28 636 zł za orzeczenie całkowitej niezdolności do pracy oraz do samodzielnej egzystencji,
- 73 635 zł jednorazowego odszkodowania dla członka rodziny innego niż małżonek lub dziecko,
- 147 271 zł jednorazowego odszkodowania dla małżonka lub dziecka ubezpieczonego (wcześniej 128 799 zł).
Jak uzyskać odszkodowanie z ZUS? Procedura krok po kroku
Aby otrzymać odszkodowanie z ZUS za wypadek przy pracy, należy spełnić określone warunki. Przede wszystkim trzeba być osobą ubezpieczoną i dostarczyć komplet wymaganych dokumentów.
Wymagane dokumenty:
- wniosek o wypłatę jednorazowego odszkodowania,
- protokół powypadkowy,
- druk OL-9 potwierdzający zakończenie rehabilitacji (wystawiony przez lekarza).
ZUS wydaje decyzję w ciągu 14 dni od momentu złożenia wniosku. Wypłata następuje w ciągu 30 dni od pozytywnej decyzji. Jeśli wniosek zostanie odrzucony, można się odwołać w terminie 30 dni.
Kiedy ZUS odmówi odszkodowania?
ZUS może odmówić wypłaty odszkodowania, jeśli spełniony zostanie jeden z poniższych warunków:
- pracownik umyślnie naruszył przepisy BHP - oznacza to, że jeśli pracownik świadomie zignorował zasady bezpieczeństwa, np. nie korzystał z wymaganego sprzętu ochronnego, ZUS ma prawo odmówić wypłaty odszkodowania
- poszkodowany znajdował się pod wpływem alkoholu lub substancji psychoaktywnych - w takich przypadkach ZUS przeprowadza dodatkowe dochodzenie, aby ustalić okoliczności zdarzenia.
W takich przypadkach decyzja ZUS może być negatywna, a odwołanie się może nie przynieść oczekiwanego skutku. Warto jednak pamiętać, że nawet jeśli pracownik był częściowo winny wypadku, ale nie działał umyślnie, może ubiegać się o częściowe odszkodowanie.
Przykłady odszkodowań przed i po 1 kwietnia 2025
Podwyżka stawek ma realne przełożenie na wysokość świadczeń dla poszkodowanych pracowników. Oto trzy przykłady wyliczeń odszkodowań przed i po 1 kwietnia 2025 roku:
- Pan Bogdan, który po wypadku przy pracy doznał 10 proc. uszczerbku na zdrowiu:
- Przed 1 kwietnia 2025: 14 310 zł
- Po 1 kwietnia 2025: 16 360 zł
- Pan Karol, która doznał całkowitej niezdolności do pracy:
- Przed 1 kwietnia 2025: 25 044 zł
- Po 1 kwietnia 2025: 28 636 zł
- Małżonek pani Anny, która zmarła w wyniku wypadku przy pracy:
- Przed 1 kwietnia 2025: 128 799 zł
- Po 1 kwietnia 2025: 147 271 zł
Wyższe odszkodowania dla poszkodowanych i ich rodzin
Nowe stawki obowiązujące od 1 kwietnia 2025 roku oznaczają wyższe świadczenia dla osób, które uległy wypadkom przy pracy, oraz ich bliskich. Podwyżka jest korzystna dla ubezpieczonych, ponieważ realnie zwiększa wysokość wypłacanych świadczeń. Warto pamiętać, że procedura uzyskania odszkodowania wymaga kompletu dokumentów i może potrwać kilka tygodni. Odszkodowanie nie zostanie przyznane, jeśli pracownik był pod wpływem alkoholu lub naruszył przepisy BHP. Dzięki corocznej waloryzacji stawki te są dostosowywane do aktualnej sytuacji gospodarczej, co zapewnia lepsze wsparcie dla osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy.