- Badania na NFZ w 2025 roku – LISTA REFUNDACJI
- Badania na NFZ a ceny prywatnie - porównanie 2025
- Jak zdobyć skierowanie i zapisać się na badanie na NFZ?
- Czy należą Ci się darmowe badania? [Checklista dla pacjenta]
- Czas oczekiwania na badania NFZ w 2025 roku
Wzrost kosztów prywatnej opieki zdrowotnej sprawia, że coraz więcej pacjentów rezygnuje z niezbędnych badań. Tymczasem wiele z nich można wykonać bezpłatnie w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, o ile spełni się określone warunki. Sprawdziliśmy, które badania refunduje NFZ, jak zdobyć skierowanie i co trzeba wiedzieć przed zapisaniem się na listę oczekujących.
Badania na NFZ w 2025 roku – LISTA REFUNDACJI
W ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) refundowane są dziesiątki badań diagnostycznych, które prywatnie kosztują od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Warunkiem skorzystania z nich jest posiadanie aktualnego ubezpieczenia zdrowotnego oraz odpowiedniego skierowania.
Najczęściej refundowane badania obejmują:
- PET-CT (pozytonowa tomografia emisyjna): jedno z najdokładniejszych badań onkologicznych; koszt prywatny od 5000 do 8000 zł; refundacja na NFZ w przypadku wskazań medycznych.
- Rezonans magnetyczny (MRI): refundowany przy skierowaniu od specjalisty; koszt prywatnie: 500–2000 zł.
- Tomografia komputerowa (TK): refundowana przy skierowaniu od specjalisty; prywatnie kosztuje 300–800 zł.
- Kolonoskopia: refundowana dla osób w wieku 50–75 lat w ramach programu przesiewowego – bez skierowania.
- Gastroskopia: refundowana przy skierowaniu, w niektórych przypadkach wystawionym przez lekarza POZ.
- Badania genetyczne (np. BRCA1/2, kariotyp): koszt prywatny 1000–5000 zł, refundowane w określonych przypadkach.
- Badania hormonalne (TSH, FT4, AMH, testosteron): refundacja zależna od wskazań i skierowania od specjalisty.
Badania na NFZ a ceny prywatnie - porównanie 2025
Poniżej przedstawiamy przykładową listę badań diagnostycznych, które wymagają skierowania od specjalisty i są dostępne bezpłatnie w ramach NFZ. Dla porównania podano orientacyjne ceny badań w placówkach prywatnych (stan na maj 2025 r.).
Badanie | Cena prywatnie | Refundowane przez NFZ? | Wymagane skierowanie? |
Rezonans magnetyczny głowy | 600–1 200 zł | Tak | Tak (od specjalisty) |
Tomografia komputerowa klatki piersiowej | 350–700 zł | Tak | Tak (od specjalisty) |
Kolonoskopia | 450–900 zł | Tak | Tak (od specjalisty lub lekarza POZ) |
Gastroskopia | 250–500 zł | Tak | Tak (od lekarza POZ lub specjalisty) |
USG Doppler kończyn dolnych | 200–400 zł | Tak | Tak (od lekarza POZ lub specjalisty) |
Mammografia (u kobiet przed 50. rokiem życia) | 120–250 zł | Tak | Tak (u młodszych kobiet) |
Badanie PET-CT | 3 000–6 000 zł | Tak | Tak (onkolog lub inny specjalista) |
EEG | 150–300 zł | Tak | Tak (neurolog) |
EMG (elektromiografia) | 300–700 zł | Tak | Tak (neurolog) |
Jak zdobyć skierowanie i zapisać się na badanie na NFZ?
Procedura skorzystania z refundowanego badania w 2025 roku obejmuje kilka kroków:
- Upewnij się, że masz ważne ubezpieczenie zdrowotne.
- Skonsultuj się z lekarzem POZ lub specjalistą.
- Uzyskaj e-skierowanie (może być wystawione elektronicznie przez Internetowe Konto Pacjenta).
- Zarejestruj się w placówce posiadającej kontrakt z NFZ.
- Poczekaj na wyznaczony termin badania.
Nie każde badanie można wykonać na podstawie skierowania od lekarza POZ. Rezonans, tomografia czy PET-CT wymagają skierowania od specjalisty.
Czy należą Ci się darmowe badania? [Checklista dla pacjenta]
Zanim zapłacisz za badanie z własnej kieszeni, odpowiedz sobie na pytania:
- Czy masz ważne ubezpieczenie zdrowotne (NFZ)?
- Czy posiadasz skierowanie od lekarza (POZ lub specjalisty)?
- Czy badanie znajduje się w wykazie świadczeń gwarantowanych?
- Czy placówka, do której się udajesz, ma kontrakt z NFZ?
- Czy masz możliwość poczekać na termin badania?
Jeśli na większość odpowiedziałeś "tak", masz prawo do bezpłatnego badania.
Czas oczekiwania na badania NFZ w 2025 roku
Czas oczekiwania na badania refundowane przez NFZ bywa zniechęcający. Z danych Barometru Fundacji Watch Health Care wynika, że średni czas oczekiwania na rezonans magnetyczny w Polsce w 2024 roku wynosił ponad 90 dni. W 2025 roku sytuacja się nieznacznie poprawiła w większych miastach, ale w małych ośrodkach czas oczekiwania wciąż przekracza 3 miesiące.
Dla porównania: prywatna wizyta i badanie MRI mogą być wykonane w ciągu kilku dni, ale za cenę 1200–2000 zł. Wybór zależy od pilności stanu zdrowia oraz możliwości finansowych pacjenta.
Dlaczego warto korzystać z badań na NFZ?
Publiczne finansowanie badań diagnostycznych chroni pacjentów przed nadmiernymi wydatkami i zapewnia równość dostępu do zaawansowanej diagnostyki. Programy przesiewowe (np. kolonoskopia dla 50+) mogą uratować życie, a jednocześnie nie kosztują pacjenta ani złotówki.
Ponadto, badania wykonane w ramach NFZ mają takie same parametry techniczne i jakość diagnostyczną jak te prywatne. Różni się jedynie czas oczekiwania.
Co jeszcze możesz zrobić, by nie przepłacać za badania?
- Sprawdź programy profilaktyczne NFZ (np. Moje Zdrowie, Profilaktyka raka piersi).
- Korzystaj z e-skierowań i e-rejestracji przez Internetowe Konto Pacjenta.
- Pytaj lekarza, czy dane badanie przysługuje ci bezpłatnie.
- Porównuj czas oczekiwania w różnych placówkach.
Wiedza o swoich prawach jako pacjenta może oznaczać oszczędność rzędu nawet kilkunastu tysięcy złotych rocznie.
Aktualizacja: 10.05.2025 r.