Masz nadciśnienie? Sprawdź, czy należy Ci się 215 zł miesięcznie

Nadciśnienie tętnicze to jedna z najczęstszych chorób przewlekłych w Polsce, która w zaawansowanych stadiach może prowadzić do poważnych powikłań i znacznej niepełnosprawności. Osoby dotknięte tą chorobą, które uzyskają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, mają prawo do zasiłku pielęgnacyjnego. Poniżej przedstawiamy szczegółowe informacje na temat nadciśnienia, kryteriów uzyskania orzeczenia, procedury ubiegania się o zasiłek oraz różnic między zasiłkiem a świadczeniem pielęgnacyjnym.

Czym jest nadciśnienie tętnicze? Objawy i kryteria

Nadciśnienie tętnicze to jedna z najczęściej diagnozowanych chorób przewlekłych układu sercowo-naczyniowego, polegająca na utrzymującym się podwyższonym ciśnieniu krwi w tętnicach. Za wartości graniczne uznaje się ciśnienie powyżej 140/90 mmHg (milimetrów słupa rtęci) – zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) [źródło: PTNT, WHO].

Choroba ta często przebiega bezobjawowo, zwłaszcza w początkowych stadiach, dlatego nazywana jest „cichym zabójcą”. Nie leczone lub źle kontrolowane nadciśnienie może stopniowo uszkadzać naczynia krwionośne i narządy wewnętrzne – szczególnie serce, mózg, nerki i oczy.

Nadciśnienie tętnicze nie tylko wpływa na długość życia, ale również znacząco obniża jego jakość. W zaawansowanych stadiach choroba może ograniczać sprawność fizyczną, zdolność do pracy oraz prowadzić do stanu, w którym pacjent wymaga stałej opieki. W takich przypadkach, przy spełnieniu odpowiednich kryteriów medycznych, możliwe jest uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności.

Znaczny stopnień niepełnosprawności - komu się należy?

Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności przysługuje osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy zawodowej, a także wymagają stałej lub długotrwałej opieki oraz pomocy innych osób w codziennym funkcjonowaniu. Taki stopień niepełnosprawności jest formalnie definiowany w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. 2003 nr 139 poz. 1328).

Zgodnie z danymi Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w 2022 roku orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności otrzymało ponad 160 tys. osób, z czego około 10% dotyczyło schorzeń układu krążenia, w tym nadciśnienia z powikłaniami [źródło: MRiPS – Uzyskaj orzeczenie o stopniu niepełnosprawności (kliknij)].

Orzeczenia wydają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności (PZON), które oceniają nie tylko stan zdrowia, ale też ogólną sprawność funkcjonalną pacjenta, jego możliwości samodzielnego życia oraz potrzeby opiekuńcze. Orzeczenie to ma istotne znaczenie przy przyznawaniu świadczeń, takich jak zasiłek pielęgnacyjny, dofinansowania czy ulgi podatkowe.

Kiedy nadciśnienie prowadzi do znacznej niepełnosprawności?

Nadciśnienie tętnicze, choć często rozwija się bezobjawowo, może w dłuższej perspektywie powodować poważne uszkodzenia wielu narządów – szczególnie serca, mózgu, nerek i oczu. Gdy skutki te są trwałe i istotnie ograniczają sprawność fizyczną lub psychiczną chorego, nadciśnienie może stać się przyczyną znacznej niepełnosprawności.

W praktyce, stan taki występuje, gdy nadciśnienie prowadzi do tzw. uszkodzeń narządowych (organ damage), które mają charakter nieodwracalny lub postępujący. Przykłady obejmują:

• przewlekłą niewydolność serca, która może powodować duszność już przy niewielkim wysiłku lub nawet w spoczynku (klasa III–IV wg NYHA),
• udar mózgu skutkujący trwałym niedowładem, zaburzeniami mowy lub funkcji poznawczych,
• przewlekłą chorobę nerek (stadium IV lub V), często wymagającą dializ,
• retinopatię nadciśnieniową, prowadzącą do znacznego pogorszenia wzroku lub nawet ślepoty.

Według raportu Narodowego Funduszu Zdrowia z 2021 roku, w Polsce na nadciśnienie choruje ponad 10 milionów dorosłych osób, z czego około 25% nie jest świadomych swojej choroby i nie podejmuje leczenia. Co gorsza, u znacznej części pacjentów nadciśnienie współwystępuje z innymi chorobami przewlekłymi, co zwiększa ryzyko trwałych powikłań [źródło: NFZ – „Nadciśnienie tętnicze – raport 2021”].

📌 Warto podkreślić, że nie każde nadciśnienie prowadzi do niepełnosprawności. Jednak gdy dochodzi do trwałego pogorszenia zdrowia i samodzielności – a pacjent nie jest w stanie samodzielnie przygotować posiłków, poruszać się, kontrolować czynności fizjologicznych lub wymaga stałego wsparcia – może to stanowić podstawę do orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Taka sytuacja wymaga nie tylko leczenia, ale również wsparcia ze strony opiekunów i instytucji państwowych – m.in. poprzez świadczenia takie jak zasiłek pielęgnacyjny.

Czym jest zasiłek pielęgnacyjny?

Zasiłek pielęgnacyjny to comiesięczne świadczenie pieniężne wypłacane przez gminy w celu częściowego pokrycia kosztów opieki nad osobą niepełnosprawną, która wymaga pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Świadczenie to przysługuje osobom posiadającym orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także dzieciom z orzeczeniem o niepełnosprawności, jeśli spełnione są określone kryteria. Zasiłek przyznawany jest niezależnie od dochodu, co oznacza, że każda osoba spełniająca warunki zdrowotne ma do niego prawo – bez względu na to, ile zarabia lub posiada oszczędności.

Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. 2023 poz. 390), prawo do zasiłku pielęgnacyjnego nie podlega uzależnieniu od wysokości dochodów, co odróżnia to świadczenie od wielu innych form pomocy społecznej.

📌 Przykład: Osoba z orzeczoną znaczną niepełnosprawnością, mieszkająca samotnie i pobierająca emeryturę w wysokości 3500 zł brutto miesięcznie, nadal ma prawo do zasiłku pielęgnacyjnego – mimo stosunkowo wysokiego dochodu.

Ile wynosi zasiłek pielęgnacyjne? Kwota w 2025 roku

Od 1 listopada 2024 roku wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie i obowiązuje także w 2025 roku. Kwota ta została określona w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2024 r. w sprawie wysokości zasiłku pielęgnacyjnego (Dz.U. 2024 poz. 1761).

• Zasiłek wypłacany jest co miesiąc w stałej wysokości
• Zasiłek nie podlega opodatkowaniu ani składkom na ubezpieczenia społeczne.
• Nie ma również obowiązku dokumentowania poniesionych wydatków, choć formalnie świadczenie ma służyć pokryciu części kosztów związanych z opieką – np. leków, środków pielęgnacyjnych, usług opiekuńczych lub dojazdów do placówek medycznych.

📌 Wyliczenie: Rocznie zasiłek pielęgnacyjny daje 215,84 zł × 12 miesięcy = 2590,08 zł wsparcia finansowego dla osoby uprawnionej.

Jak i gdzie złożyć wniosek o zasiłek pielęgnacyjny?

Wniosek o zasiłek pielęgnacyjny należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta właściwym dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej. Najczęściej obsługą zajmują się ośrodki pomocy społecznej (OPS) lub specjalnie wydzielone działy świadczeń rodzinnych. Wniosek można złożyć na trzy sposoby:

• Osobiście – w siedzibie urzędu lub ośrodka pomocy społecznej,
• Listownie – wysyłając kompletny wniosek pocztą,
• Elektronicznie – za pośrednictwem platformy Emp@tia, korzystając z profilu zaufanego lub e-dowodu.

Do wniosku należy dołączyć m.in.:

• orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności wydane przez powiatowy zespół ds. orzekania o niepełnosprawności,
• dokument tożsamości wnioskodawcy,
• pełnomocnictwo, jeśli wniosek składa opiekun lub przedstawiciel ustawowy.

📌 Wyliczenie: Cały proces – od złożenia wniosku do wypłaty świadczenia – trwa zazwyczaj od 30 do 60 dni, przy czym termin ten może się wydłużyć w przypadku braków formalnych w dokumentacji (źródło: MRiPS – empatia.mpips.gov.pl).