rozwiń >

Zakaz używania toreb foliowych

Od 1 grudnia, we wszystkich miastach prowincji Morza Czerwonego w Egipcie – m.in. w Marsa Alam, Sharm El Sheikh czy Hurghadzie – zaczął obowiązywać zakaz używania jednorazowych torebek foliowych. Znikną one ze sklepów, bazarów, restauracji, hoteli, a także ze statków wycieczkowych – informuje TVP Info. Złamanie nowych przepisów będzie surowo karane.

Egipt od lat jest jednym z ulubionych kierunków wakacyjnych Polaków. Jednocześnie kraj ten zmaga się z poważnym problemem odpadów, zwłaszcza plastikowych: kubków, słomek i torebek foliowych. Już w czerwcu minister środowiska Yasmine Fouad zapowiedziała zdecydowane działania mające ograniczyć użycie plastiku. Zwracała uwagę, że plastikowe odpady niszczą rafy koralowe i zagrażają życiu wielu gatunków morskich.

Wysokie kary za złamanie zakazu

Od 1 grudnia na terenie całej prowincji zakazane są nie tylko handel i używanie foliowych jednorazówek, lecz także ich produkcja. Sklepy, restauracje, bazary czy hotele będą musiały całkowicie z nich zrezygnować. Za złamanie nowych przepisów grozi kara sięgająca nawet 500 tys. funtów egipskich, czyli około 38,7 tys. zł.

UE ogranicza plastik. Rozporządzenie zacznie obowiązywać od 2026 roku

Zmiany w kierunku redukcji plastiku zachodzą również w UE. 16 grudnia 2024 r. Rada UE formalnie przyjęła rozporządzenie dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR). Jako akt bezpośrednio obowiązujący nie wymaga ono wdrożenia do krajowych systemów prawnych.

Regulacje przewidują stopniową redukcję plastikowych opakowań:

  • do 2030 r. – o 5%,
  • do 2035 r. – o 10%,
  • do 2040 r. – o 15%.

Zmniejszenie ma objąć przede wszystkim opakowania wykorzystywane w transporcie oraz te stosowane przy zakupach online. Promowane będą jednocześnie opakowania zbiorcze i wielokrotnego użytku.

Europa produkuje coraz więcej odpadów. Dane KE

Według danych KE, przeciętny mieszkaniec UE wytwarza rocznie prawie 190 kg odpadów opakowaniowych. Według szacunków w 2030 roku będzie to już 209 kg na osobę. Aż 40% tworzyw sztucznych i połowa papieru wykorzystywanych w UE trafia na potrzeby produkcji opakowań. Dane KE pokazują skalę problemu: w 2009 r. państwa UE wytworzyły 66 mln ton odpadów opakowaniowych, natomiast w 2021 r. już 84 mln ton.

Zakaz używania torebek foliowych w UE. Od kiedy?

Od 1 stycznia 2030 r. w całej UE zakazane będą niektóre rodzaje jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych. UE już wcześniej wycofała z rynku plastikowe słomki, sztućce i talerze. Teraz zakaz obejmie m.in.:

  • folie używane do pakowania warzyw i owoców (często nawet pojedynczych sztuk),
  • jednorazowe kubki i naczynia stosowane w gastronomii,
  • opakowania na pojedyncze porcje – np. saszetki z przyprawami, sosami, śmietanką do kawy czy cukrem,
  • miniaturowe buteleczki z kosmetykami dostępne w hotelach, takie jak jednorazowe szampony i żele pod prysznic.

Choć część hoteli już dziś rezygnuje z minibuteleczek na rzecz większych, wymiennych pojemników, nowe przepisy ujednolicą te zasady.

Recykling, wielokrotne użycie i własne opakowania

Nowe regulacje narzucają także wymagania dotyczące recyklingu i ponownego wykorzystywania opakowań. Restauracje, bary i kawiarnie oferujące posiłki na wynos będą musiały umożliwić klientom przynoszenie własnych pojemników i kubków. Do 2030 r. 10% sprzedawanych przez nie produktów ma trafić do opakowań wielokrotnego użytku, które klienci będą mogli wykorzystywać ponownie.

Wszystkie opakowania z tworzyw sztucznych mają nadawać się do recyklingu, a te nowo produkowane muszą zawierać część materiałów pochodzących z recyklingu. Obecnie zdarza się, że produkty reklamowane jako wykonane z „materiałów z recyklingu” – np. odzież z butelek PET – mają rzeczywiście jedynie symboliczny udział takich surowców.

Kolejny punkt rozporządzenia UE: system kaucyjny

Do 2029 r. państwa UE będą musiały oddzielnie zbierać 90% jednorazowych plastikowych i metalowych pojemników na napoje, takich jak butelki po wodzie, napojach gazowanych czy puszki po piwie. W praktyce, oznacza to nic innego jak obowiązek wdrożenia w każdym kraju UE tzw. systemu kaucyjnego. W Polsce system kaucyjny obowiązuje od 1 października.

Przeczytaj więcej na ten temat:

Koniec z wyrzucaniem plastikowych butelek do żółtych pojemników. Odpadów trzeba się pozbyć osobiście

USA wraca do plastiku. Donald Trump podpisał rozporządzenie

Kiedy niemal cały świat stopniowo ogranicza użycie plastiku, w USA obserwujemy trend zupełnie odwrotny. Donald Trump podpisał rozporządzenie wykonawcze, które odwraca decyzję jego poprzednika, Joe Bidena, dotyczącą stopniowego wycofywania plastikowych słomek.

Jak podaje TVN24, podczas podpisywania dokumentu Trump powiedział dziennikarzom w Białym Domu, że papierowe słomki są „absurdalne” i dlatego „wracamy do plastikowych”. – Te rzeczy, papierowe słomki, po prostu nie działają. Używałem ich wiele razy i zdarzało się, że pękały albo wręcz się rozpadały – stwierdził. – Jeśli napój jest gorący, taka słomka wytrzymuje zaledwie kilka minut, a czasem zaledwie kilka sekund. To absurdalna sytuacja – dodał.

Decyzja Trumpa spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem przemysłu tworzyw sztucznych. – Słomki to dopiero początek – powiedział, cytowany przez „Guardiana”, Matt Seaholm, prezes i dyrektor generalny Plastics Industry Association. – „Back to Plastic” (Powrót do plastiku) to ruch, który wszyscy powinniśmy poprzeć – dodał.

TVP Info, TVN24

Podstawa prawna:

Rozporządzenie parlamentu europejskiego i rady (ue) 2025/40 z dnia 19 grudnia 2024 r