rozwiń >

Nowelizacja ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ma wprowadzić przepisy usprawniające pracę zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności oraz doprecyzować i uporządkować obecne przepisy, o czym donosi Infor.pl.

Dopracowane mają zostać przepisy procedury rozpatrywania wniosków składanych przez osoby zainteresowane w celu uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności.

Wdrożone zostaną przepisy, które dookreślają dotychczasowe zasady postępowania orzeczniczego m.in. w zakresie terminów na rozpatrzenie sprawy w I i II instancji. Nowe przepisy ustanowią maksymalny 3 miesięczny termin na rozpatrywanie wniosku składanego przez osobę zainteresowaną w I instancji oraz maksymalny 2 miesięczny termin na rozpatrzenie odwołania w II instancji.

Reklama

Nowelizacja zwolni też zespoły orzecznicze z konieczności wysyłania zawiadomień o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy, gdy zostanie przekroczony termin w ustawie Kodeks postępowania administracyjnego.

Skrócenie okresu przechowywania akt postępowania do 20 lat

Nowelizacja zakłada skrócenie okresu przechowywania akt orzeczniczych, w tym danych osobowych, z 50 do 20 lat. Po tym czasie dokumenty mają być przekazywane do archiwum państwowego, co jest zgodne z regulacjami dotyczącymi przechowywania dokumentacji medycznej.

Zmiany w powoływaniu członków zespołów orzeczniczych

Kolejną istotną zmianą będzie możliwość wyłączenia stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych przy powoływaniu specjalistów (np. lekarzy, psychologów czy fizjoterapeutów) na członków zespołów orzeczniczych. Obecnie obowiązujące przepisy znacząco utrudniają zatrudnianie ekspertów, co wydłuża proces orzeczniczy. Nowe rozwiązanie ma być wzorowane na wyłączeniu zamówień publicznych przewidzianym w ustawie z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny.

Weryfikacja ważności orzeczeń o niepełnosprawności

Wprowadzony zostanie także system umożliwiający sprawdzenie ważności orzeczenia o niepełnosprawności na podstawie danych w Elektronicznym Krajowym Systemie Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności. Informacje te będą udostępniane bezpłatnie przez zespoły orzekające na żądanie, co ułatwi korzystanie z ulg i form wsparcia oraz ułatwi pracodawcom weryfikację statusu osoby niepełnosprawnej.

Przepis ten będzie miał zastosowanie również do udostępniania informacji o ważności karty parkingowej i legitymacji osoby niepełnosprawnej. Obecnie w przepisach ustawy o rehabilitacji brakuje rozwiązań prawnych, które umożliwiają weryfikację ważności orzeczeń o niepełnosprawności albo o stopniu niepełnosprawności (np. poprzez elektroniczny system).

Problemy z kilkoma orzeczeniami dla jednej osoby

Nowe przepisy wprowadzą zasadę, że w przypadku wydania nowego orzeczenia, starsze zostanie automatycznie uchylone. Ma to wyeliminować problemy wynikające z posiadania kilku różnych orzeczeń przez jedną osobę.

Zdaniem MRPiPS pozwoli to na wyeliminowanie z obiegu prawnego poprzednich orzeczeń ustalających status prawny osoby niepełnosprawnej.

W teraźniejszym stanie prawnym, z uwagi na braku przepisu dopuszczającego możliwość uchylenia przez organ orzekający o niepełnosprawności poprzednio wydanego orzeczenia, status osoby niepełnosprawnej może być potwierdzony na podstawie pozostających w obiegu prawnym orzeczeń regulujących w odmienny sposób jej prawa i obowiązki.

Przedłużenie ważności kart parkingowych

Nowelizacja przewiduje również możliwość przedłużenia ważności kart parkingowych w związku z przedłużeniem ważności orzeczeń o niepełnosprawności. Będzie to możliwe po wdrożeniu centralnej ewidencji posiadaczy kart parkingowych.

Wydawanie decyzji ustalających poziom potrzeby wsparcia

Przepisy nowelizacji wprowadzą też zmiany wynikające z praktyki wydawania decyzji ustalających poziom potrzeby wsparcia. Projekt ustawy rozszerza na rok 2025 możliwość ustalania poziomu potrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku. W obowiązujących przepisach taka możliwość została określona jedynie na rok 2024. Zmiana ta pozwoli na uzyskanie świadczenia wspierającego za okres od dnia złożenia wniosku, a nie od momentu wydania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia.

W projekcie rezygnuje się z przepisu dotyczącego zachowania ważności dotychczasowej decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia do czasu wydania kolejnej ostatecznej decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, nie dłużej jednak niż do ostatniego dnia szóstego miesiąca następującego po dacie określającej tę ważność (pod warunkiem złożenia wniosku o wydanie kolejnej decyzji). Wprowadzona regulacja jest niewykonalna z uwagi na niedostosowanie systemów informatycznych.

Wstęp z psem asystującym do budynków zamieszkania zbiorowego

Planowane jest rozszerzenie katalogu miejsc, do których osoby z niepełnosprawnością mogą wejść z psem asystującym. Obejmuje to pensjonaty i ośrodki wypoczynkowe, co wcześniej nie było ujęte w przepisach.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Omawiane założenia projektu nowelizacji przewidują, że Rada Ministrów przyjmie ten projekt i skieruje do Sejmu w IV kwartale 2024 r. Nie wskazano natomiast planowanego terminu wejścia w życie zmian. Jednak bardzo prawdopodobne jest, że te nowe przepisy wejdą w życie w 2025 r.