Matura pisemna z języka polskiego na poziomie podstawowym jest obowiązkowym egzaminem dla wszystkich uczniów zdających maturę. Uczestnictwo w nim jest wymagane, ponieważ jest to jeden z kluczowych egzaminów maturalnych. Opcjonalnie, można także podejść do niego na poziomie rozszerzonym, jeśli wybierze się go jako przedmiot dodatkowy.
Aby zdać maturę 2024 z języka polskiego na poziomie podstawowym, absolwent musi osiągnąć co najmniej 30 procent wszystkich dostępnych punktów. Warto mieć na uwadze, że egzamin maturalny 2024 przeprowadzony będzie w dwóch formułach - 2023 i 2015. Formuła 2023 dla absolwentów 4-letniego liceum i 5-letniego technikum, a Formuła 2015 dla absolwentów 3-letniego liceum i 4-letniego technikum.
Matura 2024: Lista lektur (zakres podstawowy)
- Biblia, w tym fragmenty "Księgi Rodzaju", "Księgi Hioba", "Księgi Koheleta", "Pieśni nad Pieśniami", "Księgi Psalmów", "Apokalipsy św. Jana"
- Jan Parandowski, "Mitologia, cz. I Grecja"
- Homer, "Iliada" (fragmenty)
- Sofokles, "Antygona"
- "Lament świętokrzyski" (fragmenty)
- "Legenda o św. Aleksym" (fragmenty)
- "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty)
- "Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu" (fragmenty)
- "Pieśń o Rolandzie" (fragmenty)
- Gall Anonim, "Kronika polska" (fragmenty)
- Dante Alighieri, "Boska Komedia" (fragmenty)
- Jan Kochanowski, "Odprawa posłów greckich"
- Piotr Skarga, "Kazania sejmowe" (fragmenty)
- Jan Chryzostom Pasek, "Pamiętniki" (fragmenty)
- William Szekspir, "Makbet"
- Molier, "Skąpiec"
- Adam Mickiewicz, "Konrad Wallenrod"
- Adam Mickiewicz, "Dziady cz. III"
- Juliusz Słowacki, "Kordian"
- Bolesław Prus, "Lalka"
- Henryk Sienkiewicz, "Potop"
- Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
- Stanisław Wyspiański, "Wesele"
- Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
- Tadeusz Borowski, opowiadania: "Proszę państwa do gazu", "Ludzie, którzy szli"
- Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat"
- Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
- Albert Camus, "Dżuma"
- George Orwell, "Rok 1984"
- Sławomir Mrożek, "Tango"
- Marek Nowakowski, "Raport o stanie wojennym" (wybrane opowiadanie), "Górą "Edek" (z tomu Prawo prerii)
- Jacek Dukaj, "Katedra" (z tomu W kraju niewiernych)
- Andrzej Stasiuk, "Miejsce" (z tomu Opowieści galicyjskie)
- Olga Tokarczuk, "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu Gra na wielu bębenkach).
Ponadto z zakresu szkoły podstawowej także:
- Ignacy Krasicki, Bajki
- Adam Mickiewicz, "Dziady cz. II", "Pan Tadeusz"
- Juliusz Słowacki, "Balladyna".
Matura 2024: Lista lektur (zakres rozszerzony)
- Homer, "Odyseja" (fragmenty)
- Arystoteles, "Poetyka", "Retoryka" (fragmenty)
- Platon, "Państwo" (fragmenty)
- św. Augustyn, "Wyznania" (fragmenty)
- św. Tomasz z Akwinu, "Summa teologiczna" (fragmenty)
- Michel de Montaigne, "Próby" (fragmenty)
- William Szekspir, "Hamlet"
- Juliusz Słowacki, "Lilla Weneda"
- Zygmunt Krasiński, "Nie-Boska Komedia"
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary)
- Stanisław Wyspiański, "Noc listopadowa"
- Franz Kafka, "Proces" (fragmenty)
- Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata"
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy"
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe"
- Tadeusz Konwicki, "Mała Apokalipsa"
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania.
Inne lektury obowiązkowe
Jest to lista lektur obowiązkowych, zgodnych z podstawą programową, nieujętych w wymaganiach egzaminacyjnych, ale do których można się odwołać w wypracowaniu.
Poziom podstawowy:
- William Szekspir, "Romeo i Julia"
- Ignacy Krasicki, wybrane satyry
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym "Romantyczność"
- Bolesław Prus, "Z legend dawnego Egiptu"
- Władysław Stanisław Reymont, "Chłopi" (tom I – Jesień)
- Stefan Żeromski, "Rozdzióbią nas kruki, wrony…"
- Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" (fragmenty)
- Józef Mackiewicz, "Droga donikąd" (fragmenty)
- Antoni Libera, "Madame"
- Ryszard Kapuściński, "Podróże z Herodotem" (fragmenty)
- Ponadto z zakresu szkoły podstawowej: Aleksander Fredro, "Zemsta".
Poziom rozszerzony:
- Arystofanes, "Chmury"
- Wergiliusz, "Eneida" (fragmenty)
- François Rabelais, "Gargantua i Pantagruel" (fragmenty)
- Jan Kochanowski, "Treny' (jako cykl poetycki)
- Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie
- Janusz Głowacki, "Antygona w Nowym Jorku".
Pytania jawne na maturę ustną z języka polskiego 2024
Matura ustna z języka polskiego w 2024 roku będzie przeprowadzona według ustalonego harmonogramu szkół, od 11 do 25 maja 2024 roku. Egzamin będzie trwał 30 minut. Podczas egzaminu uczniowie będą losować dwa zadania: jedno z grupy pytań jawnych z lektury obowiązkowej, a drugie z literatury lub innych dzieł sztuki. Następnie będą musieli omówić je na podstawie wyznaczonego polecenia, które może być ikonograficzne, literackie lub językowe (pytanie niejawne). Rozwiązując wszystkie zadania, można zdobyć maksymalnie 30 punktów.
Lista pytań jawnych na egzamin ustny została ograniczona z 227 do 110. Gdzie szukać jawnych pytań na maturę ustną z języka polskiego? Listę najlepiej pobierać wprost ze źródła, czyli ze strony cke.gov.pl. Zadania jawne, nazywane również pytaniami jawnymi, zostały opublikowane na stronie CKE w dokumencie zatytułowanym "Aneks 1 do Komunikatu dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 1 września 2022 r. w sprawie listy jawnych zadań w części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku 2024".