Przegląd opublikowanych badań wskazuje, że alkohol występuje naturalnie w prawie każdym ekosystemie na Ziemi. To prawdopodobne, że większość zwierząt, które ucztują na słodkich owocach i nektarze, regularnie spożywa tę odurzającą substancję – pisze The Guardian.

Alkohol używany przez wiele zwierząt

Wiele organizmów ewoluowało tak, by tolerować napój alkoholowy i czerpać z jego spożycia niewiele więcej niż kalorie. Niektóre gatunki nauczyły się chronić przed alkoholem. Inne jednak wydają się być mniej zdolne do radzenia sobie z jego skutkami. „Odchodzimy od tego antropocentrycznego poglądu, że alkohol jest używany tylko przez ludzi i że w rzeczywistości etanol jest dość częsty w świecie przyrody” – powiedziała Anna Bowland, badaczka w zespole z University of Exeter.

Opijają się małpy, słonie, łosie

Etanol pojawił się na Ziemi około 100 milionów lat temu, kiedy kwitnące rośliny zaczęły produkować słodkie owoce i nektar, który drożdże mogły fermentować. Zawartość alkoholu jest zazwyczaj niska i wynosi około 1% do 2% objętościowo, ale w przejrzałych owocach palmowych stężenie może osiągnąć 10%.

W jednym z badań, dzikie szympansy w południowo-wschodniej Gwinei zostały przyłapane na objadaniu się alkoholowym sokiem z palm rafia. Czepiaki na wyspie Barro Colorado w Panamie mają słabość do obciążonych etanolem żółtych owoców mombin, które zawierają od 1% do 2,5% alkoholu.

Inną kwestią jest to, czy konsumpcja prowadzi do pijaństwa. Opowieści o nietrzeźwych zwierzętach są liczne – od słoni i pawianów pijanych owocami maruli w Botswanie, po łosia znalezionego z głową utkniętą między gałęziami w Szwecji po przeżuciu sfermentowanych jabłek. Jednak w żadnym z tych przypadków nie zmierzono zawartości alkoholu w zwierzętach lub owocach.

Tolerancja na alkohol. Jak zachowuje się nietrzeźwa ryjówka?

Wiele zwierząt wydaje się mieć imponującą tolerancję na alkohol. Pomimo „ogromnego spożycia etanolu” przez ryjówki ogoniaste, naukowcy nie znaleźli dowodów na to, że zwierzęta stały się odurzone, ale przyznają, że „nie jest jasne, jak zachowywałaby się nietrzeźwa ryjówka”.

Zwierzęta, które regularnie spożywają sfermentowaną żywność, mają tendencję do szybkiego metabolizowania alkoholu, oszczędzając mu najgorszych skutków. Jednak niektóre stworzenia rzadziej stykają się z etanolem i mogą ponosić tego konsekwencje. Testy przeprowadzone na jemiołuszkach cedrowych, które zginęły w wyniku zderzenia z płotami i innymi konstrukcjami, wykazały, że latały pod wpływem alkoholu po zjedzeniu przejrzałych jagód brazylijskiego drzewa pieprzowego. Nietrzeźwość nie jest korzystna w środowisku, w którym walczy się o przetrwanie.

Owady najbardziej podatne na odurzenie alkoholowe

Być może najbardziej uderzający wpływ alkoholu obserwuje się u owadów. Samce muszek owocowych sięgają po alkohol, gdy są odrzucane jako partnerzy, podczas gdy samice blisko spokrewnionego gatunku stają się mniej wybredne w stosunku do swoich partnerów i uprawiają seks z większą liczbą samców po spożyciu alkoholu. Muszki owocowe składają jaja w pokarmach bogatych w etanol, chroniąc je przed pasożytami.

Naukowcy pod kierownictwem Erana Levina z Uniwersytetu w Tel Awiwie odkryli, że szerszenie mogą być jedynymi zwierzętami zdolnymi do spożywania nieograniczonej ilości alkoholu bez odczuwania skutków ubocznych. „Mogą spożywać do 80% roztworu etanolu bez żadnego negatywnego wpływu na ich śmiertelność lub zachowanie” – powiedziała dr Sophia Bouchebti, autorka badania.

oprac. Marta Mitek