Ceny mieszkań a wynagrodzenia
Jak poinformował PIE w opublikowanym w czwartek Tygodniku Gospodarczym, w latach 2010-2019 zdolność do sfinansowania zakupu mieszkania wynagrodzeniem rosła – każdego roku za średnią pensję można było kupić o 0,02 mkw. mieszkania więcej. W 2019 r., ostatnim roku przed pandemią, za przeciętne miesięczne wynagrodzenie można było kupić 0,98 mkw. mieszkania. Trend ten jednak się odwrócił. Od tego czasu przeciętne wynagrodzenie pozwala na zakup coraz mniejszej części mieszkania. W 2022 r. wystarczało na zakup 0,88 mkw. - wyliczył PIE.
Oznacza to spadek wskaźnika do poziomu obserwowanego w 2012 r. "Przed pandemią głównym powodem rosnącej zdolności do sfinansowania zakupu mieszkania średnim wynagrodzeniem był względnie niski wzrost cen nieruchomości w dekadzie 2010-2019. Jak wynika z danych GUS, ceny mieszkań w Polsce wzrosły w tym czasie zaledwie o 22,5 proc., a wartość średniego wynagrodzenia wzrosła w tym czasie o 52 proc." - poinformowali eksperci PIE.
Wpływ różnic dochodowych na zdolność finansowania mieszkań
Obserwowana od 2010 r. do 2019 r. korzystna relacja między wzrostem cen mieszkań a wzrostem wynagrodzeń w największym stopniu poprawiła sytuację osób mniej zamożnych i średnio zamożnych. Wśród osób należących do II kwintyla dochodowego, a więc pomiędzy 20 proc. a 40 proc. najlepiej zarabiających, zdolność do sfinansowania zakupu 1 mkw. mieszkania z dochodu rozporządzalnego wzrosła w tym czasie o 38 pkt. Wśród osób lepiej zarabiających wzrost ten był słabszy i wahał się od 32 pkt dla osób z III kwintyla dochodowego, do 14 pkt dla osób z V kwintyla zarobkowego - wynika z danych przedstawionych przez PIE.
"Należy jednak zaznaczyć, że wzrost dochodów osób należących do V kwintyla, a więc najlepiej zarabiających, jest prawdopodobnie niedoszacowany. Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem zmiana relacji dla V kwintyla dochodowego jest niedoszacowana" - zaznaczyli eksperci.
Wpływ COVID-19 i konfliktu na Ukrainie na rynek nieruchomości
W analizie wskazano, że pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie odwróciły korzystną relację między wzrostem cen mieszkań a wzrostem wynagrodzeń i dochodów ludności. Jak obliczył PIE, między 2019 r. a 2022 r. wzrost przeciętnego wynagrodzenia wyniósł 29 proc., a przeciętny wzrost ceny 1 mkw. mieszkania w całej Polsce osiągnął 40 proc., czyli prawie dwa razy więcej niż w całej drugiej dekadzie XXI wieku. Obserwowany efekt był podobny we wszystkich grupach dochodowych, choć najsilniej dotknął osób w II kwintylu dochodowym. Dla tej grupy możliwość sfinansowania zakupu 1 mkw. mieszkania przez dochód osiągany między 2022 r. a 2019 r. spadła o 13 pkt - podsumowano. (PAP)
