W Unii Europejskiej w 2021 r. wskaźnik pogłębionej deprywacji materialnej i społecznej wśród młodych ludzi wyniósł 6,1 proc., podczas gdy ten sam wskaźnik wśród ogółu ludności (wszystkie osoby mieszkające w prywatnych gospodarstwach domowych) był nieco wyższy i wyniósł 6,3 proc.
Wśród krajów UE najwyższy odsetek młodych ludzi (w wieku 15–29 lat) dotkniętych głęboką deprywacją materialną i społeczną w 2021 r. odnotowano w Rumunii (23,1 proc.), następnie w Bułgarii (18,7 proc.) i Grecji (14,2 proc.).
Odsetek ten wynosił mniej niż 3 proc. w 11 z 26 członków UE, dla których dostępne są dane. W grupie tej, obok Luksemburga, Szwecji, Cypru, Czech, Holandii, Chorwacji, Słowenii, Finlandii, Austrii i Estonii, znalazła się Polska. Wskaźnik pogłębionej deprywacji materialnej i społecznej w Polsce był na poziomie 2,1 proc., co było 10. najniższym wskaźnikiem w całej Wspólnocie.
Wskaźnik zagrożenia ubóstwem młodych ludzi
W 2021 r. wskaźnik zagrożenia ubóstwem w UE był wyższy dla młodych ludzi niż dla całej populacji. W 2021 r. ubóstwem zagrożone było 20,1 proc. młodych Europejczyków w wieku 15–29 lat, podczas gdy w całej populacji zagrożenie ubóstwem było na poziomie 16,8 proc.
Tak było w 19 krajach UE, przy czym największą różnicę między nimi zaobserwowano w Danii (12,3 proc. całej populacji zagrożonej ubóstwem w porównaniu z 25,6 proc. młodych ludzi) i Szwecji (15,7 proc. w porównaniu z 24,6 proc.). Także w Polsce wskaźnik zagrożenia ubóstwem był wyższy w przypadku młodych ludzi niż w przypadku całej populacji, choć różnica nie jest wielka. W Polsce w 2021 r. ubóstwo groziło 15,8 proc. młodych ludzi, podczas gdy wskaźnik dla całej populacji sięgał 14,8 proc.
W ośmiu krajach UE młodzi ludzie byli mniej zagrożeni ubóstwem niż cała populacja. Na Łotwie ubóstwo groziło 23,4 proc. całej populacji, a wśród młodych wskaźnik wynosił 17 proc. Kolejna kraje z największymi różnicami to Malta (16,9 proc. w porównaniu z 11,3 proc.), Estonia (20,6 proc. w porównaniu z 15,7 proc.) i Chorwacja ( 19,2 proc. w porównaniu z 14,7 proc.).
Co to jest wskaźnik pogłębionej deprywacji materialnej?
Deprywacja materialna, według definicji Eurostatu oraz GUS, to wymuszona niemożność (a nie rezygnacja z własnego wyboru) zaspokojenia potrzeb, uznanych w warunkach europejskich za podstawowe, ze względu na problemy finansowe.
Według definicji Eurostatu wskaźnik poważnej deprywacji materialnej i społecznej (SMSD) pokazuje przymus brak niezbędnych i pożądanych rzeczy do prowadzenia godnego życia.
Wskaźnik przyjęty przez podgrupę ds. Wskaźników (ISG) Komitetu Ochrony Socjalnej (SPC) rozróżnia osoby, których nie stać na określonego dobra, usługi lub działalności społecznej.
Definiuje się go jako odsetek populacji doświadczającej wymuszonym brakiem co najmniej 7 z 13 pozycji deprywacji (6 dotyczyło jednostki i 7 dotyczyło gospodarstwa domowego).
Wykaz pozycji na poziomie gospodarstwa domowego:
- Zdolność do stawienia czoła nieoczekiwanym wydatkom
- Zdolność do opłacenia tygodniowego rocznego urlopu poza domem
- Zdolność do konfrontacji z zaległościami płatniczymi (z tytułu spłaty kredytu hipotecznego lub czynszu, rachunków za media, czynszu raty zakupu lub inne spłaty kredytu)
- Możliwość zjedzenia co drugi dzień posiłku składający się z mięsa, kurczaka, ryb lub wegetariańskiego odpowiednika
- Zdolność do odpowiedniego utrzymania domu
- Dostęp do samochodu do użytku osobistego
- Wymiana zużytych mebli
Lista przedmiotów na poziomie indywidualnym:
- Posiadanie połączenia z Internetem
- Wymiana zużytych ubrań na nowe
- Posiadanie dwóch par odpowiednio dopasowanych butów (w tym pary butów na każdą pogodę)
- Możliwość cotygodniowego wydania na siebie niewielką sumę pieniędzy
- Regularne spędzanie wolnego czasu
- Spotykanie się z przyjaciółmi/rodziną na drinka/posiłek przynajmniej raz w miesiącu
