W nocy ze środy na czwartek prezydent Rosji Władimir Putin ogłosił rozpoczęcie „operacji specjalnej w Donbasie”. Ukraińska straż graniczna poinformowała, że Ukraina ostrzeliwana jest z pięciu regionów, w tym z Krymu na południu i Białorusi na północy.
Ceny ropy naftowej, zbóż, metali i europejskiej energii wzrosły. Rosyjskie indeksy giełdowe spadły o 30-35 proc. pod wpływem wojny na Ukrainie – poinformował w czwartek portal rbc.ru. Unia Europejska zapowiedziała dalsze sankcje.
Energetyka
Ukraina ma potężną sieć przesyłową gazu. Została zaprojektowana jeszcze w czasach sowieckich. Po upadku ZSRR Rosja wydała fortunę na nowe połączenia, które pomijały sąsiadujący kraj, jednak „Ukraina pozostaje filarem bezpieczeństwa energetycznego Europy” – zaznacza Bloomberg.
Jak gaz trafia na Ukrainę? Ta droga prowadzi przez stacje Sudża i Sokhranowka (miejsca oddalone o kilka godzin od separatystycznych regionów). Następnie przepływa rurociągami przez Ukrainę, a później trafia do Europy przez inne kraje ( m.in. przez Słowację).
Obiekty działają „płynnie”, a od godziny 10:00 firma wywiązuje się ze wszystkich zobowiązań transportowych – taką wiadomość przekazał ukraiński operator sieci gazowej.
W kontrolowanych częściach przez Ukrainę w obwodzie donieckim i ługańskim największe prywatne przedsiębiorstwo energetyczne na Ukrainie – DTEK – posiada kilka elektrowni .
Żywność
Bloomberg zwrócił również uwagę na to, że Ukraina „jest drugim co do wielkości dostawcą zboża, a region Morza Czarnego znany jest na świecie jako spichlerz”.
Uprawy takich zbóż jak pszenica i jęczmień są skoncentrowane na południu. Z kolei pola kukurydzy, jak wynika z danych USA, znajdują się w centrum oraz na północy, natomiast uprawa słonecznika na wschodzie. Plony trafiają m.in. do państw Unii Europejskiej, Azji oraz Afryki.
Towar trafia do portów rozmieszczonych wzdłuż Morza Azowskiego ( które jest połączone z Morzem Czarnym cieśniną, która biegnie między Rosją a Krymem) oraz na wybrzeżu Morza Czarnego.
Prawie 80 proc. ukraińskiego eksportu zboża obsługują południowo-zachodnie porty (Odessa, Piwdennyj, Mikołajów i Czarnomorsk) – wynika z informacji UkrAgroConsult. Z kolei około 5 proc. - azowski port Mariupol, położony w kontrolowanej przez Kijów części obwodu donieckiego, a także Berdiańsk.
W czwartek agencja Reutera poinformowała, iż Rosja wstrzymała do odwołania ruch cywilnych statków na Morzu Azowskim, ale jej porty na Morzu Czarnym pozostają otwarte.
/>
Stal i żelazo
Istotna część importu do Europy w przypadku Ukrainy dotyczy również stali. Jak podkreślił Bloomberg, jakiekolwiek zakłócenia ws. wysyłki towarów lub sytuacji w hutach przyczyniłby się do wzrostu cen.
Wśród kluczowych ukraińskich producentów w tym sektorze można wyróżnić Metinvest BV (posiada zakłady w „przemysłowym sercu kraju na wschodzie”, a także nad Dnieprem oraz dwa duże zakłady w Mariupolu). Ze względu na zajęcie części terenów w obwodach donieckim i ługańskim przez separatystów, firma straciła aktywa w tych regionach.
Największy producent stali na świecie ArcelorMittal jest właścicielem huty na Ukrainie (przedsiębiorstwo jest zlokalizowane w mieście Krzywy Róg). Ferrexpo Plc, zajmujące się handlem i wydobyciem surowców, posiada bazę operacyjną znajdującą się w środkowej Ukrainie. Tam działają też trzy kopalnie rudy żelaza i fabryka granulatu rudy żelaza. Natomiast Interpipe, producent rur stalowych, ma swoją fabrykę w obwodzie dniepropietrowskim.
/>
Około 60 proc. ukraińskich metali żelaznych, które są eksportowane drogą morską, przechodzi przez porty Morza Czarnego w Odesie, Piwdennym, Mikołajowie i Czarnomorsku, natomiast około 1/5 jest eksportowana z Mariupola – wynika z informacji władz portowych tego kraju.