Polskie podmioty są zbyt małe

Polskie podmioty działające w sektorze finansowym powinny się konsolidować, by skokowo zwiększyć udział w rynku i poszerzyć ofertę, co pozwoli na konkurowanie z instytucjami z Europy Zachodniej - wynika z raportu EY.

W ocenie ekspertów EY banki będą w 2025 roku rozwijać kompetencje technologiczne, szukać dywersyfikacji oraz zwiększenia skali działania poprzez fuzje i przejęcia. "Europejskie instytucje finansowe rozszerzają obszary działania i szukają takich projektów i podmiotów, które pozwolą im na zwiększenie odporności na oczekiwane dalsze spadki stóp procentowych, w tym poprzez jeszcze większe zainteresowanie obszarem zarządzania aktywami. Dyskusję o konsolidacji wspiera wzrost akcji europejskich banków i ich rentowności. Fuzje i przejęcia pozostają także metodą na realizację strategii zwiększania przychodów prowizyjnych" – wskazał Paweł Preuss z EY.

Rynek fuzji i przejęć

Jak podali autorzy raportu, w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w 2024 roku dokonano 28 transakcji w sektorze bankowości i rynków kapitałowych. W 2023 roku odnotowano ich 25. O wzroście aktywności w 2024 roku świadczy też wielkość wartości transakcji, która wyniosła 2,7 mld dolarów i jest większa niż we wszystkich poprzednich analogicznych okresach. Banki, zwłaszcza średniej wielkości, konsolidują się, by tworzyć podmioty o większej sile rynkowej i pogłębionej wiedzy sektorowej. Jak wskazano w raporcie, jedną z największych ubiegłorocznych transakcji było przejęcie VeloBanku przez Cerberus Capital Management o wartości transakcji 270 mln dolarów.

Wygra ten, kto pierwszy stworzy silnego gracza w regionie

"Aktywność w zakresie fuzji i przejęć jest największa w sektorze bankowym spośród badanych przez nas instytucji finansowych dlatego, że skokowe zwiększenie skali i pozyskanie nowych kompetencji przez przejęcie konkurenta wpływa bezpośrednio na ich pozycję konkurencyjną. Ten proces będzie przyspieszał, m.in. dzięki postępowi technologicznemu, napędzanemu przez upowszechnianie zastosowań generatywnej sztucznej inteligencji zwiększającej produktywność i innowacyjność oferty. Prognozowane obniżki stóp procentowych mogą dać dodatkowy impuls do konsolidacji. Banki w regionie działają na stosunkowo niewielką skalę. Najwięcej zyska ten, kto pierwszy stworzy silnego, regionalnego gracza" – zauważyła Magda Warpas z EY.

Raport wskazuje, że bardzo aktywny na polu fuzji i przejęć jest również środkowo-wschodnioeuropejski rynek ubezpieczeń, na którym w 2024 roku odnotowano 18 transakcji o ujawnionej wartości 332 mln dolarów. Autorzy raportu zauważyli, że w Polsce transakcje następowały przede wszystkim w sektorze brokerskim.

"Model Managing General Agent (wyspecjalizowany rodzaj agenta lub brokera ubezpieczeniowego, który jest uprawniony do oferowania ubezpieczeń i podejmowania ryzyka w imieniu ubezpieczyciela - PAP) wyłania się jako przełomowy, oferując nowe spojrzenie na zwinność operacyjną w ściśle regulowanej przestrzeni. Konsolidacja w sektorze brokerskim powinna się utrzymać dzięki silnym i stabilnym marżom, rozdrobnionym rynkom oraz strategiom ukierunkowanym na ekspansję międzynarodową" – zaznaczyła Warpas.

Zarządzanie majątkiem i aktywami

W 2024 roku z trudnościami zmagał się w regionie Europy Środkowo-Wschodniej sektor zarządzania majątkiem i aktywami - wskazali autorzy raportu. W efekcie doszło na nim do 10 transakcji, co stanowi wzrost o 100 proc. w porównaniu do 2023 roku. Ich ujawniona wartość jest jednak znacznie mniejsza w porównaniu do sektorów bankowości oraz ubezpieczeń.

Stopy procentowe i inflacja głównymi wyzwaniami

W ocenie Magdy Warpas, wysokie stopy procentowe oraz inflacja to dla tego sektora główne wyzwania obok tempa i sposobu wdrażania generatywnej sztucznej inteligencji, która umożliwia poprawę efektywności i obsługi klienta. "Spadające stopy procentowe mogą stać się katalizatorem wzrostu, a przyciągnięcie najlepszych talentów oraz efektywne wykorzystanie sztucznej inteligencji będą czynnikami dywersyfikującymi instytucje wealth and asset management" – przewiduje ekspertka.

Fundusze private equity

Autorzy raportu zwrócili również uwagę, że fundusze private equity (rodzaj inwestycji kapitałowej gromadzącej środki pochodzące głównie od inwestorów instytucjonalnych oraz zamożnych osób prywatnych - PAP) obserwują z uwagą sektor zarządzania majątkiem i aktywami, "by w porę wyłowić podmioty do dalszej konsolidacji, kiedy mniejsi gracze będą zmagać się z kosztami utrzymania konkurencyjności na rynku zorientowanym na skalę, co sprzyja technologicznie zaawansowanym firmom".

W raporcie "The 2025 Outlook: M&A Trends for Financial Services in CEE" EY wykorzystano dane z następujących krajów: Albania, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Estonia, Grecja, Węgry, Kosowo, Łotwa, Litwa, Malta, Mołdawia, Czarnogóra, Macedonia Północna, Polska, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Ukraina. (PAP)