W chwili, gdy pisaliśmy ten tekst, uchwały Rady Ministrów o wyborze amerykańskiego Westinghouse jako partnera do budowy elektrowni jądrowej nie było jeszcze w Monitorze Polskim. Ale sądząc po komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu oraz po konferencji prasowej nie spodziewamy się, aby sama uchwała obfitowała w szczegóły.
Rząd wypisał atomowy czek in blanco
Co wiadomo? Rząd wybrał amerykańską spółkę Westinghouse (notabene należącą do Kanadyjczyków) i jego flagowy produkt – reaktor AP 1000 działający już w Chinach. Kończy się też wreszcie budowa dwóch AP 1000 w elektrowni w Vogtle w USA. Trwała 11 lat zamiast 5, a budżet wzrósł z 14 do 30 mld dol.
Amerykanie wybudują pierwszą elektrownię złożoną z trzech reaktorów, prawdopodobnie w rejonie Kopalino-Lubiatowo, choć komunikat CIR wspomina enigmatycznie o „północy Polski”. Elektrownia ma być gotowa w 2034 r. i kosztować 20 mld dol.
Oprócz tego PGE, ZE PAK i koreański KHNP podpisały list intencyjny w sprawie budowy drugiej elektrowni jądrowej, nazywanej przez premiera Morawieckiego prywatną. Elektrownia powstałaby na działkach ZE PAK. Premier dodał, że rząd jest na nią otwarty.
Przypomnijmy, że w poniedziałek podpisano list intencyjny w sprawie polsko-koreańskiej współpracy atomowej. Wieści o wizycie wicepremiera Jacka Sasina w Seulu wywołały nerwowe reakcje Amerykanów, którzy zaczęli naciskać na polski rząd aby szybciej ogłosił decyzję o wyborze Westinghouse i wystąpili z pozwem przeciw KHNP.
I to w zasadzie koniec konkretów. Reszta ciągle obraca się w sferze obietnic i negocjacji. Spróbujmy podsumować zatem czego nie wiemy, a powinniśmy już wiedzieć.
Wybraliśmy, ale jak?
Przede wszystkim społeczeństwu należy się informacja według jakiej procedury wybrano zwycięzcę. Rząd miał prawo nie organizować publicznego przetargu, a naszym zdaniem możliwość, że Bruksela zakwestionuje wybór nie jest wcale duża, bo Komisja Europejska ma dziś inne problemy. Ale poznanie sposobu, w jaki podjęto tę decyzję jest ważny, bo bez tego nie dowiemy się czy można było wynegocjować lepsze warunki.
Kto i jak za to zapłaci? Czy wiara przekłada się na pieniądze? Czy polskie firmy mają szansę zarobić przy okazji budowy elektrowni atomowej? O tym w dalszej części tego artykułu na portalu WysokieNapiecie.pl
Rafał Zasuń, Bartłomiej Derski, WysokieNapiecie.pl