W którym miejscu EDF widziałoby lokalizację drugiego państwowego projektu jądrowego w Polsce? Czy możliwe, że elektrownia powstałaby w okolicach Bełchatowa?
Wybór lokalizacji drugiej elektrowni jądrowej w ramach rządowego programu należy do polskiego rządu, który najlepiej wie, jakie ma potrzeby w tym zakresie. EDF, który ma duże doświadczenie w tej dziedzinie, prowadził rozmowy z PEJ o badaniach lokalizacyjnych, które muszą zostać dostarczone przed wyborem i określeniem charakterystyki drugiej lokalizacji elektrowni jądrowej. Wiemy, że polskie władze postępują zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w tym zakresie.
EDF eksploatuje wiele elektrowni jądrowych położonych nad rzekami, z bardzo wymagającymi warunkami dotyczącymi na przykład chłodzenia reaktorów. Dlatego opracowujemy rozwiązania w zakresie chłodzenia dla naszych reaktorów, które mogą być odpowiednie dla lokalizacji śródlądowej w Polsce.
Jak EDF ocenia swoje szanse w rywalizacji z Westinghouse o ten projekt?
EDF jest europejskim liderem w energetyce jądrowej. Pracujemy tu w Europie, w oparciu o europejskich partnerów, technologie, licencje i zasoby. Polska i Francja to największe kraje unijne inwestujące w atom. Patrząc na wasz potencjał przemysłowy, Polska jest naturalnym partnerem dla Francji i europejskiego przemysłu jądrowego. Stworzenie europejskiej koalicji przemysłu jądrowego to długoterminowo gwarancja bezpieczeństwa i suwerenności energetycznej Europy.
Projekty jądrowe to skomplikowane, wielkoskalowe inwestycje, które generują ogromne ryzyka dla inwestora. Im więcej ryzyk, tym wyższe koszty inwestycji i finansowania projektu. Trzeba pamiętać, że koszty finansowana to ok. 70 proc. całkowitych kosztów produkcji energii elektrycznej. Pomimo ponad 50 lat doświadczenia, jako operator 56 elektrowni jądrowych we Francji i dziewięć w Wielkiej Brytanii, przy ogromnych zasobach ludzkich 220 tysięcy pracowników we francuskim przemyśle jądrowym, widzimy skalę wyzwań projektu jądrowego. Dlatego wybór partnera oceniamy jako kluczowy dla sukcesu projektu. Partnera długoterminowego - na etap budowy i etap eksploatacji. Razem to około sto lat.
Jednym z najważniejszych wyzwań projektów jądrowych jest ryzyko związane z budżetem i harmonogramem inwestycji. Co w tym obszarze ma do zaproponowania EDF?
Oferta EDF obejmuje wszystkie etapy realizacji, od projektowania, poprzez zakupy, budowę, uruchomienie i eksploatację elektrowni. Poprzez swoją zintegrowaną propozycję, EDF oferuje odpowiedzialność za całość budowy i osiągi elektrowni po jej uruchomieniu. Jeden partner, który ma kompetencje we wszystkich obszarach tego złożonego projektu, to mniejsze ryzyko dla budżetu i terminowości inwestycji. Nie ma bowiem ryzyka konfliktów w ramach konsorcjum. Kadry to kolejny wyróżnik naszej oferty. Tylko zespół doświadczonych ekspertów i inżynierów o wysokich kwalifikacjach, którzy mają wieloletnie doświadczenie technologii, w której pracują może zapewnić terminowość projektu. EDF już buduje elektrownie EPR w Europie i będzie budował kolejne, a dzięki wdrożeniu wniosków z budowy reaktorów FOAK i cyfryzacji projektowania i budowy, zoptymalizowaliśmy proces inwestycji i obniżyliśmy ryzyko budów. Na poziomie sektora jądrowego w Francji specjalny program „MATCH”, pozwala mapować przyszłe potrzeby projektów i odpowiednio planować rozwój kadr i ich kompetycji. To kolejna optymalizacja, która przekłada się na koszty realizacji budów elektrowni.
Istotne dla terminowości projektu jest też ryzyko związane z bezpieczeństwem funkcjonowania elektrowni jądrowej. Nasz reaktor EPR jest już certyfikowany przez trzy europejskie kraje. Pracujemy według europejskich standardów.
Co więc macie do zaproponowania w kwestii licencjonowania i local content?
W kontekście licencjonowania, trzeba podkreślić, że bezpieczeństwo jądrowe to fundament projektu. Bez tego projekt nie może liczyć na wiarygodność dla banków a to klucz do zapewnienia konkurencyjnego finansowania bankowego. Każdy punkt procentowy więcej w koszcie finansowania inwestycji ma wpływ na ostateczny koszt energii dla obywateli.
Zapewnienie stabilnego i sprawdzonego łańcucha dostaw dla inwestycji to kolejny warunek terminowości projektu. A o to będzie w najbliższych latach trudno, bo w planach jest budowa co najmniej kilkunastu elektrowni w Europie. EDF ma wieloletnie konkurencyjne, zasoby i wsparcie istniejącego łańcucha dostaw, by budować w Europie. Trzeba także podkreślić, że technologie EPR to technologie europejskie, a łańcuch dostaw dla reaktorów EPR jest w 95 proc. europejski. Wieloetapowy proces lokalizacji łańcucha dostaw w Polsce, po to by zabezpieczyć właściwą realizację budowy reaktorów EPR przez EDF, to już fakt. Od kilku lat ponad 40 polskich firm uczestniczy w budowie reaktorów EPR na świecie. Z kolejnymi 80 firmami prowadzimy rozmowy. Te firmy mogą być partnerami przy realizacji drugiej elektrowni jądrowej w ramach PPEJ. Rozwój lokalnego łańcucha dostaw projektu to dla EDF warunek jego efektywności. Przykład inwestycji EDF w Wielkiej Brytanii – w Hinkley Point C, gdzie osiągnęliśmy 64 procent „local content” pokazuje naszą skuteczność w angażowaniu lokalnych firm w inwestycje jądrowe.
Jak sfinansować ten projekt?
Zapewnione przez EDF warunki kontraktowe projektu obniżają poziom ryzyka dla inwestora, co ma zdecydowany pozytywny wpływ na konkurencyjne warunki finansowania zewnętrznego dla projektu elektrowni. Także w oparciu o doświadczania naszych obecnych projektów widzimy, że know-how EDF przekłada się na redukcję ryzyka realizacji budowy, a więc i na „koszt pieniądza”. Jeśli popatrzymy na wstępne szacunki kosztu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce, oferta EDF może być wobec niej zdecydowanie konkurencyjna cenowo.
Wieloletnie doświadczenie EDF w negocjacjach z Komisją Europejską w celu uzyskania zgód i możliwości finansowania przez UE ma także wpływ na optymalizację finansową projektu. Oczywiście rząd francuski wyraża także gotowość do rozmów o finansowaniu projektu.
