EBI opublikował wyniki badania dotyczącego poziomu inwestycji w przedsiębiorstwach w regionie CEE "Aktualizacja modelu biznesowego: czy firmy z Europy Środkowo-Wschodniej inwestują wystarczająco dużo?". Analiza została opublikowana w ramach Raportu SGH, który będzie prezentowany na Forum Ekonomicznym w Karpaczu (5-7 września 2023).
Obniżanie emisji gazów cieplarnianych
"Firmy działające w regionie są zaniepokojone kosztami działań ukierunkowanych na zeroemisyjność, co dla przedsiębiorców oznacza unowocześnianie metod produkcji. Z uwagi na duży udział paliw kopalnych w produkcji energii w EŚW, a także z powodu energochłonnych metod produkcyjnych, przedsiębiorstwa zlokalizowane w tym regionie są szczególnie narażone na to ryzyko. W związku z tym udział firm z EŚW uważających przejście na bardziej wymagające standardy i regulacje klimatyczne za zagrożenie jest wyższy niż odsetek podmiotów postrzegających ten proces w kategoriach szans (odpowiednio 36 proc. i 18 proc.). Liczby te kontrastują z sytuacją panującą ogółem w UE, gdzie proporcje te rozkładają się praktycznie po równo (32 proc. - zagrożenie, 29 proc. - szanse)" - czytamy w komunikacie poświęconym badaniu.
Duże przedsiębiorstwa w znacznie większym stopniu niż MŚP rozpatrują przejście w kierunku zeroemisyjności w kategoriach szansy (22 proc. wobec 14 proc.), podkreślił bank.
"Firmy z EŚW podejmują działania, aby przyjąć bardziej przyjazny środowisku model biznesowy. Prawie 90 proc. firm zlokalizowanych w regionie dąży do obniżenia emisji gazów cieplarnianych, co odpowiada średniej dla UE. Podstawowe przedsięwzięcia realizowane w tym zakresie w EŚW to minimalizacja ilości odpadów i ich przetwarzanie (67 proc.) oraz inwestycje w efektywność energetyczną (55 proc.), które okazały się w ostatnich latach bardzo opłacalne. Na tle średniej dla UE przedsiębiorstwa z EŚW rzadziej inwestowały w zrównoważony transport (32 proc. wobec 43 proc.). W całym regionie tego typu działania najczęściej podejmowały firmy z Rumunii (93 proc.) i Polski (90 proc.), a rzadziej z Bułgarii (70 proc.)" - czytamy dalej.
EBI zwraca też uwagę, że odsetek firm z EŚW inwestujących w poprawę efektywności energetycznej (prawie 40 proc.) nie odbiega od średniej UE, mimo że model biznesowy w tym regionie jest bardziej energochłonny. Najczęściej na takie inwestycje decydowały się przedsiębiorstwa z sektora produkcyjnego (48 proc.) i duże organizacje (50 proc.).
Badanie EBI dotyczące inwestycji, coroczne sztandarowe sprawozdanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Zawiera wyniki corocznej ankiety inwestycyjnej EBI, obejmującej odpowiedzi około 12 500 firm z całej Europy na szerokie spektrum pytań dotyczących inwestycji korporacyjnych i finansowania inwestycji, zawiera również ankietę przeprowadzoną w gminach UE.
Inwestycje w rozwój
Inwestycje w rozwój przedsiębiorstw deklaruje 77 proc. firm z regionu Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW, CEE) w porównaniu do średniej takich deklaracji wynoszącej 80 proc. w całej Unii Europejskiej i wobec 81 proc. w USA, wynika z badania Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Z krajów regionu CEE największą część środków przeznaczają na innowacje firmy z Polski (22 proc.), Słowenii (19 proc.) i Czech (17 proc.), inwestujące w opracowanie nowych produktów lub usług.
EBI opublikował wyniki badania dotyczącego poziomu inwestycji w przedsiębiorstwach w regionie CEE "Aktualizacja modelu biznesowego: czy firmy z Europy Środkowo-Wschodniej inwestują wystarczająco dużo?". Analiza została opublikowana w ramach Raportu SGH, który będzie prezentowany na Forum Ekonomicznym w Karpaczu (5-7 września 2023). Jak podkreśla bank, wyniki wskazują, że działalność inwestycyjna odradza się po kryzysie wywołanym pandemią oraz wybuchem wojny w Ukrainie.
"Inwestycje przedsiębiorstw z Europy Środkowo-Wschodniej w innowacyjność produktów i usług są na wyższym poziomie niż średnia w UE. To pozytywny trend, który z pewnością zaowocuje dynamicznym rozwojem regionu, stworzy nowe miejsca pracy i zdecydowanie zwiększy naszą konkurencyjność na rynku międzynarodowym" - powiedziała wiceprezes EBI Teresa Czerwińska, cytowana w komunikacie poświęconym badaniu.
Odsetek firm zamierzających postawić przede wszystkim na innowacyjność nowych produktów i usług w EŚW (27 proc.) przewyższał wynik odnotowany pod tym względem w UE (24 proc.) i USA (21 proc.), wskazał bank.
"Przedsiębiorstwa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, po kryzysach wywołanych pandemią i wybuchem wojny w Ukrainie, wracają na ścieżkę wzrostu. Zdecydowana większość inwestycji jest związana z wymianą lub zwiększeniem zdolności produkcyjnych co w przyszłości pozwoli na zwiększenie ich efektywności i bardziej przyjazną dla środowiska działalność" - dodała główna ekonomistka EBI Debora Revoltella.
W przeciwieństwie do firm z UE i USA przedsiębiorstwa działające w regionie EŚW przeznaczyły większą część swoich inwestycji na maszyny i sprzęt (53 proc. wobec 49 proc. w UE, 47 proc. w USA), a mniejszą na aktywa niematerialne (24 proc. wobec 37 proc. w UE i 33 proc. w USA).
"Głównym celem inwestycyjnym firm zlokalizowanych w regionie EŚW pozostaje wymiana zdolności produkcyjnych - podobnie do średniej UE (46 proc. firm w EŚW i UE). W następnej kolejności wymienia się zwiększenie zdolności produkcyjnych (25 proc. w EŚW) i innowacje (17 proc.). Relatywnie więcej w innowacje inwestują firmy produkcyjne (20 proc.) i duże organizacje (18 proc.). Największą część środków przeznaczają na innowacje firmy z Polski (22 proc.), Słowenii (19 proc.) i Czech (17 proc.), inwestujące w opracowanie nowych produktów lub usług" - czytamy w komunikacie.
Najczęściej wymieniane długoterminowe bariery utrudniające realizację inwestycji w regionie EŚW to niepewność co do przyszłości (87 proc.), koszty energii (87 proc.) i dostępność wykwalifikowanych pracowników (82 proc.). Podobnie przedstawiają się uśrednione wyniki dla UE, podano także.
"Największą część finansowania wśród firm z EŚW w 2022 r. stanowiły środki własne (70 proc.), a w dalszej kolejności - źródła zewnętrzne (25 proc.), finansowanie w ramach grupy odpowiada za średnio 4 proc. ogólnych firmowych inwestycji w EŚW. Odsetek firm korzystających z finansowania zewnętrznego jest najwyższy w Rumunii (32 proc.), a najniższy w Czechach (18 proc.)" - napisano także w materiale.
Trzy czwarte (75 proc.) firm, które deklarują korzystanie z finansowania zewnętrznego, pozyskało kredyty bankowe w ostatnim roku obrotowym, z czego 21 proc. przedsiębiorstw uzyskało kredyt na preferencyjnych warunkach. Występują znaczne różnice między krajami regionu: preferencyjne kredyty bankowe najbardziej rozpowszechnione są na Węgrzech (39 proc.) oraz w Czechach (36 proc.) i Rumunii (36 proc.), a najmniej - na Łotwie (5 proc.) oraz w Polsce (7 proc.) i Estonii (8 proc.), podał też EBI.
Badanie EBI dotyczące inwestycji, coroczne sztandarowe sprawozdanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego, zawiera wyniki corocznej ankiety inwestycyjnej EBI, obejmującej odpowiedzi około 12 500 firm z całej Europy na szerokie spektrum pytań dotyczących inwestycji korporacyjnych i finansowania inwestycji, zawiera również ankietę przeprowadzoną w gminach UE.