Zasiłek pogrzebowy 2025. Będzie podwyżka kwoty, czy tylko roczna waloryzacja? Do kogo się zgłosić gdy zabraknie na pogrzeb?

Czym jest zasiłek pogrzebowy?

Ostatnim świadczeniem, jakie każdy ubezpieczony w FUS otrzyma, jest zasiłek pogrzebowy. A dokładniej otrzyma je rodzina zmarłego, która przedstawi w ZUS imienne rachunki za pogrzeb ww. ubezpieczonego.

Tak więc zasiłek pogrzebowy przysługuje po śmierci każdego, kto za życia:

• był zgłoszony do ubezpieczeń w ZUS
• miał przyznaną emeryturę, rentę, emeryturę pomostową,
• pobierał świadczenie przedemerytalne bądź zasiłek przedemerytalny,
• zmarł w czasie pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego już po ustaniu ubezpieczenia,
• zmarł, nie mając przyznanej emerytury lub renty, lecz w dniu zgonu spełniała warunki do jej uzyskania
• był cywilną niewidomą ofiarą działań wojennych pobierającą z tego tytułu świadczenia pieniężne,
• pobierał rentę socjalną,

• pobierał rentę z tytułu wypadku lub choroby zawodowej, powstałych w szczególnych okolicznościach, w tym członka rodziny takiej osoby,
• miał ustalone prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, w tym członka rodziny takiej osoby,
• osoba zmarła w wyniku wypadku lub choroby zawodowej, powstałych w szczególnych okolicznościach.

Jaki formularz należy wypełnić? Ile wynosi zasiłek pogrzebowy?

O zwrot części kosztów związanych z pochówkiem zmarłego mogą wnioskować w ZUS członkowie rodziny(dzieci, wnuki, rodzeństwo współmałżonek, dzieci przysposobione), pracodawca lub inna instytucja (dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego), która faktycznie poniosła koszty pogrzebu. W ZUS należy złożyć wypełniony formularz Z-12 wraz z dokumentami potwierdzającymi poniesione wydatki.Obecnie maksymalnie można otrzymać 4 tysiące zł.

Jeżeli pogrzeb został opłacony przez więcej niż jedną osobę lub podmiot, zasiłek pogrzebowy będzie wypłacony tym osobom lub podmiotom, proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu. W tym przypadku każda osoba i podmiot wnioskująca o wypłatę zasiłku pogrzebowego ma obowiązek wypełnić odrębny formularz Z-12.

Koszty pogrzebu. Co można do nich zaliczyć?

ZUS wskazuje, że obowiązujące obecnie przepisy nie określają precyzyjnie, co można, a czego nie można zaliczać do kosztów pochówku w kontekście zasiłku pogrzebowego. Niemniej jednak Zakład uznaje za pogrzeb czynności, które trwają od chwili zgonu do pochowania ciała lub prochów osoby zmarłej. Występując o zasiłek pogrzebowy, nie można przedstawić tylko rachunku za zakup trumny czy urny, czy za zakup wieńców i kwiatów. Kosztem pochówku nie jest również zakup kwatery, wystawienie nagrobka czy wykucie na nim napisu, gdyż to są działania, które mogą być wykonane na długo przed jak i po pogrzebie osoby zmarłej.

Kiedy można złożyć wniosek o zasiłek pogrzebowy?

Wniosek o zwrot części wydatków związanych z pogrzebem można złożyć do 12. miesięcy od dnia śmierci pochowanej osoby. Po tym terminie prawo od zasiłku wygasa. Natomiast ZUS ma 30 dni od dnia wpłynięcia wniosku na wypłatę świadczenia. Jest jednak jeden warunek: wniosek o zasiłek pogrzebowy musi spełniać wszystkie wymogi formalne. W praktyce najczęściej rodziny zmarłego upoważniają do złożenia wniosku o zasiłek pogrzebowy i jego odbioru zakład pogrzebowy, który organizował pogrzeb. Wówczas ZUS wypłaca takiej firmie 4 tysiące zł, a najbliżsi zmarłego regulują jedynie różnicę między ostatecznymi kosztami pogrzebu a kwotą zasiłku pogrzebowego.

Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o zasiłek pogrzebowy?

Rodzina

Podstawowym dokumentem, jaki należy przedstawić w ZUS, jest wypełniony formularz Z-12. Wniosek o zasiłek pogrzebowy, który można pobrać bezpośrednio w Zakładzie lub wydrukować ze strony www.zus.pl.

Do tego potrzebny będzie odpis skrócony aktu zgonu, który oddział ZUS na wniosek osoby starającej się o zasiłek pogrzebowy może sam uzyskać z urzędu stanu cywilnego. Jeśli pogrzeb dotyczy noworodka, to niezbędny będzie odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe, albo odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją urzędnika, że dziecko urodziło się martwe. Do tych dokumentów dołączyć należy oryginały rachunków, które dotyczą poniesionych kosztów pogrzebu (koszt chłodni, zakup trumny, ubioru dla zmarłej osoby, koszty ceremonii kościelnej).

Jeśli oryginały powyższych faktur zostały złożone do banku, to należy przedstawić ich kopie potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem. Potrzebne będzie również zaświadczenie płatnika składek (np. pracodawcy) o tym, że zmarły lub wnioskodawca podlega ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Nie dotyczy to osób, które mają pozarolniczą działalność oraz osób, które z nimi współpracują.

Osoba spokrewniona ze zmarłym musi załączyć dokumenty, które potwierdzą pokrewieństwo, np. odpis skrócony aktu urodzenia. Osoba, która osobiście składa dokumenty w oddziale ZUS, musi okazać dowód osobisty, prawo jazdy lub paszport, a jeśli składa je w imieniu rodziny, przedkłada dodatkowo pełnomocnictwo.

Instytucja

Podobną procedurę jak najbliżsi zmarłego przychodzą przedstawiciele domów opieki, gmin, powiatów, kościołów i związków wyznaniowych, które opłaciły pogrzeb. Również oni muszą wypełnić wniosek Z-12, do którego odpis skrócony aktu zgonu lub odpis skrócony aktu urodzenia dziecka, które urodziło się martwe, albo odpis zupełny aktu urodzenia dziecka z adnotacją urzędnika, że dziecko urodziło się martwe. Do tego potrzebne będą oryginały rachunków, które dotyczą poniesionych kosztów pogrzebu lub potwierdzone przez bank ich kopie oraz dokument tożsamości.

ZUS nie przyznała zasiłku. Co wtedy zrobić?

Jeśli ZUS odmówi wypłaty zasiłku pogrzebowego, to wtedy należy odwołać się do rejonowego sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał negatywną decyzję. Jest na to miesiąc od daty otrzymania decyzji z Zakładu.

Podwyżka zasiłku pielęgnacyjnego

Kwota zasiłku pogrzebowego wynosząca 4 tysiące zł nie była waloryzowana od 2011 roku. Przez ostatnie 13 lat koszty pogrzebu znacząco wzrosły. W konsultacjach jest obecnie projekt nowelizacji między innymi ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która przewiduje podwyżkę tego świadczenia do 7 tysięcy zł. Dodatkowo kwota zasiłku pogrzebowego miałaby być co roku waloryzowana 01 marca o wskaźnik inflacji za poprzedni rok ogłoszonej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Pierwsza waloryzacja miałaby nastąpić już w 2025 roku.

Na co najmniej na 7 dni roboczych przed najbliższym terminem waloryzacji prezes ZUS będzie miał obowiązek ogłoszenia, w formie komunikatu w „Monitor Polski”, kwotę zasiłku pogrzebowego obowiązującego po waloryzacji. Zasiłek pogrzebowy miałby przysługiwać w wysokości obowiązującej w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione.

Na razie jednak minister finansów studzi emocje i zapowiada maksymalną podwyżkę tego świadczenia do kwoty 6450 zł. Przekreśla możliwość corocznej waloryzacji i 2000 zł zasiłku celowego przyznawanego przez pomoc społeczną w wyjątkowych sytuacjach.

Zasiłek celowy: na koszty pogrzebu

Obecnie MOPSy i GOPSy po spełnieniu szeregu warunków przez wnioskodawców, przyznają zasiłek celowy na pokrycie części kosztów pogrzebu. Powyższa nowelizacja sprecyzowałaby przesłankę do przyznania tego świadczenia. Po wejściu w życie nowelizacji zasiłek celowy, w kwocie do 2000 zł będzie przysługiwał:

• na pokrycie kosztów pogrzebu osobie, która faktycznie je poniosła, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy

albo

• jeśli osoba, która pokryła koszty pogrzebu, jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty.