Polska i Węgry: zielona wyspa kontra czarna owca UE - porównanie potencjału gospodarczego

1 Od momentu wstąpienia do Unii Europejskiej zarówno Polska jak i Węgry odnotowały wzrost Produktu Krajowego Brutto z tym, że przyrost PKB w Polsce był znacznie większy. Od 2004 do 2013 roku PKB Polski liczony w standardzie siły nabywczej (PPS - Purchasing Power Standard) wzrósł o ponad 61 proc., podczas gdy w tym samym czasie PKB Węgier zwiększyło się o 23,6 proc. W 2013 roku PKB Polski liczony w PPS był 4 razy większy od węgierskiego.

2 Jak pokazuje wskaźnik PKB per capita w 2004 roku Węgry były zamożniejszym krajem od Polski. W pierwszym roku funkcjonowania w Unii Europejskiej PKB Węgier przypadające na jednego mieszkańca stanowiło 63 proc. średniej unijnej. W Polsce wskaźnik ten był na poziomie 51 proc. W ciągu 9 lat PKB per capita Polski liczony w PPS w relacji do średniego poziomu w Unii Europejskiej systematycznie rósł, aż w 2013 roku po raz pierwszy był wyższy od węgierskiego. W poprzednim roku na jednego Polaka przypadało 68 proc. średniej unijnej. PKB per capita Węgier to 67 proc.. Jak widać Węgrów wyprzedziliśmy i powoli zbliżamy się do średniego poziomu w UE, to jednak do zamożności krajów starej unii Polsce brakuje jeszcze dużo.

3 W ostatnim czasie węgierska gospodarka powoli podnosi się z kryzysu. Przynajmniej tak twierdzi węgierski rząd prognozując, że w całym 2014 roku wzrost PKB przekroczy 3 proc. Ale wcześniej, w latach 2008-2012, węgierska gospodarka dostała ostrej zadyszki. Najgorszy był rok 2009. Wtedy PKB Węgier spadło o 6,8 proc. W 2012 roku węgierska gospodarka skurczyła się o 1,7 proc. W tym samym okresie Polska radziła sobie całkiem nieźle. Choć w gospodarka nieco spowolniła to jednak w Polsce nie zanotowano spadku PKB. W okresie kryzysu najtrudniejszy był rok 2009, gdy PKB wzrosło tylko o 1,6 proc.

4 W latach 2004-2007 deficyt budżetowy Węgier był dużo wyższy od polskiego. Największą dziurę w budżecie, na poziomie 9,4 proc. PKB, Węgrzy zanotowali w 2006 roku. W tym samym czasie dziura w polskiej kasie państwowej wynosiła 3,6 proc. PKB.
Od 2009 roku sytuacja się odwróciła. Węgrzy zaczęli powoli równoważyć finanse publiczne, podczas gdy w Polsce dziura budżetowa znacznie przekraczała 3 procentowy poziom konwergencji, co było powodem nałożenia na Polskę procedury nadmiernego deficytu.

5 O ile w ostatnich latach Węgrzy potrafili utrzymać budżet finansów publicznych na poziomie akceptowalnym przez KE, to nie byli w stanie powstrzymać się od nadmiernego zadłużania państwa. Od 2005 roku dług publiczny Węgier zawsze przekracza 60 proc. poziom konwergencji. Największe zadłużenie, na poziomie 82,2 proc. PKB, Węgry odnotował w 2009 roku. W 2013 roku dług publiczny wynosił 79,2 proc. PKB, a według prognoz w 2014 r. ma być większy. Jeśli sytuacja finansów publicznych się nie poprawi, to Węgry podobnie jak Polska, także mogą zostać objęte unijną procedurą nadmiernego deficytu.
Dług publiczny Polski jest kontrolowany i mieści się w standardach unijnych. Od pierwszego roku w UE dług publiczny Polski nigdy nie przekroczył poziomu 60 proc. W 2013 wynosił 57 proc. PKB.

6 Od 2004 roku polskie papiery dłużne były lepiej postrzegane przez inwestorów, przez co Węgrzy zawsze płacili za dług więcej od Polaków. Na początku 2004 roku rentowność polskich obligacji z 10-letnim terminem wykupu była na poziomie 6,5 proc. a węgierskich na 7,9 proc. W czasie kryzysu rentowność węgierskich papierów dłużnych podlegała gwałtownym wahaniom, osiągając w 2009 roku maksymalną wartość 12,46 proc. W tym samum czasie rentowność polskich papierów wynosiła nie więcej niż 7,5 proc. Pod koniec października 2014 roku rentowność węgierskich 10-latek wynosi 4,04 proc. a polskich 2,59 proc.

7 W 2013 roku bezrobocie w Polsce i na Węgrzech było na bardzo zbliżonym poziomie. W Polsce wynosiło 10,3 proc., a na Węgrzech 10,2 proc. Jednak w przeszłości sytuacja na rynku pracy w obu krajach bardzo się różniła. W roku przystąpienia do Unii Europejskiej poziom bezrobocia w Polsce była na poziomie przekraczającym 19 proc., podczas gdy na Węgrzech pracy nie mogło znaleźć tylko 6,1 proc. pracowników. Jak widać w ciągu 9 lat Polska zmniejszyła bezrobocie o 8,8 pkt. proc. W tym samym czasie na Węgrzech stopa bezrobocia zwiększyła się o 4,1 pkt. proc.

8 W pierwszym roku w UE płaca minimalna w Polsce była niższa od węgierskiej o ponad 26 euro i do 2007 roku sytuacja ta niewiele się zmieniła. Dopiero w 2008 roku relacja pomiędzy minimalnymi zarobkami w Polsce i na Węgrzech odwróciła się. Od tego roku polscy pracownicy zaczęli zarabiać więcej od Węgrów. W 2013 roku minimalna płaca w Polsce wynosiła 392,73 EUR, podczas gdy najniższe wynagrodzenia węgierskiego pracownika to 335,27 EUR, o 57,46 euro mniej.

9 Sprzedaż detaliczna to jeden ze wskaźników, obrazujący koniunkturę gospodarczą kraju. W okresie od 2007 do 2012 roku sprzedaż detaliczna na Węgrzech zniżkowała prawie w każdym miesiącu. W tym samym czasie sprzedaż detaliczna w Polsce tylko sporadycznie spadała. Największy roczny spadek sprzedaży detalicznej (o 7,9 proc.) węgierski rynek zanotował w listopadzie 2009 roku.

10 Zdeklasowaliśmy naszego "bratanka". Polska - Węgry 7:1

11 Tak Polska i Węgry wypadają na tle państw strefy euro. Zobacz ranking państw strefy euro z największym i najmniejszym deficytem budżetowym.