Nowelizacja przepisów wchodzi w życie. Chodzi o emerytury czerwcowe

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) informuje o rozwiązaniu długotrwałego problemu związanego z ustalaniem wysokości emerytur czerwcowych. Pierwotnie, osoby urodzone po 1948 roku, które złożyły wniosek o emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, otrzymywały niższe świadczenia w porównaniu do osób wnioskujących w innych miesiącach. Choć nowelizacja prawa z 2021 roku częściowo skorygowała tę sytuację, nie objęła ona roczników, które przeszły na emeryturę wcześniej. Stan ten został uznany przez Trybunał Konstytucyjny w 2022 roku za niezgodny z zasadą równości wobec prawa, co nałożyło na parlament obowiązek wprowadzenia stosownych zmian.

Przyjęcie ustawy o emeryturach czerwcowych i jej zakres

W odpowiedzi na to zobowiązanie, Rada Ministrów przyjęła 8 lipca 2025 roku projekt ustawy dotyczący tak zwanych emerytur czerwcowych. Nowe przepisy zakładają, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) automatycznie przeliczy świadczenia dla około 103 tysięcy osób. Dotyczy to ubezpieczonych, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, a także osób pobierających rentę rodzinną po ubezpieczonych, którym emerytury ustalono w tym samym okresie.

Zasady przeliczania emerytur czerwcowych i korzyści dla beneficjentów

Resort wyjaśnił, że ponowne ustalenie wysokości świadczenia będzie polegało na zastosowaniu korzystniejszego dla ubezpieczonych rozwiązania, w którym waloryzacja składek, stanowiących podstawę obliczenia emerytury i renty rodzinnej, zostanie przeprowadzona tak samo, jak przy ustalaniu wysokości tych świadczeń w maju danego roku. Następnie, tak ustalona kwota zostanie objęta wszystkimi wskaźnikami rocznej waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych, co pozwoli określić finalną wysokość świadczenia. Przewiduje się, że przeciętna podwyżka świadczenia wyniesie około 220 złotych.

Emerytury czerwcowe. Koszty i brak wyrównania

Roczny koszt wprowadzenia tych zmian szacowany jest na około 280 milionów złotych, z prognozą malejącą w kolejnych latach. Ministerstwo zaznaczyło również, że ustawa nie przewiduje wyrównania za lata wcześniejsze, ponieważ pierwotne świadczenia były ustalane zgodnie z prawem obowiązującym w tamtym okresie.

Emerytury czerwcowe - podsumownie

Problem tak zwanych "emerytur czerwcowych" dotyczył osób, które składały wniosek o świadczenie w czerwcu w latach 2009-2019, a w efekcie otrzymywały niższe emerytury w porównaniu do ubezpieczonych, którzy złożyli wniosek w maju lub lipcu. Przyczyną tej niekorzystnej sytuacji był sposób obliczania kapitału początkowego i składek. Przy ustalaniu wysokości emerytury czerwcowej nie uwzględniano ostatniej, korzystnej kwartalnej waloryzacji składek za pierwszy kwartał danego roku, podczas gdy osoby przechodzące na emeryturę w maju lub lipcu taką waloryzację otrzymywały. Na szczęście, problem ten został już uregulowany. Po pierwsze, dla osób przechodzących na emeryturę od lipca 2021 roku przepisy zostały zmienione, a ZUS z urzędu stosuje korzystniejszy sposób waloryzacji. Po drugie, kluczowa grupa poszkodowanych, czyli emeryci z lat 2009-2019, otrzyma rekompensatę. Ich świadczenia zostaną przeliczone na nowo z urzędu, bez konieczności składania wniosku. W efekcie, otrzymają oni podwyżkę świadczenia (szacowaną średnio na około 220 zł miesięcznie) oraz mają zagwarantowane wyrównanie za okres pobierania zaniżonej emerytury. Proces przeliczania i wypłat podwyższonych kwot oraz wyrównań jest realizowany przez ZUS zgodnie z przyjętym harmonogramem ustawowym.