Zmierzch abonamentu RTV i nowy system finansowania mediów publicznych

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) przedstawiło szczegóły planowanej nowelizacji prawa medialnego, która zakłada definitywną likwidację abonamentu RTV. W październiku minister kultury Marta Cienkowska uzasadniła tę decyzję, stwierdzając, że obecny abonament jest nieskuteczny – nie zapewnia stabilnych źródeł finansowania dla mediów publicznych i jest archaiczną, słabo ściągalną opłatą, która powinna odejść w przeszłość.

Nowe źródło finansowania i perspektywa czasowa

Zgodnie z propozycją resortu, media publiczne w zamian za utracone wpływy z abonamentu mają otrzymywać 2,5 miliarda złotych rocznie bezpośrednio z budżetu państwa. Kwota ta, uzgodniona po audycie w Telewizji Polskiej i w rozmowach z Ministerstwem Finansów, ma być corocznie waloryzowana o wskaźnik inflacji. Minister Cienkowska wskazała, że ta suma jest zbliżona do środków przekazywanych mediom publicznym w ostatnich latach zarówno z abonamentu, jak i z tytułu rekompensat. Zdaniem MKiDN, stała kwota w ustawie pozwoli uniknąć corocznej dyskusji nad jej wysokością podczas debaty budżetowej. Ministerstwo opublikowało w piątek, 5 grudnia, dodatkowe informacje dotyczące swojego planu. W rządowym Wykazie prac legislacyjnych zaprezentowano zarysy nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji oraz wybranych innych aktów prawnych.

Proponuje się uchylenie ustawy o opłatach abonamentowych, a co za tym idzie likwidację obowiązku ponoszenia opłat abonamentowych przez gospodarstwa domowe oraz inne podmioty zobowiązane do ich uiszczania - potwierdzono.

Resort zakłada, że rząd przyjmie projekt ustawy w drugim lub trzecim kwartale 2026 roku. Oznacza to, że abonament RTV będzie nadal obowiązywał przez cały przyszły rok, a jego likwidacja nastąpi najwcześniej w 2027 roku. Warunkiem wejścia w życie zmian jest również odpowiednie wpisanie dotacji budżetowej do rocznej ustawy budżetowej.

Kwestia zaległości i opłaty na 2026 rok

Mimo że w przedstawionych założeniach brakuje szczegółowych zapisów dotyczących długów abonamentowych, wiceminister Maciej Wróbel zapewnił, że resort ma już plany rozwiązania tej kwestii. Przewidywana jest częściowa abolicja w sprawie zaległości, a dokładne rozwiązania zostaną zawarte w finalnej ustawie. Należy zaznaczyć, że w 2026 roku, zanim opłata zostanie zniesiona, jej wysokość wzrośnie: posiadacze samych odbiorników radiowych zapłacą o 9,2 proc. więcej niż w bieżącym roku (co da 102,60 zł rocznie), natomiast ci posiadający zarówno odbiorniki radiowe, jak i telewizyjne, odnotują wzrost o 11,7 proc. (co wyniesie 329,40 zł rocznie).