3700 zł brutto emerytury? Sprawdź, czy należysz do klasy średniej – nowe dane ZUS

Ile wynosi przeciętna emerytura w Polsce? Czy Twoje świadczenie pozwala mówić o przynależności do emerytalnej klasy średniej? Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował najnowsze dane, podsumowujące rok 2024 i pierwsze miesiące 2025 roku. Przedstawiamy szczegółową analizę wysokości emerytur, przyczyn wzrostu świadczeń oraz wyjaśniamy, co wpływa na sytuację finansową polskich seniorów. Przy okazji omawiamy, jakie zmiany mogą poprawić lub pogorszyć emerytalne portfele w nadchodzących latach.

Emerytury 2025: Najnowsze dane ZUS - liczby

Zakład Ubezpieczeń Społecznych ujawnił, że przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe w Polsce na koniec 2024 roku wynosiło 3735,34 zł brutto. To wzrost o 14,2% w stosunku do 2023 roku, kiedy średnia wynosiła 3311,61 zł brutto. Tak duża dynamika wzrostu jest efektem rekordowo wysokiej waloryzacji świadczeń, która w marcu 2024 roku wyniosła 12,12%. Waloryzacja ta została przeprowadzona na podstawie Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której przepisy dostosowują wysokość świadczeń do poziomu inflacji i wzrostu wynagrodzeń w gospodarce narodowej.

Na konta emerytów i rencistów trafiło w sumie 369 mld zł – aż o 15,5% więcej niż rok wcześniej. Środki te zostały podzielone między około 8 milionów uprawnionych, w tym:

• 6,3 mln emerytów,
• 1,7 mln rencistów, w tym osób pobierających renty rodzinne, socjalne i z tytułu niezdolności do pracy.

Co ciekawe, liczba emerytów wzrosła rok do roku o 113,4 tysiąca osób. Nowi świadczeniobiorcy w 2024 roku uzyskiwali przeciętnie 3722,04 zł miesięcznie, co świadczy o utrzymującej się tendencji wzrostu świadczeń dla nowo uprawnionych. Jednak mimo wzrostu średnich kwot, duża część emerytów otrzymuje świadczenia wyraźnie niższe niż średnia krajowa, co nadal powoduje znaczne rozwarstwienie dochodowe w tej grupie społecznej.

Ile wynosi średnia emerytura 2025? Oni należą do klasy średniej

Przynależność do emerytalnej klasy średniej oznacza osiąganie świadczenia oscylującego wokół średniej krajowej emerytury, a więc obecnie w granicach 3700–3800 zł brutto. Jednak kwota brutto to nie wszystko – dla wielu seniorów równie istotne są realne możliwości pokrycia bieżących kosztów życia, które w różnych częściach Polski znacznie się różnią.

W dużych miastach, takich jak Warszawa, Kraków czy Wrocław, przeciętny koszyk podstawowych wydatków emeryta bywa znacznie wyższy niż na wsi czy w mniejszych miejscowościach. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, średni miesięczny koszt utrzymania osoby starszej w 2024 roku przekroczył 2500 zł, nie wliczając wydatków na leczenie. Seniorzy korzystający dodatkowo z własnych źródeł wsparcia finansowego mają większe szanse na utrzymanie statusu klasy średniej. Najczęściej są to:

• oszczędności zgromadzone przed przejściem na emeryturę,
• dochody z wynajmu nieruchomości lub gospodarstw rolnych,
• dodatkowe dochody z pracy dorywczej lub świadczenia rodzinne.

Warto również pamiętać, że do dochodu emeryta doliczane są także dodatkowe świadczenia socjalne, takie jak dodatki pielęgnacyjne, trzynasta i czternasta emerytura czy zasiłki. Dla osób o niższych świadczeniach to właśnie one często decydują o przekroczeniu progu bezpieczeństwa finansowego.

Emerytura minimalna: Ile wynosi po waloryzacji 2025?

W wyniku corocznej waloryzacji, minimalna emerytura od 1 marca 2025 roku wynosi 1878,91 zł brutto. To wzrost o około 100 zł w stosunku do stawki obowiązującej rok wcześniej. Kwota ta została ustalona zgodnie z przepisami Rozporządzenia MRiPS o waloryzacji rent i emerytur na 2025 rok.

Emerytura minimalna przyznawana jest osobom, które spełniły wymagane okresy składkowe i nieskładkowe:

• 20 lat pracy dla kobiet,
• 25 lat pracy dla mężczyzn.

Jeśli staż pracy jest krótszy, wypłacana kwota może być proporcjonalnie niższa.

Pomimo corocznych waloryzacji, realna siła nabywcza minimalnej emerytury maleje w obliczu rosnących kosztów życia – przede wszystkim cen żywności, leków oraz energii. Według szacunków ekspertów ekonomicznych, aby utrzymać podobny standard życia jak w 2020 roku, obecna minimalna emerytura powinna wynosić co najmniej 2100 zł brutto. To pokazuje, że osoby na minimalnych świadczeniach nadal balansują na granicy ubóstwa emerytalnego.

Dodatkowe świadczenia dla seniorów: 13. i 14. emerytura w 2025 r.

Tak jak w latach poprzednich, również w 2025 roku seniorzy otrzymają dodatkowe świadczenia w postaci trzynastej i czternastej emerytury. Łącznie na ich wypłatę budżet państwa przewiduje ponad 30 mld zł.

Trzynasta emerytura

• trzynasta emerytura wypłacana jest w kwietniu 2025,
• w wysokości minimalnej emerytury (1878,91 zł brutto),
• przyznawana automatycznie, bez konieczności składania wniosków.

Czternasta emerytura

• wypłacana we wrześniu 2025,
• pełna kwota dla osób z dochodem poniżej określonego progu (na 2025 r. dostosowanego do aktualnej minimalnej emerytury),
• zmniejszana według zasady „złotówka za złotówkę” dla osób przekraczających próg.

Wprowadzenie i utrzymanie tych świadczeń ma na celu przeciwdziałanie ubóstwu wśród seniorów, szczególnie tych o najniższych dochodach. Jednak dla emerytów o świadczeniach zbliżonych do średniej krajowej, 13. i 14. emerytura stanowią istotne wsparcie budżetowe, pozwalające na pokrycie większych wydatków – na przykład zakupu leków, opału na zimę lub pokrycia rosnących kosztów energii.

Nowe świadczenie 2025: renta wdowia

Od maja 2025 roku wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące renty wdowiej. Wdowy i wdowcy będą mieli do wyboru dwa warianty świadczenia: zachowanie własnej emerytury i dodatek 50% renty po zmarłym małżonku lub odwrotnie. Więcej szczegółowych informacji na temat renty wdowiej przeczytasz w naszym artykule (kliknij).

To ogromna zmiana, która może znacząco poprawić sytuację finansową samotnych seniorów. Nowe regulacje mają także na celu dostosowanie systemu do rosnącej długości życia i zmieniających się struktur rodzinnych.

• Przeczytaj także: Majówka 2025: Polacy kupują L4 za 75 zł – ZUS reaguje

Cudzoziemcy pracują na emerytury Polaków

W 2024 roku liczba osób opłacających składki na ubezpieczenie społeczne w Polsce wzrosła do 16,27 mln – o 5,8 tysiąca więcej niż rok wcześniej. W tej liczbie coraz większy udział mają cudzoziemcy, których liczba przekroczyła 1,2 mln osób. Największe grupy stanowią obywatele:

• Ukrainy (785 tys. osób),
• Białorusi (135 tys. osób),
• Gruzji, Mołdawii i innych państw (ponad 280 tys. łącznie).

Obecność cudzoziemców w polskim systemie ubezpieczeń społecznych jest kluczowa dla zachowania równowagi Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dzięki ich składkom rosną przychody FUS, co pozwala finansować rosnące wydatki na emerytury i renty.

Według danych ZUS cudzoziemcy często pracują w sektorach o wysokiej rotacji i wymagających fizycznie – jak budownictwo, logistyka czy rolnictwo – przez co ich składki trafiają do systemu szybko i regularnie. Przy jednoczesnym starzeniu się polskiego społeczeństwa, rosnąca liczba młodych ubezpieczonych z zagranicy może okazać się jednym z filarów utrzymania wypłacalności emerytur w nadchodzących dekadach.

Polska klasa średnia emerytów będzie coraz większa?

Analiza danych ZUS i GUS wskazuje, że liczba emerytów osiągających świadczenia w przedziale emerytalnej średniej krajowej będzie w kolejnych latach rosła. Stały wzrost płac, systematyczne waloryzacje oraz dodatkowe świadczenia powodują powolne, ale zauważalne przesunięcie emerytów w kierunku lepszego statusu materialnego.

Jednocześnie wyzwania takie jak inflacja, koszty leczenia czy opieki długoterminowej mogą niwelować korzyści wynikające ze wzrostu nominalnych świadczeń. Kluczowe dla dalszego rozwoju klasy średniej emerytów będzie utrzymanie stabilności gospodarki oraz systemu ubezpieczeń społecznych, a także rozważne reformowanie polityki socjalnej i podatkowej.