Nowa płaca minimalna 2026: 5070 zł brutto, a w 2028 nawet 5648 zł. Będą też zmiany dla pracodawców

Od 1 stycznia 2026 r. w życie wchodzą kluczowe zmiany dotyczące płacy minimalnej. Nowe zasady, zgodne z unijną dyrektywą, oznaczają dla wielu Polaków wzrost wynagrodzeń do 5070 zł brutto. Sprawdź, co jeszcze się zmieni i jakie będą konsekwencje dla pracodawców.

Nowa płaca minimalna 2026: ile wyniesie?

Od 1 stycznia 2026 roku minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce ma wynieść 5070 zł brutto, co oznacza ponad 400 zł podwyżki względem roku 2025. Zmiana ta wynika z nowelizacji przepisów oraz wdrożenia unijnej Dyrektywy (UE) 2022/2041 w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych. Zgodnie z jej zapisami, państwa członkowskie muszą zapewnić pracownikom godziwe płace – m.in. poprzez powiązanie płacy minimalnej z poziomem przeciętnego wynagrodzenia. W Polsce nowy próg to 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, które w 2026 roku ma wynieść 9219 zł.

Wzrost płacy minimalnej to nie tylko większe wypłaty, ale też realne skutki dla całego rynku pracy. Dla pracowników to poprawa siły nabywczej, dla przedsiębiorców – wzrost kosztów zatrudnienia. Eksperci wskazują, że zmiany mogą szczególnie wpłynąć na mikrofirmy, gdzie udział pracowników z najniższym wynagrodzeniem jest największy.

Co zmienia się w sposobie ustalania płacy minimalnej?

Nowe przepisy oznaczają całkowite odejście od dotychczasowej, mniej przejrzystej metody ustalania płacy minimalnej. Teraz ma ona opierać się na jednym, jasnym wskaźniku: 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przyjętego w projekcie ustawy budżetowej. W 2023 r. stosunek ten wynosił 50,3%, a w 2024 – 53,7%, więc zmiana ma charakter stopniowy i przewidywalny.

Choć część organizacji pracodawców, jak Konfederacja Lewiatan, kwestionuje brak konsensusu przy wyborze wskaźnika, rząd przekonuje, że nowe zasady dadzą pracownikom większą stabilność i przewidywalność. Istotne będzie również wprowadzenie obowiązku corocznej oceny adekwatności wynagrodzeń – w świetle kryteriów m.in. siły nabywczej, warunków życia oraz poziomu mediany płac.

Płaca minimalna = wynagrodzenie zasadnicze: rewolucyjna zmiana

Jednym z kluczowych elementów reformy jest zrównanie płacy minimalnej z wynagrodzeniem zasadniczym. Oznacza to, że pracodawcy nie będą już mogli "dobijać" do minimalnej kwoty premiami, dodatkami funkcyjnymi czy nagrodami. Minimalne wynagrodzenie będzie obejmować wyłącznie podstawowe, obowiązkowe składniki płacy, co ma przywrócić ich realną funkcję motywacyjną i wyróżniającą.

Dla pracowników to oznacza, że np. premia uznaniowa wróci do roli nagrody za efekty, a nie będzie „łatać” brakującej pensji. Dla pracodawców – konieczność weryfikacji umów i systemów wynagradzania. Zmiana ta jest szczególnie ważna w sektorach, gdzie duża część pracowników zarabia najniższą krajową.

Eksperci zwracają uwagę, że takie rozwiązanie to powrót do rzetelnego rozliczania pracy. W praktyce zwiększy to również składki ZUS i podstawy emerytalne pracowników, co ma długofalowy wpływ na ich zabezpieczenie finansowe w przyszłości.

Minimalna stawka godzinowa 2026 - ważne zmiany

Rząd proponuje również zmiany w zakresie minimalnej stawki godzinowej, które obejmą osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych (zlecenie, B2B). Nowelizacja ustawy przewiduje:

• Obowiązek wypłaty wynagrodzenia najpóźniej do 10. dnia kolejnego miesiąca, licząc od miesiąca wykonania usług;
• Podwyższenie kar za zaniżanie lub brak wypłaty do poziomu od 1500 zł do aż 45 000 zł.

To próba uporządkowania rynku usług i zleceń – zwłaszcza w branżach, gdzie często dochodziło do opóźnień lub niewypłacania wynagrodzeń. Zmiana ma chronić nieetatowych pracowników, którzy dotąd mieli mniej narzędzi do dochodzenia swoich praw. Projektowane przepisy wchodzą w skład projektu nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu (numer projektu UC62).

Prognozy do 2028 roku: minimalna pensja w górę [TABELA]

Nowe regulacje mają charakter długofalowy. Rząd zakłada, że do 2028 roku płaca minimalna wzrośnie do 5648 zł brutto, jeśli utrzyma się aktualna dynamika przeciętnego wynagrodzenia. Oznacza to stopniowy wzrost o ponad 1000 zł w ciągu trzech lat. To ważna informacja dla pracowników i pracodawców planujących długoterminowe budżety.

Wzrost minimalnej płacy wpisuje się w szerszy trend poprawy warunków pracy w Unii Europejskiej, ale też w działania osłonowe wobec rosnących kosztów życia – zwłaszcza w kontekście inflacji z lat 2021–2023.

Prognoza wzrostu płacy minimalnej w Polsce (2025–2028)

Dane na rok 2025 pochodzą z obowiązującego rozporządzenia Rady Ministrów, natomiast wartości na lata 2026–2028 opierają się na szacunkach wynikających z prognoz makroekonomicznych oraz planowanych zmian legislacyjnych.

Zmiany w płacy minimalnej 2026. Jak wpłyną na polski rynek pracy?

Według ekspertów, wzrost płacy minimalnej może prowadzić do kilku efektów:

• Zwiększenie kosztów zatrudnienia w sektorze prywatnym, zwłaszcza w handlu, gastronomii i usługach.
• Możliwy wzrost cen usług i produktów, związany z przerzuceniem kosztów na konsumenta.
• Lepsza sytuacja młodych pracowników i kobiet, którzy statystycznie częściej zarabiają najniższą krajową.
• Zmniejszenie ubóstwa pracujących – czyli zjawiska, gdzie mimo pracy, dochód nie pozwala na życie powyżej granicy ubóstwa relatywnego.

Z drugiej strony, niektóre firmy mogą próbować omijać nowe przepisy, np. poprzez zwiększenie zatrudnienia na umowy cywilnoprawne lub kontrakty B2B – co również wymaga monitorowania przez Państwową Inspekcję Pracy.

Wzrost płacy minimalnej w 2026 r. a inflacja, siła nabywcza i polityka fiskalna

Podwyżki płacy minimalnej mają miejsce w kontekście odbudowy siły nabywczej Polaków po rekordowej inflacji z lat 2021–2023, która sięgnęła nawet 17%. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2024 roku inflacja ustabilizowała się na poziomie 5,2%, a prognozy na 2025–2026 mówią o dalszym spadku.

Wzrost wynagrodzeń może pobudzić konsumpcję, ale też zwiększyć presję płacową w pozostałych segmentach rynku. Rząd będzie musiał balansować między poprawą warunków życia obywateli a utrzymaniem dyscypliny fiskalnej. Już teraz ZUS odnotowuje większe wpływy z tytułu składek, co może korzystnie wpłynąć na bilans Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

• Źródło danych:GUS – Inflacja CPI 2024/2025

Inne świadczenia powiązane z płacą minimalną

Wyższa płaca minimalna wpływa także na inne świadczenia i limity:

• Dodatek za pracę w nocy – liczony procentowo od minimalnej stawki godzinowej.
• Odpisy na ZFŚS – bazują na przeciętnym wynagrodzeniu, ale zmiany płacy minimalnej często powodują ich aktualizację.
• Kwoty wolne od zajęć komorniczych – również pośrednio związane z poziomem wynagrodzenia.

Oznacza to, że osoby zarabiające najniższą krajową mogą liczyć na większą ochronę dochodu w przypadku egzekucji oraz wyższe dodatki w warunkach szczególnych.

Płaca minimalna 2026. Podsumowanie i najważniejsze zmiany

• Od 1 stycznia 2026 r. minimalna pensja wyniesie 5070 zł brutto.
• Nowe zasady ustalania płacy: 55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
• Płaca minimalna = wynagrodzenie zasadnicze (bez premii i dodatków).
• Nowe terminy i sankcje za niewypłacanie minimalnej stawki godzinowej.
• W 2028 roku płaca minimalna może sięgnąć 5648 zł.