Ile zostanie tak naprawdę zostanie z 14. emerytury? Oto kwoty "na rękę" [TABELA]

Ile tak naprawdę zostanie seniorom z czternastej emerytury po potrąceniach? Jedni dostaną mniej, inni więcej. Wyjaśniamy, kto dostanie pełną kwotę, kto otrzyma pomniejszoną, oraz jakie czynniki mogą dodatkowo wpłynąć na wysokość wypłaty netto. Pokazujemy przykładowe wyliczenia, objaśniamy zasady "złotówka za złotówkę", oraz przedstawiamy sytuacje, w których czternastka może zostać zminimalizowana do 50 zł.

Czternasta emerytura w 2025 roku: ile wynosi brutto i netto? [KWOTY]

Pełna kwota 14. emerytury w 2025 roku to 1878,91 zł brutto, czyli tyle co minimalna emerytura po marcowej waloryzacji (5,5%). Jednak większość seniorów nie dostanie tej sumy w całości. Zgodnie z przepisami, z dodatkowego rocznego świadczenia potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy (12%) oraz składka zdrowotna (9%).

Efektywnie daje to wypłatę netto w wysokości około 1600–1650 zł. To jest pełna kwota, którą - jak wspomnieliśmy - dostanie tylko część seniorów. Co ważne: czternastka jest wypłacana automatycznie przez ZUS, bez konieczności składania wniosku.

Czternasta emerytura 2025. Komu przysługuje kwota 100 proc.?

Zgodnie z ustawą, pełna 14. emerytura przysługuje tylko osobom, których główne świadczenie (emerytura, renta, świadczenie przedemerytalne) nie przekracza 2900 zł brutto.

W przypadku przekroczenia tego limitu, uruchamia się zasada "złotówka za złotówkę" — każda złotówka ponad limit oznacza o złotówkę mniejszą 14-tkę. Minimalna czternastka, jaka może zostać wypłacona, to 50 zł brutto.

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów

Czy komornik może zabrać 14. emeryturę?

Zgodnie z ustawą, 14. emerytura jest wolna od potrąceń egzekucyjnych. Oznacza to, że komornik nie ma prawa zająć tych środków, nawet jeśli senior ma zadłużenie alimentacyjne, kredytowe czy wobec ZUS.

To szczególnie ważna informacja dla ponad miliona osób w Polsce objętych egzekucjami komorniczymi. Łatwo jednak się pomylić: inne dodatki (np. 13. emerytura) są w części podległe potrąceniom, co może powodować błędne oczekiwania wobec "czternastki".

14. emerytura 2025 netto. Ile trafi na konto? [PRZYKŁADY]

Kwota brutto czternastej emerytury w 2025 roku to 1878,91 zł. Oto przykładowe obliczenia netto dla różnych kwot emerytur brutto:

Widać wyraźnie, że nawet stosunkowo niewielkie przekroczenie limitu znacznie obniża dodatkowe świadczenie. Problemem pozostaje sztywny, nieindeksowany limit 2900 zł, który nie uwzględnia corocznych waloryzacji.

Czternasta emerytura 2025. Niesprawiedliwy system?

Coraz więcej głosów wskazuje na niesprawiedliwość systemu czternastek. Próg dochodowy nie bierze pod uwagę łącznych dochodów seniora (np. z wynajmu mieszkań, inwestycji), a jedynie wysokość podstawowego świadczenia z ZUS. Może to prowadzić do kuriozalnych sytuacji, w których osoba z niską emeryturą, ale dużymi aktywami, otrzyma pełną czternastkę, podczas gdy samotny senior z nieco wyższym świadczeniem, ale bez innych źródeł dochodu — dostanie znacznie mniej.

Jak na razie rząd nie zapowiedział zmian w mechanizmie przyznawania świadczenia.

Jakie jeszcze dodatki wpływają na dochód emeryta?

Choć czternastka nie jest wliczana do dochodu przy ubieganiu się o pomoc społeczną lub alimenty, wiele innych dodatków już tak. Przykładowo, dodatek mieszkaniowy, energetyczny czy osłonowy może zostać obniżony, jeśli senior uzyska jednorazowy zastrzyk gotówki np. z odszkodowania lub sprzedaży majątku. W praktyce może to oznaczać, że jednokrotna wypłata pieniędzy może zaburzyć prawo do regularnego wsparcia.

Jak liczba uprawnionych do czternastek zmienia się z roku na rok?

Z danych ZUS wynika, że w 2024 roku czternastkę otrzymało ok. 8,9 mln osób, z czego 6,4 mln dostało pełną kwotę. Jednak każda waloryzacja powoduje, że coraz więcej emerytów przekracza ustawowy limit - dzięki waloryzacji ich emerytury rosną, podczas gdy próg 2900 zł brutto pozostaje niezmienny. W efekcie zmniejsza się grupa osób z prawem do pełnego dodatku, a rośnie liczba świadczeń obniżonych. Przy braku korekty progu, trend ten będzie się nasilał.