Na czym będzie polegał system kaucyjny w Polsce?

Od 1 października wszystkie sklepy sprzedające napoje w opakowaniach oznaczonych specjalnym znakiem kaucji będą musiały doliczać ją do ceny produktu. Pierwsze butelki i puszki z oznaczeniem stopniowo pojawią się na półkach. Choć na początku może się wydawać, że ceny napojów wzrosły, to w rzeczywistości dodatkowa opłata to tylko depozyt, który wraca w całości przy zwrocie opakowania.

Ile wyniesie kaucja za butelki plastikowe i inne opakowania?

Zgodnie z założeniami rządu i operatorów systemu:

  • butelki plastikowe jednorazowe do 3 litrów – ok. 50 gr,
  • puszki aluminiowe do 1 litra – ok. 50 gr,
  • butelki szklane wielokrotnego użytku do 1,5 litra – ok. 1 zł.

Kaucja będzie w 100% zwracana po oddaniu opakowania.

Ile można odzyskać? Przykład dla klienta

Kaucja za plastikowe butelki to 50 gr za sztukę. Jeśli ktoś co miesiąc kupuje 30 butelek wody po 1,5 l, to przy kasie zapłaci dodatkowo 15 zł. Po zwrocie butelek odzyska dokładnie tę kwotę – w gotówce albo w formie bonu do wykorzystania w sklepie. W skali roku oznacza to nawet 180 zł zwrotu.

Jak zwrócić butelki i puszki?

Opcje dla klientów są dwie:

  • ręczny zwrot – w kasie lub punkcie obsługi klienta,
  • automaty (recyklomaty) – które po przyjęciu opakowania wydają bon.

Ważne: konsument nie musi zgadzać się na bon – ma prawo zażądać gotówki i sklep musi ją wydać.

Czy paragon będzie potrzebny, aby oddać butelki? Zgniatać czy nie?

Nie. Zwrot kaucji nie wymaga paragonu. Wystarczy butelka lub puszka z czytelną etykietą i oznaczeniem kaucji.

Większość operatorów wymaga, aby butelka nie była zgnieciona, a etykieta była czytelna – to właśnie na niej znajduje się symbol kaucji.

Czy butelki można będzie oddać w dowolnym sklepie?

Duże sklepy, powyżej 200 m² muszą przyjmować wszystkie opakowania objęte systemem, nawet jeśli nie sprzedają napoju. Natomiast małe sklepy, do 200 m² mogą dobrowolnie przystąpić do systemu, ale wszystkie sklepy sprzedające napoje w szkle zwrotnym – obowiązkowo muszą prowadzić punkt zbiórki, niezależnie od wielkości.

Podsumowując, od 1 października pojawią się automaty kaucyjne w sklepach i w przestrzeni publicznej, ponadto sukcesywnie będą powstawały punkty zbiórki prowadzone przez operatorów i gminy.

A co z butelkami sprzed 1 października 2025?

Jeśli opakowanie nie ma znaku kaucji, oznacza to, że nie została ona pobrana i zwrot nie przysługuje. Takie butelki wyrzucamy jak dotychczas – do żółtych pojemników na plastik.

Po co wprowadzono system kaucyjny?

Resort klimatu podkreśla, że nowy system to mniej śmieci w parkach i lasach, mniejsza emisja CO₂ i szansa na ponowne wykorzystanie surowców. To także wyraźny sygnał dla konsumentów, że butelka czy puszka to nie odpad, ale wartościowy surowiec.