Ceny paliw w Polsce w końcu spadają nieco wyraźniej i mają spadać dalej, z kolei Chiny eksportują najmniej benzyny od blisko dziesięciu lat, co może świadczyć o tym, że mają ożywienie na swoim własnym rynku. Rosja zamroziła aktywa trzech zachodnich banków, zaś u nas minister finansów obiecuje, że kwota wolna w podatku Belki wejdzie w życie od nowego roku.

1. Rynki finansowe spokojne po śmierci prezydenta Iranu

W niedzielę w katastrofie śmigłowca zginał prezydent Iranu, Ebrahim Raisi, irański minister spraw zagranicznych Hossein Amirabdollahian i kilku innych przedstawicieli irańskich władz. Informacje te potwierdził dziś rano irański Czerwony Półksiężyc. Jego szef powiedział, że podczas badań miejsca, w którym znajdują się szczątki rozbitego śmigłowca, nie znaleziono żadnych oznak żywych pasażerów śmigłowca.

Takie wydarzenie potencjalnie może mieć wpływ na rynki finansowe, ponieważ może podnosić postrzegany przez inwestorów poziom ryzyka geopolitycznego. Iran raptem kilka tygodni temu zaangażował się w otwarte ataki na cele izraelskie, co spotkało się z odwetem Izraela. Ponadto od lat współpracuje i finansuje ugrupowanie Hamas, które napadło na Izrael w październiku ubiegłego roku, rozpoczynając trwający do dziś konflikt, który toczy się na terenie Strefy Gazy. Można więc sobie z łatwością wyobrazić scenariusz, w którym ktoś z władz Iranu powiąże wypadek i śmierć prezydenta z Izraelem, pojawią się oskarżenia o zamach i napięcie geopolityczne znowu wzrośnie.

Na razie jednak takie słowa nie padły, rynki zachowują więc spokój, cena ropy naftowej rośnie tylko minimalnie, nie umacnia się też dolar, co zwykle bywa sygnałem wzrostu napięcia i strachu na rynkach.

ikona lupy />
Cena ropy naftowej / Forsal.pl

Rekordy wprawdzie biją złoto i srebro, ale w tym przypadku mamy do czynienia z kontynuacją trendu, który był widoczny już w piątek. Ceny akcji w Azji idą raczej w górę (z innych powodów), a kontrakty terminowe na indeksy w Europie i USA zapowiadają wzrostowy początek dnia na tych rynkach.

Przyczyną wypadku najprawdopodobniej była gęsta mgła. Prezydent wracał z uroczystości otwarcia tamy na granicy z Azerbejdżanem. Dwie pozostałe maszyny prezydenckiej delegacji dotarły do celu.

2. Eksport benzyny z Chin najmniejszy od 2015 r.

Eksport benzyny z Chin był w kwietniu mniejszy aż o połowę niż rok wcześniej, o 65 proc. mniejszy niż w marcu i jednocześnie najmniejszy od lipca 2015 roku. Nie stały za tym ani żadne ograniczenia, ani kłopoty logistyczne, ani zakazy polityczne, ponieważ eksport diesla nadal rósł. Zdaniem analityków cytowanych przez Reutersa w Chinach ewidentnie musiał zwiększyć się popyt na benzynę. Wynikają z tego dwa interesujące wnioski. Po pierwsze, mniejszy eksport paliwa z Chin na rynki międzynarodowe oznacza mniejszą podaż na tych rynkach, a to sprzyja wzrostom cen. I rzeczywiście, w połowie kwietnia benzyna na rynkach globalnych była najdroższa od sierpnia ubiegłego roku (chociaż od początku maja znów potaniała o ponad 4 proc.)

Po drugie, mniejszy eksport z Chin oznacza, że wzrósł popyt na benzynę i siłą rzeczy także jej sprzedaż na rynku wewnętrznym. Większy popyt na benzynę w Chinach można traktować jako sygnał ożywienia gospodarczego w tym kraju i to ze strony konsumentów, którzy od czasów pandemii tego typu sygnałów jak dotąd nie wysyłali.

3. Niższy podatek Belki od 1 stycznia

Podatek od zysków kapitałowych, czyli tak zwany podatek Belki zostanie zmieniony i obniżony od początku 2025 roku – zadeklarował minister finansów Andrzej Domański. „Podatek ten będzie obniżony od 1 stycznia 2025 roku. Może tutaj przy okazji dodam jeszcze, że w Ministerstwie Finansów trwają prace nad innymi narzędziami, które będą wspierały oszczędzanie Polaków, także na rynku kapitałowym" - powiedział Domański podczas spotkania live z internautami.

Zapowiedź dotycząca tej daty padała wprawdzie już wcześniej, ale w czasach, w których za chwilę zapewne będziemy już w unijnej procedurze nadmiernego deficytu, a rząd będzie musiał oszczędzać bardziej niż do tej pory, takie dodatkowe jasne potwierdzenie ze strony ministra sprawia, że prawdopodobieństwo wprowadzenia tego rozwiązania w życie znacząco rośnie.

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami w podatku Belki ma się pojawić kwota wolna, która ma wynosić równowartość zysku z lokaty 100 tys. złotych oprocentowanej stopą depozytową NBP. Obecnie wynosi ona 5,25 proc. więc gdyby te przepisy obowiązywały dziś, stopa wolna wynosiłaby 5250 złotych. Pomysł jest taki, aby ta stopa nie zmieniała się w trakcie roku, nawet jeśli stopy procentowe rosną, lub spadają. Przy jej wyliczaniu w danym roku podatkowym trzeba będzie stosować stopę depozytową NBP z ostatniego dnia trzeciego kwartału poprzedniego roku. Czyli w przypadku 2025 roku poznalibyśmy ją 30 września 2024 r. Zdaniem sporej części ekonomistów zajmujących się rynkami finansowymi, do tego momentu stopy procentowe w Polsce się nie zmienią, więc w przyszłym roku prawdopodobnie będzie to faktycznie 5250 złotych.

Kwota wolna ma obowiązywać zarówno dla lokat, jak i przy inwestycjach w akcje, obligacje, czy też fundusze inwestycyjne. W przypadku lokat bankowych ma istnieć dodatkowy warunek dotyczący czasu – mają one mieć zapadalność powyżej roku. Minister Domański zapowiedział też, że kwotę wolną będzie się wyliczać osobno dla lokat i osobno dla inwestycji na rynku kapitałowym. Czyli jeśli ktoś ma 100 tysięcy na lokacie i 100 tysięcy na giełdzie, to w obydwu miejscach będzie mógł zastosować kwotę wolną, pomimo tego, że łącznie jego oszczędności wynoszą 200 tys. zł.
Dochody powyżej kwoty wolnej mają być opodatkowane tak, jak teraz, czyli stawką 19 proc. W ubiegłym roku wpływy z tego podatku do budżetu państwa przekroczyły 9 mld zł.

4. Rosja zamroziła aktywa Commerzbanku, Deutsche Banku i Unicredit

Rosja zamroziła aktywa finansowe trzech zachodnich banków komercyjnych: niemieckich Deutsche Banku i Commerzbanku (to główny współwłaściciel polskiego mBanku) oraz Unicreditu z Włoch. Chodzi o papiery wartościowe, nieruchomości i gotówkę na lokatach – wszystko oczywiście na terenie Rosji. Łącznie chodzi o sumę blisko 800 mln euro.
Formalnie zamrożenia dokonał sąd, na wniosek Gazpromu, który pozywa wspomniane banki w związku z ich wcześniejszym zaangażowaniem finansowym w jedną z inwestycji rosyjskiego producenta gazu. Sprawa kojarzy się z niedawną decyzją Unii Europejskiej dotyczącą przeznaczania zysków z zamrożonych rosyjskich aktywów finansowych w UE na pomoc Ukrainie. Rosja zapowiadała wtedy kroki odwetowe. Tak naprawdę jednak nie jest ona nowa, a zachodnie banki spodziewały się takiego rozwoju sytuacji już wcześniej. Deutsche Bank poinformował, że poczynił odpowiednie odpisy w wysokości około 260 mln euro już w raporcie rocznym za 2023 rok.

5. Obniżki cen na stacjach benzynowych

Ceny paliw na polskich stacjach benzynowych powinny w najbliższych dniach dalej iść w dół. Zdaniem ekspertów z Biura Maklerskiego Reflex w tym tygodniu benzyna i olej napędowy mogą potanieć o 4 – 8 groszy na litr, a autogaz o 1 – 3 grosze na litrze. W ubiegłym tygodniu średnia cena diesla na stacjach spadła o 4 grosze do 6,64 zł, czyli do poziomu najniższego od połowy lutego. Średnia cena benzyny 95 spadła o 3 grosze do 6,63 zł, czyli najniżej od początku kwietnia.
Mimo ostatnich delikatnych spadków obydwa rodzaje paliw są już droższe, niż rok temu – diesel o 10 proc. (czyli o ponad 50 gr na litrze), a benzyna 95 o 2,5 proc. Wcześniej przez ponad rok – od marca 23 do kwietnia 24 paliwa były wyraźnie tańsze niż rok wcześniej, co pomagało spadać inflacji.

Ceny na stacjach idą w dół w ślad za cenami w hurcie. Tam benzyna w ciągu ostatniego tygodnia potaniała o kolejne 3 grosze, a diesel o 6 groszy na litrze. Kiedy jednak spojrzymy na zmiany cen w nieco dłuższym terminie, to widać, że rynek detaliczny ma sporo do nadrobienia, jeśli chodzi o obniżki.

Od szczytu notowań w połowie lutego do ubiegłego tygodnia cena diesla w hurcie spadła o 51 groszy. W tym samym czasie średnia cena na stacjach obniżyła się tylko o 12 groszy na litrze.

W przypadku benzyny 95 spadek ceny w hurcie od szczytu w kwietniu to 32 grosze, a na stacjach w tym czasie średnia cena spadła tylko o 6 groszy na litrze.