rozwiń >

Projekt zmian opublikowany przez RCL

17 października 2025 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników.

Projekt przygotowany przez Ministerstwo Finansów i Gospodarki obejmuje kilkadziesiąt zmian o charakterze zarówno deregulacyjnym, jak i uszczelniającym. Z jednej strony celem jest uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i ułatwienie prowadzenia działalności, z drugiej – ograniczenie nadużyć w zakresie podatku VAT.

Weryfikacja statusu podatnika VAT do pięciu lat wstecz

Najważniejszą zmianą dla przedsiębiorców ma być możliwość sprawdzenia statusu podatnika VAT wstecznie – nawet do pięciu lat.

Obecnie wykaz podatników VAT udostępnia dane jedynie na dzień sprawdzenia. Nowe przepisy umożliwią weryfikację statusu kontrahenta na dowolny dzień w przeszłości, co ma zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ułatwić dochodzenie roszczeń.

Skład VAT – nowe rozwiązanie dla handlu międzynarodowego

Projekt zakłada wprowadzenie instytucji składu VAT, przeznaczonej dla firm zajmujących się międzynarodowym obrotem towarowym.

Dzięki niej możliwe będzie stosowanie stawki 0% VAT m.in. do dostaw i nabyć wewnątrzwspólnotowych realizowanych w ramach składu. Obowiązek podatkowy powstanie dopiero w momencie wyprowadzenia towarów ze składu, co poprawi płynność finansową przedsiębiorstw.

Doprecyzowanie zasad opodatkowania energii elektrycznej

Nowelizacja ma także ujednolicić zasady opodatkowania energii elektrycznej – zarówno dostarczanej przez system elektroenergetyczny, jak i poza nim.

Dzięki temu znikną wątpliwości dotyczące miejsca dostawy energii i sposobu jej rozliczania na gruncie VAT.

Nowe zasady rejestracji i wykreślania podatników VAT

Ministerstwo Finansów proponuje szereg zmian w zakresie rejestracji podatników VAT. Wśród nich znalazły się m.in.:

  • możliwość odmowy rejestracji podatnika w przypadku braku przedstawiciela podatkowego,
  • zawieszenie rejestracji do czasu uzupełnienia brakujących deklaracji,
  • rezygnacja z obowiązku składania formularza VAT-Z przy zakończeniu działalności,
  • wykreślenie podatnika w razie braku kontaktu z przedstawicielem podatkowym,
  • uproszczone przywracanie statusu czynnego podatnika VAT,
  • doprecyzowanie obowiązku wskazywania okresów zawieszenia działalności,
  • rezygnacja z obowiązku składania aktualizacji VAT-R w razie zmiany adresu,
  • możliwość odmowy rejestracji w przypadku braku pełnych danych identyfikacyjnych.

Rozszerzona odpowiedzialność solidarna nabywcy

Projekt przewiduje również rozszerzenie odpowiedzialności solidarnej nabywcy za zaległości podatkowe sprzedawcy. Obejmie ona m.in.:

  • przypadki, gdy faktura pochodzi od podmiotu nieistniejącego lub nierzetelnego,
  • usługi z załącznika nr 15 do ustawy o VAT o wartości poniżej 15 000 zł,
  • wybrane usługi niematerialne, takie jak doradztwo, zarządzanie, księgowość, reklama czy badania.

Doprecyzowanie rozliczania VAT w systemie kaucyjnym

Zmiany obejmą również system kaucyjny, który obowiązuje od 1 października 2025 r.

Nowe przepisy mają ujednolicić sposób stosowania stawek VAT w przypadku produktów w opakowaniach objętych kaucją – zwłaszcza przy zmianie stawki podatku.

Jeśli opakowanie nie zostanie zwrócone, obowiązek podatkowy powstanie na koniec roku podatkowego, z zastosowaniem stawki właściwej dla produktu w danym momencie.

Nowe obowiązki dotyczące kas rejestrujących

Projekt nowelizacji zakłada również zmiany w zakresie kas rejestrujących, w tym:

  • obowiązek utylizacji nieużywanych kas,
  • niewielkie kary porządkowe za brak realizacji tego obowiązku lub niewyrejestrowanie kasy,
  • możliwość wprowadzenia obowiązkowego serwisowania kas wirtualnych,
  • zakaz wymiany pamięci fiskalnej w kasach z elektronicznym zapisem kopii.

Zmiany w raportowaniu JPK_VAT i odprawach TAX FREE

Wśród zaproponowanych uproszczeń znalazły się także:

  • likwidacja obowiązku zapłaty VAT w ciągu 14 dni od wewnątrzwspólnotowego nabycia środka transportu,
  • rezygnacja z obowiązku wykazywania w JPK_VAT podstawy opodatkowania z tytułu nabycia niektórych towarów i usług zwolnionych z VAT,
  • umożliwienie e-odprawy w terminalu TAX FREE – podróżni będą mogli samodzielnie zadeklarować wywóz towarów za pomocą systemu KAS.

Terminy wejścia w życie zmian

Projektowana nowelizacja ma wejść w życie 1 lipca 2026 r.

Część przepisów zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2027 r., natomiast zapisy dotyczące e-odpraw TAX FREE – od 1 stycznia 2028 r.