ELA: drop-out to realna strata dla wszystkich
Problemem zajęli się eksperci z Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego (OPI PIB). Na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego opublikowali oni jesienną edycję systemu ELA, która pokazuje mobilność i aktywność zawodową osób rezygnujących ze studiów w poszczególnych województwach.
– Dane ELA pokazują wyraźnie, że zjawisko drop-outu to nie tylko indywidualna decyzja o przerwaniu studiów, ale realna strata dla całego systemu szkolnictwa wyższego oraz dla gospodarki. Porzucenie studiów ogranicza szanse zawodowe młodych ludzi i zmniejsza potencjał rozwojowy regionów, które potrzebują wykwalifikowanych specjalistów. Dlatego tak ważne jest, aby uczelnie, we współpracy z resortem, tworzyły warunki sprzyjające kontynuowaniu nauki: od wsparcia finansowego, przez elastyczne ścieżki kształcenia, po lepsze dopasowanie programów studiów do zmian na rynku pracy – podkreśla prof. dr hab. inż. Maria Mrówczyńska, podsekretarz stanu w MNiSW.
Kto zyskał na migracji do innego województwa?
Dane systemu ELA umożliwiają porównanie zarobków absolwentów i dropouterów ze względu na status migracji do innego województwa. Generalnie, ewentualne korzyści dropouterów z ich migracji są wyraźnie niższe niż korzyści migrujących absolwentów. Najbardziej na migracji zyskują osoby z województw śląskiego i warmińsko-mazurskiego. Zyskują również migrujący z województw wielkopolskiego, kujawsko-pomorskiego i podlaskiego.
– Warto zwrócić uwagę na różnice korzyści pomiędzy migrującymi i pozostającymi w województwie łódzkim. Dropouterzy opuszczający region zarabiali mniej, niż pozostający, podczas gdy absolwenci opuszczający to województwo zyskiwali. W województwie pomorskim natomiast migrujący dropouterzy zyskali bardziej niż migrujący absolwenci. Można powiedzieć, że dropouterzy migrując do innego województwa próbują zasypać przepaść dzielącą ich od absolwentów. Nie udaje się im to jednak – nadal wypadają gorzej od absolwentów na rynku pracy – mówi dr Marek Bożykowski, ekspert OPI PIB.
Ekonomiczny bilans dropoutu
Eksperci przyjrzeli się bliżej ekonomicznemu aspektowi migracji dropouterów. W tym celu przeanalizowane zostały dwa wskaźniki – nominalne zarobki wyrażone w złotych i wartości Względnego Wskaźnika Zarobków (WWZ), który pokazuje relatywny poziom zarobków względem średnich wynagrodzeń w powiecie zamieszkania – jest więc porównywalną geograficznie miarą realnej pozycji ekonomicznej w danym miejscu zamieszkania.
Eksperci OPI PIB porównali mediany zarobków dropouterów i absolwentów, którzy pozostali w województwie, w którym studiowali oraz tych, którzy po zakończeniu kształcenia (dyplomem lub dropoutem) opuścili województwo swojej uczelni.
– W skali kraju, w obu przypadkach dropouterzy zarabiali mniej niż absolwenci. Wśród osób, które pozostały w województwie studiowania mediana zarobków dropouterów była niższa o 228,91 zł od mediany zarobków absolwentów, zaś w przypadku zarobków osób, które zdecydowały się na migrację, różnica była jeszcze większa na korzyść absolwentów, wynosiła 255,39 zł – mówi dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, ekspert OPI PIB.
Warto również podkreślić, że zarobki osób, które opuściły województwo studiowania – zarówno dropouterów, jak i absolwentów – były wyższe od zarobków tych, którzy pozostali w województwie uczelni: 6218,61 zł wobec 5980,00 zł w przypadku dropouterów i 6474,00 zł wobec 6208,91 zł w przypadku absolwentów.
Podobnie, porównując relatywną sytuację zarobkową, dropouterzy wypadali gorzej od absolwentów zarówno w sytuacji, gdy pozostali w województwie swojej uczelni, jak i w przypadku opuszczenia go.
Absolwenci zarabiają lepiej niż osoby porzucające studia
Decyzje o opuszczeniu województwa studiowania często związane są z poszukiwaniem możliwości osiągnięcia lepszych zarobków – zarówno w przypadku absolwentów, jak i dropouterów, chociaż nie dotyczy to wszystkich regionów. Z danych systemu ELA wynika, że poszukiwanie lepszej zarobkowo pracy najlepiej wychodzi opuszczającym województwo śląskie i warmińsko-mazurskie, tracą lub relatywnie mało zyskują opuszczający województwo mazowieckie, opolskie, podkarpackie i dolnośląskie (szczególnie absolwenci).
Nowe wyniki ELA potwierdzają również finansową przewagę absolwentów nad dropouterami, zarówno wśród tych, którzy pozostali w województwie studiowania, jak i tych, którzy wyjechali. Absolwenci zarabiają lepiej niż porzucający studia – pokazuje to, że dyplom wciąż stanowi istotną wartość na rynku pracy.
Jednocześnie przewaga pozycji ekonomicznej absolwentów nad dropouterami jest mniejsza wśród wyjeżdżających z województwa studiowania – oznacza to, że decyzja o migracji ogranicza lukę finansową na rynku pracy pomiędzy analizowanymi grupami, choć jej nie eliminuje.